Chân tay miệng là căn bệnh vốn không còn xa lạ với các bậc phụ huynh. Tuy nhiên, chính sự phổ biến này đã khiến nhiều cha mẹ nảy sinh tâm lý chủ quan cho rằng đây chỉ là một bệnh bình thường ở trẻ nhỏ.

Chân tay miệng hay còn gọi là tay chân miệng là một trong những căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra thường gặp nhất ở trẻ em. Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm, ở Việt Nam có đến 60.000 trẻ mắc căn bệnh này. Dù là một bệnh lây nhiễm phổ biến nhưng khi trở nặng sẽ để lại rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho bé. Chính vì vậy, việc trang bị đầy đủ kiến thức về căn bệnh này là điều rất cần thiết đối với các bậc làm cha làm mẹ. Hello Bacsi mời bạn cùng tìm hiểu một số điều về căn bệnh này qua bài viết sau.

Chân tay miệng là bệnh gì và triệu chứng như thế nào?

Chân tay miệng là bệnh truyền nhiễm do virus thuộc nhóm Enterovirus gây ra với đối tượng mắc bệnh chủ yếu là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Căn bệnh này có thể xuất hiện vào bất kỳ thời gian nào trong năm nhưng thường bùng phát vào thời điểm giao mùa, lúc thời tiết thay đổi thất thường khiến sức đề kháng của bé bị suy yếu.

Sau 3 – 7 ngày kể từ khi virus xâm nhập vào cơ thể, trẻ sẽ có các biểu hiện như sốt, biếng ăn, đau họng, mệt mỏi. Một đến hai ngày sau đó, các nốt mụn sẽ xuất hiện trong khoang miệng cùng với tình trạng phát ban ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông hoặc quanh hậu môn… Những vết phát ban này có màu đỏ phẳng hoặc gồ lên, một số có thể kèm theo bọng nước nhưng không gây ngứa.

Một điều quan trọng mà bạn cần lưu ý là trẻ từng mắc tay chân miệng vẫn có nguy cơ tái mắc bệnh. Bởi căn bệnh này xuất phát từ nhóm virus Enterovirus. Nhóm virus này lại bao gồm nhiều loại virus có thể dẫn đến bệnh tay chân miệng như virus Coxsackie A và Enterovirus 71. Bé từng mắc bệnh chỉ có sức đề kháng với một loại virus nhưng lại không có sức chống chọi với virus khác. Do đó, với các bé từng mắc căn bệnh này, cha mẹ không nên chủ quan cho bé rằng bé sẽ không bị lại lần nữa.

Đừng chủ quan vì tay chân miệng có thể dẫn đến tử vong

Các triệu chứng của bệnh thường tự khỏi trong vòng 1 tuần, trong trường hợp nặng, bé có thể biếng ăn, bỏ ăn 2 – 3 ngày rồi sẽ dần dần khá lên. Tuy nhiên, do sốt cao, nôn trớ, đau họng mà trẻ rất dễ bị mất nước, nếu không cẩn thận, tình trạng này có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe của trẻ.

Ngoài việc gây ra tình trạng mất nước, bệnh còn có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là những trường hợp do virus Enterovirus 71 gây ra. Cụ thể, bé có thể bị viêm não, viêm màng não, khó thở và gặp các vấn đề về hệ tuần hoàn. Nghiêm trọng hơn, trẻ có nguy cơ tử vong chỉ trong một thời gian ngắn do sưng phổi, phổi tụ máu, co giật.

Do đó, nếu nhận thấy trẻ có các dấu hiệu như sốt cao trên 39°C hoặc sốt cao kéo dài từ 2 ngày trở lên, ói nhiều, dễ giật mình, đi loạng choạng, mạch đập nhanh, khó thở… bạn cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

Bệnh tay chân miệng chưa có thuốc đặc trị cũng như vắc xin phòng ngừa

Hiện tại, vẫn chưa có thuốc đặc hiệu để điều trị bệnh chân tay miệng nên việc điều trị cho các bé thường phụ thuộc vào tình trạng, biểu hiện bệnh lý như cho trẻ mặc quần áo rộng, chất liệu thấm hút mồ hôi tốt, lau người khi bé sốt cao, uống thuốc hạ sốt, nhỏ thuốc giảm đau nếu xuất hiện vết loét trong miệng… Điều quan trọng nhất bạn cần làm là phải theo dõi con chặt chẽ để xem bé có các triệu chứng bất thường kể trên hay không nhằm có cách can thiệp kịp thời. Nếu bé đang trong độ tuổi đến trường, bạn cần thông báo cho nhà trường sớm để theo dõi tình hình và đưa ra các biện pháp xử lý thích hợp, tránh bùng phát thành dịch.

Bên cạnh đó, cho đến thời điểm này, y học vẫn chưa có vắc xin miễn dịch với virus Enterovirus, nguyên nhân chính gây ra bệnh tay chân miệng. Do đó, cha mẹ cần trang bị kiến thức phòng chống bệnh và đặc biệt lưu ý đến trẻ khi có những thông tin bệnh xuất hiện.

Phương pháp nào giúp phòng tránh bệnh chân tay miệng hiệu quả nhất?

Do bệnh tay chân miệng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết của trẻ bệnh và gián tiếp qua bàn tay, vật dụng có chứa virus nên cách tốt nhất để phòng ngừa là giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường. Bạn cần:

• Rửa tay cẩn thận, thường xuyên và đúng cách, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, cho bé đi vệ sinh, thay tã cho bé, trước khi chuẩn bị thức ăn và cho bé ăn. Nếu không có xà bông và nước, bạn hãy sử dụng gel rửa tay.
• Vệ sinh nhà cửa và đồ chơi của trẻ: Tẩy rửa nhà cửa và đồ chơi của trẻ bằng cloramin B theo đúng hướng dẫn sử dụng.
• Khử trùng các khu vực chung: Các nhà trẻ nên dùng cloramin B để tẩy rửa sàn lớp học, đồ chơi, sân chơi của trẻ theo một lịch trình cụ thể.
• Dạy con giữ vệ sinh sạch sẽ: Nếu trẻ đã lớn, bạn hãy dạy trẻ cách biết giữ vệ sinh cá nhân, biết rửa tay đúng cách trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, không mút tay hay ngậm bất kỳ vật gì, dạy trẻ biết che miệng đúng cách khi ho hay hắt hơi và thường xuyên tắm rửa, vệ sinh thân thể để loại bỏ các vi khuẩn gây hại cho cơ thể. Ngoài ra, bạn đừng quên dạy trẻ giữ vệ sinh nơi công cộng và hạn chế đụng vào các đồ vật, bề mặt nơi công cộng.
• Cách ly trẻ bị bệnh hay người chăm sóc trẻ bị bệnh: Bệnh tay chân miệng rất dễ lây, trẻ bị bệnh và người chăm sóc trẻ cần tránh xa mọi người, đặc biệt là trẻ nhỏ nhằm hạn chế bệnh lây lan ra cộng đồng.

Việc tìm hiểu và thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh tay chân miệng là cách đơn giản nhất để bảo vệ bé trong mùa dịch. Với những chia sẻ trên của Hello Bacsi, hy vọng bạn sẽ bình tĩnh và biết cách xử lý thích hợp nếu chẳng may con yêu mắc phải căn bệnh này.

Ngân Phạm/ HELLO BACSI