Trong thai kỳ, ngôi thai đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự thuận lợi và an toàn trong quá trình sinh nở. Vì vậy, việc tìm hiểu về các loại ngôi thai để có sự chuẩn bị phù hợp cho cuộc vượt cạn là điều cần thiết ở các mẹ bầu.
Trong bài viết này, Hello Bacsi sẽ cùng bạn tìm hiểu rõ hơn về ngôi thai – những thông tin kiến thức thai kỳ quan trọng.
Ngôi thai là gì và các loại ngôi thai phổ biến
Ngôi thai là gì?
Ngôi thai được định nghĩa là phần thai nhi trình diện trước eo trên khung chậu của mẹ. Hiểu một cách đơn giản là tư thế nằm của thai nhi trong tử cung khi sắp sinh.
Các loại ngôi thai phổ biến
Tùy thuộc vào ngôi thai mà quá trình sinh nở sẽ diễn ra thuận lợi hay khó khăn hơn. Các loại ngôi thai phổ biến trong thai kỳ bao gồm:
- Ngôi thuận: Đây là ngôi thai lý tưởng nhất. Ở vị trí ngôi thuận, đầu của bé sẽ hướng xuống dưới, sẵn sàng để chào đời. Ngôi này giúp quá trình sinh nở diễn ra tự nhiên và an toàn hơn cả.
- Ngôi ngang: Khi bé nằm ngang trong bụng mẹ, tức là vai hoặc lưng của bé sẽ chạm vào cổ tử cung trước được xem là ngôi ngang. Ngôi này thường không thuận lợi cho việc sinh thường.
- Ngôi mông: Trong trường hợp này, mông hoặc chân của bé sẽ hướng xuống dưới. Ngôi mông cũng không thuận lợi cho việc sinh thường và thường yêu cầu can thiệp y tế.
[embed-health-tool-due-date]
Dấu hiệu nhận biết ngôi thai thuận và các loại ngôi thai khác
Hơn 90% trường hợp thai nhi nằm ở vị trí ngôi thuận (ngôi thai đầu). Đây cũng là vị trí thuận lợi nhất cho quá trình sinh nở.
Dấu hiệu nhận biết ngôi thai thuận
Khi đi khám thai trong những tuần cuối thai kỳ, bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác ngôi thai qua siêu âm, sờ nắn bụng của mẹ hoặc lắng nghe nhịp tim thai nhi. Ngoài ra, để có thể nhận biết ngôi thai thuận, mẹ bầu có thể cảm nhận qua một số dấu hiệu sau:
- Thai máy ở vùng trên bụng: Khi bé đã quay đầu, các cử động đạp, đá của bé thường tập trung ở phần trên bụng mẹ. Đây là dấu hiệu cho thấy đầu bé đã xuống thấp và cố định ở phía dưới.
- Cảm giác áp lực ở vùng xương chậu: Khi đầu bé hướng sâu vào khung xương chậu, mẹ bầu sẽ cảm thấy vùng xương chậu bị chèn ép, nặng nề hơn. Cảm giác này giống như có một vật gì đó nặng trĩu ở phía dưới.
Làm sao để biết ngôi thai bất thường?
Trong một số ít trường hợp, ngôi thai có vị trí gây bất lợi cho quá trình sinh nở, như thai ngôi ngang hay ngôi mông. Tốt nhất mẹ bầu vẫn nên đi khám định kỳ và trong tam cá nguyệt thứ 3, bác sĩ sẽ chẩn đoán ngôi thai của bạn ở vị trí nào.
Tuy nhiên, bằng cách sờ nắn bụng và quan sát thai máy, một số mẹ bầu cũng có thể nhận biết được thai ngôi ngang hay thai ngôi mông, cụ thể:
- Nếu sờ thấy hai khối cứng (đầu và mông bé) ở cả 2 bên bụng trái và bụng phải thì nhiều khả năng em bé đang nằm ngang còn trường hợp sờ thấy bụng dưới mềm thì có khả năng là thai ngôi mông hay bé chưa quay đầu.
- Nếu bạn thấy bé đạp ở 2 bên bụng trái hoặc bụng phải thì cũng có thể nghi ngờ thai ngôi ngang. Trường hợp mẹ cảm nhận cú đạp của bé ở vùng dưới rốn thì có thể còn đang ở tư thế ngôi mông.
Khi nào thai nhi quay đầu?
Thời điểm thai nhi quay đầu về ngôi thuận
Thông thường, từ tuần 32 đến 35 của thai kỳ, bé yêu sẽ tự động xoay đầu xuống dưới, sẵn sàng chào đời. Đây là một quá trình tự nhiên do sự phát triển của thai nhi và sự hạn chế về không gian trong tử cung. Tuy nhiên, thời điểm này có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Với những mẹ bầu mang thai lần 2, quá trình này có thể diễn ra chậm hơn một chút, thường rơi vào khoảng tuần 36-37. Ngôi thuận giúp quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi hơn, giảm nguy cơ biến chứng và rút ngắn thời gian chuyển dạ.
Các yếu tố ảnh hưởng đến thời điểm thai quay đầu
Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến thời điểm thai nhi quay đầu bao gồm:
- Nước ối quá nhiều hoặc quá ít.
- Thai nhi quá to hoặc quá nhỏ.
- Tình trạng đa thai, các em bé sinh đôi thường nằm ở tư thế đối nghịch nhau.
