So với nhịp tim nhanh, tình trạng tim đập chậm (nhịp tim thấp) ít khi xảy ra hơn nhưng lại có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Vì vậy, bác sĩ luôn khuyến khích người bị nhịp tim chậm nên sớm đi thăm khám để được điều trị kịp thời, hiệu quả.

Tìm hiểu chung

Nhịp tim chậm là bệnh gì?

Ở người trưởng thành, nhịp tim đập khoảng 60 – 100 lần/phút khi nghỉ ngơi. Vậy nhịp tim chậm là bao nhiêu? Nếu tim bạn đập ít hơn 60 lần một phút (nhịp tim 59, nhịp tim 58,..) thì được xem là nhịp tim chậm. Tuy nhiên, nhịp tim chậm khoảng 40-50 nhịp/phút là điều bình thường đối với một số người khỏe mạnh hay vận động viên thể thao, bởi nhịp tim ở các đối tượng này chỉ cần co bóp ít đã đủ để dẫn máu đi nuôi cơ thể.

Trong một số trường hợp, nhịp tim có thể thấp hơn 60 lần/phút khi:

• Bạn lớn tuổi
• Nhịp tim chậm khi ngủ sâu
• Bạn đang vận động thể chất

Với những trường hợp trên, tình trạng tim đập chậm thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, không ít trường hợp nhịp tim chậm là dấu hiệu của một hoặc nhiều các bệnh về tim mạch.

Huyết áp cao nhịp tim thấp có đáng lo ngại?

Nếu mạch máu của bạn bị hẹp hoặc bị tắc nghẽn, tim của bạn phải co bóp mạnh hơn hoặc đập nhanh hơn để bơm máu. Điều này có thể dẫn đến huyết áp cao.

Khi huyết áp và mạch của bạn mất cân bằng, sẽ dẫn đến tình trạng bị căng tim. Bạn cũng có thể gặp một loạt các triệu chứng huyết áp cao nhịp tim thấp như: chóng mặt, ngất xỉu hoặc gần như ngất xỉu, mệt mỏi, khó thở, đôi khi còn có thể dẫn đến ngừng tim.

Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị huyết áp và bạn gặp tình trạng huyết áp hơi cao nhịp tim thấp, điều này thường không có gì đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu bạn không dùng bất kỳ loại thuốc nào mà vẫn gặp tình trạng trên, tốt nhất bạn nên gặp bác sĩ để tìm hiểu xem nguyên nhân. Vì đôi khi đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang mắc phải một căn bệnh huyết áp cao nào đó chưa được phát hiện. Tập thể dục có thể tạm thời làm tăng huyết áp của bạn. Do đó, nếu bạn tập thể dục thường xuyên, bạn có thể gặp hiện tượng huyết áp cao nhịp tim thấp ngay sau khi tập luyện.

>>> Bạn có thể quan tâm: Nhịp tim bình thường là bao nhiêu? Khi nào cần gặp bác sĩ?

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh nhịp tim chậm là gì?

Các triệu chứng nhịp tim chậm thường gặp bao gồm:

• Sắp ngất hoặc ngất xỉu (ngất);
• Chóng mặt;
• Yếu ớt;
• Mệt mỏi;
• Khó thở;
• Đau ngực;
• Lú lẫn hoặc các vấn đề về trí nhớ;
• Dễ bị mệt mỏi trong hoạt động thể lực.

Nhịp tim chậm có nguy hiểm không?

Nhiều người lo lắng rằng nhịp tim thấp có nguy hiểm không? Nếu không điều trị nhịp tim chậm kịp thời, bệnh có thể gây ra một số biến chứng. Mức độ nguy hiểm của các biến chứng phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Các biến chứng nhịp tim chậm có thể bao gồm:

• Thường xuyên ngất
• Suy tim
• Ngừng tim đột ngột hoặc đột tử

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên, hay có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.

Nếu bạn từng ngất xỉu, khó thở hoặc đau ngực kéo dài hơn vài phút, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức.

Nguyên nhân gây bệnh

Những nguyên nhân nào gây ra bệnh nhịp tim chậm?

Một số nguyên nhân gây ra nhịp tim thấp bao gồm:

• Tổn thương mô tim do lão hóa;
• Tổn thương mô tim do bệnh tim hoặc nhồi máu cơ tim;
• Cao huyết áp;
• Rối loạn tim bẩm sinh (bệnh tim bẩm sinh);
• Nhiễm trùng mô cơ tim (viêm cơ tim);
• Biến chứng của phẫu thuật tim;
• Tuyến giáp kém hoạt động (suy giáp);
• Mất cân bằng các chất điện giải cần thiết để thực hiện các xung điện (điện thế);
• Ngưng thở lặp đi lặp lại trong khi ngủ (hội chứng ngưng thở khi ngủ);
• Bệnh viêm nhiễm chẳng hạn như thấp khớp, lupus;
• Chất sắt tích tụ trong các cơ quan;
• Thuốc, bao gồm một số loại thuốc dùng trong các rối loạn nhịp tim khác, cao huyết áp và rối loạn tâm thần.

>>> Bạn có thể quan tâm: Nhịp tim nhanh có nguy hiểm không? Có đáng báo động?

Nguy cơ mắc phải

Những ai thường mắc phải bệnh nhịp tim chậm?

Nhịp tim chậm có thể cảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh nhịp tim chậm?

Tuổi tác một yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim đập chậm. Các vấn đề về tim mạch có liên quan với nhịp tim chậm thường gặp ở người lớn tuổi.

