Hỏi đáp Bác sĩ: Tuổi thai được tính như thế nào? Có mấy cách tính tuổi thai?

Bác sĩ trả lời 

Với câu hỏi “tuổi thai được tính như thế nào? Tại sao tuổi thai lớn hơn ngày quan hệ? Cách tính tuổi thai như kết luận siêu âm có chính xác?” của độc giả tên Mai gửi đến Hello Bacsi, ThS–BS Huỳnh Kim Dung hiện đang làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Phương Châu (Cần Thơ) giải đáp như sau:

1. Tuổi thai được tính từ khi nào? Mục đích tính tuổi thai

Tuổi thai được tính từ ngày đầu chu kỳ kinh cuối cùng. Ngày đầu kỳ kinh cuối cùng này có thể là ngày đầu kỳ kinh cuối thực sự hay ngày đầu kỳ kinh cuối giả định và chu kỳ được mặc định ở đây kéo dài 28 ngày với hiện tượng phóng noãn xảy ra vào ngày thứ 14 của chu kỳ. Như vậy, tuổi thai được dùng lúc chẩn đoán lâm sàng lớn hơn tuổi thật của phôi/thai 14 ngày tương ứng 2 tuần. 

Tuổi thai là một trong những vấn đề quan trọng cần xác định sớm trong thai kỳ vì thông qua đó bác sĩ sẽ đưa ra lịch trình thăm khám phù hợp cho thai phụ, xác định được thời điểm thực hiện các xét nghiệm sàng lọc cho thai nhi, đưa ra hướng xử trí phù hợp trong trường hợp dọa sinh non, sinh non hay thai quá ngày cũng như đánh giá đúng sự tăng trưởng của thai nhằm phát hiện kịp thời những trường hợp thai tăng trưởng bất thường. 

2. Tuổi thai được tính như thế nào? Có bao nhiêu cách tính tuổi thai? 

Có nhiều phương pháp tính tuổi thai với mục tiêu chung là làm sao đưa ra được tuổi thai chính xác nhất. Trong phần tư vấn này, bác sĩ đề cập 2 cách tính tuổi thai phổ biến để bạn Mai và các độc giả nắm nhé! 

Cách tính tuổi thai dựa vào ngày đầu kỳ kinh cuối

Đây là phương pháp phổ biến, rẻ tiền và có độ chính xác tương đối.

Để có thể tính được chính xác tuổi thai dựa trên ngày đầu kỳ kinh cuối đòi hỏi:

• Thai phụ phải có kinh đều, chu kỳ 28 ngày
• Có hiện tượng rụng trứng vào ngày 14 của chu kỳ và hiện tượng thụ tinh cũng xảy ra tại thời điểm này
• Thai phụ phải nhớ chính xác ngày đầu kỳ kinh cuối và không sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết (thuốc uống ngừa thai, que cấy, vòng tránh thai chứa nội tiết) gần thời điểm mang thai (trong vòng 2 tháng).

Bên cạnh đó, có nhiều yếu tố có thể gây sai lệch như chu kỳ kinh dài, không đều. Tuy nhiên, ngay cả khi thỏa các điều kiện trên thì trên thực tế cũng không thể biết được chính xác ngày rụng trứng (phóng noãn), ngày thụ tinh và ngày làm tổ của phôi thai. Nói một cách chuyên sâu hơn, một người phụ nữ bình thường có thể có nhiều hệ nang noãn được chọn lọc và phát triển trong cùng một chu kỳ kinh nên thời điểm phóng noãn không phải luôn hằng định. Ngay cả khi thai phụ chắc chắn về kỳ kinh cuối cùng của mình, đôi khi tuổi thai cũng có thể bị tính sai nếu hiện tượng phóng noãn xảy ra muộn. Tình trạng phóng noãn muộn thường xảy ra hơn phóng noãn sớm. Mặt khác, tinh trùng có thể sống đến 5-7 ngày trong đường sinh dục nữ vì vậy ngày thụ tinh cũng khó có thể biết chính xác được. 

Vì vậy, nếu chỉ dựa vào ngày đầu kỳ kinh cuối đơn thuần để tính tuổi thai sẽ có nhiều sai lệch. Do đó, các bác sĩ sẽ dựa vào phương pháp siêu âm để có thể tính tuổi thai chính xác hơn. 

Cách tính tuổi thai theo siêu âm (Siêu âm định tuổi thai) 

Nhiều mẹ bầu thắc mắc rằng máy siêu âm tính tuổi thai có chính xác không? Siêu âm trong 3 tháng đầu thai kỳ là phương pháp tốt nhất để định tuổi thai vì kích thước của phôi và thai phát triển tương ứng với tuổi thai. Sang 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thì sự phát triển thai có nhiều khác biệt so với tuổi thai nên độ chính xác không còn cao nữa. 

Các chỉ số được đo trên siêu âm để xác định tuổi thai trong tam cá nguyệt đầu là: đường kính túi thai, chiều dài đầu mông của thai. Chiều dài đầu mông là chỉ số giúp xác định tuổi thai chính xác nhất với sai số cộng/trừ (+ -) khoảng 3 đến 8 ngày. 

Kết luận: Siêu âm 3 tháng đầu thai kỳ là phương pháp tốt nhất để định tuổi thai với độ chính xác cao hơn phương pháp tính tuổi thai dựa vào ngày đầu chu kỳ kinh cuối kể cả khi thai phụ nhớ chính xác kỳ kinh cuối. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào siêu âm đơn thuần có thể sai lệch trong những trường hợp thai quá to hay quá nhỏ. Các trung tâm sản khoa trên thế giới thường phối hợp kỳ kinh cuối và siêu âm 3 tháng đầu. Nếu chu kỳ kinh không đủ tiêu chuẩn hoặc không nhớ rõ kỳ kinh cuối thì xác định tuổi thai bằng siêu âm 3 tháng đầu. Nếu không có siêu âm 3 tháng đầu, có thể dựa vào siêu âm sớm trong 3 tháng giữa. 

Qua những thông tin trên, bạn đã hiểu được vì sao tuổi thai lại lớn hơn ngày quan hệ rồi đúng không. Vì tuổi thai đã được tính từ trước khi quan hệ, với người có chu kỳ đều 28 ngày thì được tính cộng thêm khoảng 2 tuần. Bạn có thể truy cập App Công cụ tính ngày dự sinh được phát triển bởi Hello Bacsi để khám phá thêm thông tin xoay quanh các cách cách tính tuổi thai và tra cứu về tuổi thai của mình nhé! 

Trân trọng!

Nội dung của Hello Bacsi có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

[embed-health-tool-due-date]