- Cấu trúc, kích thước và hình dạng tử cung của mẹ.
- Mẹ bị nhau tiền đạo.
Làm gì để sinh con dễ dàng dù thai không thuận?
Các phương pháp hỗ trợ thai quay đầu về ngôi thuận
Khi thai nhi không ở vị trí thuận lợi cho việc sinh thường, mẹ bầu có thể tham khảo các phương pháp sau để hỗ trợ bé xoay đầu về đúng vị trí:
- Thay đổi tư thế người mẹ: Trọng lực và hình dạng buồng tử cung có thể ảnh hưởng đến vị trí của thai nhi. Các tư thế như nghiêng người sang hai bên, tư thế con mèo – con bò trong yoga, hoặc các bài tập vận động nhẹ nhàng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho thai nhi tự xoay chuyển về vị trí ngôi đầu.
- Kỹ thuật xoay thai ngoài (External Cephalic Version – ECV): Đây là thủ thuật y tế được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, trong đó bác sĩ sẽ dùng tay tác động lên bụng mẹ để xoay chuyển thai nhi từ vị trí không thuận lợi sang vị trí ngôi đầu. Kỹ thuật này thường được áp dụng trong tam cá nguyệt thứ ba, và hiệu quả phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi thai, lượng nước ối, và kinh nghiệm của bác sĩ.
Xử lý các trường hợp thai ngôi ngang hoặc thai ngôi mông
Trong một số trường hợp, mặc dù đã áp dụng các biện pháp can thiệp, thai nhi vẫn không thể xoay về vị trí ngôi đầu. Khi đó, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của mẹ và thai nhi, các phương án xử lý có thể bao gồm:
- Theo dõi chặt chẽ: Thai phụ sẽ được theo dõi sát sao bằng các phương tiện kỹ thuật như siêu âm, sử dụng máy đo tim thai để đánh giá sự phát triển và sức khỏe của thai nhi.
- Sinh mổ chủ động: Trong nhiều trường hợp, sinh mổ được chỉ định để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé, đặc biệt là khi thai nhi ở vị trí ngôi ngang hoặc có các yếu tố nguy cơ khác.
Kinh nghiệm giúp mẹ sinh con dễ dàng
Bên cạnh việc quan tâm đến ngôi thai, cách để thai nhi quay đầu, việc chuẩn bị tâm lý và thể chất cho cuộc sinh nở cũng đóng vai trò quan trọng không kém. Dưới đây là một số kinh nghiệm hữu ích giúp mẹ bầu giảm căng thẳng và sẵn sàng chào đón bé yêu:
Các bí quyết giúp mẹ bầu giảm căng thẳng và sẵn sàng sinh nở
- Tập yoga nhẹ nhàng, thư giãn tinh thần: Yoga cho bà bầu không chỉ giúp tăng cường sức khỏe thể chất mà còn hỗ trợ rất tốt cho việc ổn định tâm lý, giảm căng thẳng và lo âu. Các bài tập thở trong yoga cũng giúp mẹ bầu kiểm soát hơi thở tốt hơn, rất hữu ích cho quá trình chuyển dạ và sinh nở.
- Tìm hiểu và chuẩn bị tâm lý với các tình huống sinh nở khác nhau: Việc trang bị kiến thức về các giai đoạn chuyển dạ, các phương pháp giảm đau, và các tình huống có thể xảy ra trong quá trình sinh nở sẽ giúp mẹ bầu cảm thấy tự tin và chủ động hơn. Tham gia các lớp học tiền sản, đọc sách báo, trao đổi với bác sĩ và những người có kinh nghiệm cũng là cách để mẹ bầu chuẩn bị tâm lý tốt nhất.
Chia sẻ kinh nghiệm từ các mẹ bầu đã trải qua thai ngôi ngang hoặc ngôi mông
- Các mẹo thực tế để tăng khả năng sinh tự nhiên: Mặc dù vị trí thai nhi không thuận lợi, nhưng nhiều mẹ bầu vẫn có thể sinh thường thành công nhờ áp dụng các mẹo nhỏ như: massage bụng, chườm ấm, sử dụng bóng sinh, hoặc áp dụng các bài tập vận động đặc biệt.
- Lời khuyên về việc lựa chọn phương pháp sinh: Trong một số trường hợp, sinh mổ là lựa chọn an toàn và phù hợp hơn cả. Lắng nghe chia sẻ từ những mẹ bầu đã trải qua tình huống tương tự và lời khuyên từ bác sĩ sẽ giúp mẹ bầu có cái nhìn khách quan và đưa ra quyết định sáng suốt.
Kết luận
Nhận biết được vị trí của thai nhi, thời điểm thai nhi quay đầu và các phương pháp hỗ trợ xoay chuyển thai là những kiến thức quan trọng giúp mẹ bầu chủ động hơn trong hành trình vượt cạn. Bằng cách trang bị đầy đủ thông tin và chuẩn bị tâm lý kỹ càng, mẹ bầu có thể tự tin hơn khi đối mặt với các tình huống sinh nở, dù thai nhi có ở vị trí thuận lợi hay không.
Đừng bỏ lỡ những thông tin hữu ích khác về chăm sóc mẹ bầu và thai nhi. Theo dõi ngay những bài viết liên quan đến sức khỏe mẹ bầu và thai nhi tại website và ứng dụng HelloBacsi để có thai kỳ thuận lợi, sinh con dễ dàng.
