Chấn thương tâm lý là gì?

Chấn thương tâm lý là tình trạng không hiếm gặp trong cuộc sống hiện nay. Vậy chấn thương tâm lý là gì, hãy cùng tìm hiểu trong bà viết dưới đây nhé.

Chấn thương tâm lý là gì?

Chấn thương tâm lý (hoặc tổn thương tâm lý) là một trạng thái căng thẳng, đau khổ sâu sắc trong tâm trí và cảm xúc của một người, xảy ra sau khi trải qua một sự kiện hoặc tình huống đặc biệt khó khăn hoặc đau đớn. Những sự kiện này có thể là tai nạn, mất mát người thân, bạo lực, xâm hại tình dục, chiến tranh, hoặc các trải nghiệm tiêu cực khác mà khiến người bị ảnh hưởng cảm thấy bị tổn thương, bất lực hoặc mất kiểm soát.

Triệu chứng khi bị chấn thương tâm lý

Những người đang bị chấn thương tâm lý thường có những triệu chứng sau:

• Về mặt nhận thức: Dễ nhầm lẫn, khả năng tập trung kém, thường gặp ác mộng, mất trí nhớ, mất phương hướng, có cảm giác lâng lâng…
• Về mặt hành vi: Thu mình lại, tránh né địa điểm hay hoạt động khơi gợi nên ký ức, cách ly xã hội, thiếu hứng thú với những hoạt động mà trước đây cảm thấy thú vị…
• Về mặt vật lý: Cảm thấy bị kiệt sức, dễ giật mình, dễ cáu giận, tim đập nhanh, rối loạn chức năng tình dục, mất ngủ, luôn cảnh giác với những nguy cơ tiềm ẩn…
• Về mặt tâm lý: Có hành vi cưỡng chế và ám ảnh, luôn tràn ngập nỗi lo sợ, tê liệt cảm xúc, tách rời khỏi người khác, hay phiền muộn, phẫn nộ, có cảm giác tội lỗi, cảm thấy lo ngại…

Cách vượt qua chấn thương tâm lý

Vượt qua chấn thương tâm lý là một quá trình lâu dài và cần sự kiên nhẫn. Dưới đây là một số cách có thể giúp người bị chấn thương tâm lý tìm lại sự bình an và hồi phục:

1. Nhận diện và chấp nhận cảm xúc

• Nhận thức về tổn thương là bước đầu tiên trong việc vượt qua chấn thương. Điều này có thể bao gồm việc thừa nhận cảm xúc đau đớn, buồn bã, tức giận, hoặc sợ hãi mà bạn đang trải qua.
• Chấp nhận cảm xúc mà không phán xét. Việc hiểu rằng cảm xúc của bạn là hợp lý và bình thường sau những trải nghiệm khó khăn sẽ giúp giảm bớt cảm giác tội lỗi hoặc xấu hổ.

2. Tìm sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè

• Chia sẻ với những người thân yêu có thể giúp bạn cảm thấy an toàn và bớt cô đơn. Họ có thể cung cấp sự an ủi, lắng nghe và giúp bạn cảm thấy được yêu thương.
• Hỗ trợ xã hội đóng vai trò rất quan trọng trong việc hồi phục từ chấn thương tâm lý.

3. Tham gia vào trị liệu tâm lý

• Trị liệu tâm lý là một cách hiệu quả để đối mặt và xử lý chấn thương. Các phương pháp trị liệu như cognitive behavioral therapy (CBT) (trị liệu hành vi nhận thức), EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) có thể giúp bạn làm việc qua những cảm xúc tiêu cực và tổn thương.
• Liệu pháp nhóm cũng có thể hữu ích khi bạn gặp những người có cùng trải nghiệm, từ đó cảm thấy không cô đơn.

4. Thực hành các kỹ thuật giảm căng thẳng

• Thở sâu, thiền định, hoặc yoga có thể giúp bạn quản lý căng thẳng và cảm giác lo âu.
• Kỹ thuật thư giãn như thở chậm, tĩnh tâm giúp giảm mức độ lo âu và mang lại sự bình an cho tâm trí.

5. Làm việc với những ký ức và cảm xúc tiêu cực

• Đối mặt với những ký ức đau thương có thể rất khó khăn, nhưng việc không né tránh chúng sẽ giúp bạn dần dần giảm bớt sức nặng của cảm xúc.
• Viết nhật ký cũng là một cách để giải tỏa cảm xúc và hiểu rõ hơn về những gì mình đang trải qua.

6. Tạo dựng lại thói quen và sở thích

• Dành thời gian cho những hoạt động yêu thích có thể giúp bạn lấy lại cảm giác vui vẻ và ý nghĩa trong cuộc sống.
• Thể dục thể thao không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn là cách tuyệt vời để giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.

7. Kiên nhẫn và không vội vàng

• Quá trình hồi phục từ chấn thương tâm lý không có thời gian cụ thể, mỗi người sẽ có tiến độ khác nhau. Quan trọng là bạn không nên áp lực bản thân phải "quên đi" hay "vượt qua" nhanh chóng.

8. Xây dựng lại cảm giác kiểm soát

• Sau khi trải qua một chấn thương, bạn có thể cảm thấy mất kiểm soát. Tạo ra những thói quen nhỏ, có tổ chức và kiểm soát trong cuộc sống có thể giúp bạn cảm thấy mạnh mẽ hơn.

Nếu chấn thương tâm lý vẫn gây ra khó khăn lâu dài, việc tìm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý là rất quan trọng. Các chuyên gia sẽ giúp bạn xây dựng chiến lược phục hồi và hỗ trợ bạn từng bước trong hành trình chữa lành.

Những thông tin trên đây đã chia sẻ "Chấn thương tâm lý là gì?" Chấn thương tâm lý có thể xảy ra với bất kỳ đối tượng nào và bạn cần can thiệp càng sớm càng tốt nhằm tránh những hệ lụy nguy hiểm. Mong rằng những chia sẻ trên đã giúp bạn nắm được một số cách vượt qua chấn thương tâm lý hữu hiệu. Bạn nên chủ động thăm khám khi nhận thấy dấu hiệu để tìm được hướng giải quyết sớm nhất, nhanh chóng trở lại cuộc sống bình thường.

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!