Ngoài ra, nhịp tim chậm thường liên quan với tổn thương mô tim do một số loại bệnh tim gây ra. Do đó, các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh về tim cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc nhịp tim chậm. Bạn cần thay đổi lối sống hay điều trị y khoa để làm giảm nguy cơ mắc bệnh do các yếu tố gây bệnh sau:

• Hút thuốc;
• Uống rượu nhiều;
• Sử dụng các loại thuốc kích thích;
• Căng thẳng tâm lý hay rối loạn lo âu.

Điều trị hiệu quả

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế, vậy nên tốt nhất là bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh nhịp tim chậm?

Để chẩn đoán bệnh nhịp tim đập chậm, bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng, xem lại bệnh sử cá nhân và gia đình, tiến hành khám sức khỏe.

Bác sĩ cũng sẽ yêu cầu một loạt các xét nghiệm để đo nhịp tim, thiết lập mối tương quan giữa nhịp tim chậm và các triệu chứng. Từ đó, giúp xác định các nguyên nhân có thể gây ra nhịp tim chậm. Trong đó, phổ biến nhất là điện tâm đồ (ECG hoặc EKG), một công cụ để đánh giá tốc độ đập của tim.

Trong điện tâm đồ, bác sĩ sử dụng bộ cảm biến nhỏ (điện cực) gắn vào ngực và cánh tay để ghi lại tín hiệu điện khi chúng đi qua tim. Bác sĩ có thể tìm kiếm các dạng điện tim trong những tín hiệu đó để xác định loại nhịp tim chậm. Nhịp tim chậm thường thoáng qua, do đó, điện tâm đồ có thể không tìm ra bệnh. Phương pháp này có thể xác định nhịp tim chậm chỉ khi bạn đang thực sự bị bệnh trong quá trình đo.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể sử dụng kết quả điện tâm đồ trong khi thực hiện các xét nghiệm khác để biết rõ những tác động của nhịp tim chậm. Những xét nghiệm này bao gồm:

• Nghiệm pháp bàn nghiêng: xét nghiệm này giúp bác sĩ hiểu rõ hơn làm thế nào nhịp tim chậm khiến bạn bị ngất xỉu. Bạn sẽ nằm ngang trên bàn và sau đó bàn nghiêng như thể bạn đang đứng. Những thay đổi vị trí có thể gây ngất xỉu và giúp bác sĩ thiết lập một mối tương quan giữa nhịp tim và các cơn ngất xỉu;
• Kiểm tra thể lực: bác sĩ có thể theo dõi nhịp tim trong khi bạn đi trên máy chạy bộ hoặc xe đạp tại chỗ để xem liệu nhịp tim có tăng bình thường để đáp ứng với hoạt động thể lực hay không.

Ngoài ra, bạn cũng cần làm một số xét nghiệm máu để sàng lọc bệnh có thể góp phần gây ra nhịp tim chậm, chẳng hạn như nhiễm trùng, suy giáp hoặc mất cân bằng điện giải. Nếu nghi ngờ chứng ngưng thở khi ngủ góp phần gây ra nhịp tim chậm, bạn có thể phải làm các xét nghiệm để theo dõi giấc ngủ của mình.

>>> Bạn có thể quan tâm: Mách bạn cách đo nhịp tim đúng cách

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh nhịp tim chậm?

Những cách điều trị nhịp tim chậm phụ thuộc vào loại vấn đề điện động trên điện tâm đồ, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và nguyên nhân làm nhịp tim chậm, bao gồm:

Điều trị các rối loạn tiềm ẩn (bệnh lý nền)

Nếu một bệnh tiềm ẩn chẳng hạn như suy giáp hoặc hội chứng ngưng thở khi ngủ gây chậm nhịp tim, việc điều trị các rối loạn này có thể giúp cải thiện tình trạng nhịp tim chậm.

Thay đổi thuốc

Một số loại thuốc (bao gồm cả các thuốc dùng để điều trị bệnh tim) có thể gây nhịp tim chậm. Bác sĩ sẽ kiểm tra những loại thuốc bạn đang dùng và có thể đề nghị phương pháp điều trị thay thế. Việc thay đổi loại thuốc hoặc giảm liều lượng có thể làm nhịp tim đập bình thường lại.

Cài máy tạo nhịp tim

Đây là thiết bị hoạt động bằng pin được cấy dưới xương đòn. Bác sĩ sẽ luồn dây điện của thiết bị này qua tĩnh mạch và vào tim. Điện cực ở cuối sợi dây được gắn vào mô tim. Ngoài ra, thiết bị này giúp theo dõi nhịp tim và tạo ra các xung điện khi cần thiết để duy trì nhịp tim thích hợp.

Hầu hết các máy tạo nhịp tim cũng có thể chụp và ghi lại thông tin để bác sĩ tim mạch có thể sử dụng nhằm theo dõi tim. Bạn phải tái khám thường xuyên theo lịch để kiểm tra tim và đảm bảo máy tạo nhịp tim hoạt động đúng chức năng.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của tình trạng tim đập chậm?

Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh nếu áp dụng các biện pháp sau:

• Một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim bao gồm nhiều trái cây, rau, ngũ cốc, cá và thực phẩm từ sữa không béo hoặc ít chất béo;
• Vận động thể lực thường xuyên, nếu có thể bạn nên tập luyện tất cả các ngày trong tuần. Bác sĩ có thể cho biết cường độ tập luyện nào là an toàn cho bạn;
• Giữ cân nặng ở mức ổn định;
• Bỏ thuốc lá;
• Kiểm soát các vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như cao huyết áp và cholesterol cao.