Bàn chân bẹt ở trẻ là một dị tật khá phổ biến. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, hội chứng bàn chân bẹt có thể gây đau và ảnh hưởng đến khả năng di chuyển, vận động của trẻ em.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thị Trúc Mai · Y học phục hồi chức năng · Phòng Khám Đa Khoa Thành Công
Bàn chân bẹt ở trẻ là một dị tật khá phổ biến. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, hội chứng bàn chân bẹt có thể gây đau và ảnh hưởng đến khả năng di chuyển, vận động của trẻ em.
Trong dân gian có quan niệm cho rằng người sở hữu bàn chân bẹt (lòng bàn chân đầy, to) sẽ có cuộc sống sung túc, làm việc gì cũng gặt hái thành công, luôn được giúp đỡ khi càn, cuộc sống gia đình bình an hạnh phúc. Tuy nhiên theo góc nhìn của khoa học hiện đại, bàn chân bẹt là một dị tật bẩm sinh có thể gây ra một số vấn đề cho sức khỏe và sinh hoạt. Vậy, làm thế nào để nhận biết trẻ có những dấu hiệu của bàn chân bẹt để can thiệp kịp thời? Nguyên nhân và cách điều trị dị tật này là gì? Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu về hội chứng bàn chân bẹt ở trẻ thông qua bài viết dưới đây!
Bàn chân bẹt là tình trạng lòng bàn chân bằng phẳng, không có vòm, không có hõm cong tự nhiên khi đứng trên mặt đất.
Hầu hết trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đều có bàn chân bẹt. Nguyên nhân là vì lúc này, cấu trúc bàn chân của bé chủ yếu là các mô mềm, và ở viền trong của bàn chân bé có một lớp mỡ che đi vòm bàn chân.
Bàn chân bẹt ở trẻ có thể kéo dài suốt thời thơ ấu do xương và khớp của trẻ nhỏ rất linh hoạt, khiến bàn chân của bé bị bẹt khi đứng. Cho đến khi trẻ được từ 2 đến 3 tuổi, vòm bàn chân sẽ bắt đầu phát triển hoàn thiện. Chỉ khoảng 10-20% trẻ không phát triển vòm bàn chân và tiếp tục có bàn chân bẹt sau độ tuổi này.
Bàn chân bẹt thường không gây đau cho trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn cần tìm hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị đúng đắn để hạn chế những biến chứng do bàn chân bẹt gây ra cho trẻ.
Để nhận biết xem trẻ có bị dị tật bàn chân bẹt hay không, cha mẹ có thể quan sát bàn chân của bé khi bé đứng.
Nếu quan sát thấy lòng bàn chân của trẻ phẳng lì, cạnh trong của bàn chân (phần vòm) có khuynh hướng áp xuống chạm với sàn khi đi đứng, thì đó chính là dấu hiệu bàn chân bẹt ở trẻ em. Mặc dù cha mẹ đôi khi vẫn có thể nhìn thấy vòm bàn chân khi nhấc bàn chân của bé lên, nhưng hõm cong sẽ biến mất khi bé đứng.
Bên cạnh đó, trẻ có bàn chân bẹt nhìn từ đằng sau, có thể thấy cong ra phía ngoài ở vị trí mắt cá chân, khớp gối có khuynh hướng chụm vào nhau.
Ngoài ra, phụ huynh cũng có thể nhận biết trẻ có bàn chân bẹt hay không khi áp dụng một trong hai phương pháp sau:
Hầu hết trẻ mắc dị tật bàn chân bẹt không cảm thấy đau đớn gì. Tuy nhiên, một số trẻ cũng có thể gặp phải những triệu chứng sau liên quan đến bàn chân bẹt:
Dị tật bàn chân bẹt ở trẻ có thể xảy ra do những nguyên nhân sau:
Ngoài ra, một số yếu tố cũng có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh bàn chân bẹt ở trẻ em, bao gồm:
Vòm bàn chân đóng vai trò rất quan trọng trong việc chịu lực, giữ thăng bằng, giúp bé đi đứng nhẹ nhàng hơn, giảm bớt phản lực từ mặt đất dội lên bàn chân. Nếu trẻ mắc hội chứng bàn chân bẹt, bé có thể bị mất thăng bằng cơ thể, hạn chế khả năng vận động, dễ bị ngã khi chạy nhảy do bàn chân không đủ linh động.
Tác hại của dị tật bàn chân bẹt ở trẻ sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu bệnh lý này không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách kịp thời. Trẻ có bàn chân bẹt có thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm như:
Nếu nhận thấy con có dấu hiệu bàn chân bẹt, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt. Việc chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị bệnh có thể gây ra những hậu quả khó lường.
Mặt khác, nếu dị tật bàn chân bẹt ở trẻ gây đau đớn, khó chịu, ảnh hưởng đến khả năng vận động bé, cha mẹ không nên chần chừ mà hãy đưa trẻ đi khám để tìm được hướng điều trị phù hợp nhất.
Bác sĩ có thể chẩn đoán hội chứng bàn chân bẹt ở trẻ bằng cách đánh giá các triệu chứng và đánh giá xem vòm bàn chân của bé trông như thế nào khi bé đứng, ngồi và đi lại.
Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể chỉ định chụp X-quang bàn chân để quan sát cấu trúc xương bàn chân của bé.
Phương pháp phẫu thuật hiếm khi cần thiết để điều trị bàn chân bẹt ở trẻ. Phương pháp này chỉ được lựa chọn khi bệnh nhi đã thử áp dụng các phương pháp điều trị khác mà không hiệu quả.
Do đó, các bác sĩ khuyến cáo trẻ bị bàn chân bẹt chỉ nên phẫu thuật khi dị tật này gây đau dữ dội, hạn chế các hoạt động hằng ngày của bé. Phẫu thuật trong trường hợp này có thể giúp khắc phục các vấn đề về xương, mô hoặc cơ ở bàn chân và các tác nhân gây ra cơn đau nghiêm trọng.
Các dụng cụ hỗ trợ như nẹp chỉnh hình bàn chân, đế lót giày chỉnh hình bàn chân bẹt… có thể giúp giảm các triệu chứng đau và ngăn ngừa các biến chứng do hội chứng bàn chân bẹt gây ra. Tuy nhiên, biện pháp này sẽ không chữa khỏi dị tật bàn chân bẹt ở trẻ.
Trẻ có thể cần phải đến gặp chuyên viên về vật lý trị liệu để được hướng dẫn tập vật lý trị liệu. Các bài tập giúp kéo dài, tăng cường cơ bắp và gân ở bàn chân, tập luyện với bóng tennis… có thể giúp cải thiện tình trạng bàn chân bẹt ở trẻ.
Chuyên viên vật lý trị liệu cũng có thể hướng dẫn bé những bài tập để cải thiện dáng đi, cải thiện tính linh hoạt của bàn chân và khả năng vận động.
Tuy nhiên, những bài tập này thường không phát huy hiệu quả tốt nhất nếu chỉ tiến hành đơn lẻ. Cần kết hợp vật lý trị liệu với các dụng cụ chỉnh hình bàn chân theo hướng dẫn của bác sĩ để có hiệu quả điều trị tốt nhất.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ về dị tật bàn chân bẹt ở trẻ, từ đó có phương pháp điều trị kịp thời và đúng cách.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!