Trẻ bị đau nhức chân về đêm có đáng lo? Khi nào cần đi khám?

Trẻ bị đau nhức chân về đêm là hiện tượng phổ biến ở trẻ đang phát triển. Ba mẹ có thể nhận ra trẻ thường than phiền về tình trạng đau nhức ở chân vào buổi chiều tối, đặc biệt là sau một dài hoạt động, vui chơi hoặc chơi các môn thể thao. Hiện tượng này được biết đến là đau nhức xương tăng trưởng ở trẻ và không đáng lo ngại.

Những cơn đau chân này thường xảy ra vào buổi chiều tối trong khi ban ngày trẻ vẫn hoạt động bình thường. Tuy nhiên, bạn cần biết rằng đau tăng trưởng thường xảy ra ở cả hai chân. Vì vậy, nếu trẻ bị đau ở một bên chân thì đó có thể là triệu chứng của vấn đề sức khỏe nào đó nên bạn cần lưu ý.

Trẻ bị đau nhức chân về đêm – Bạn cần biết gì về cơn đau chân do tăng trưởng?

Khi trẻ bị đau nhức chân về đêm hoặc vào buổi chiều, hiện tượng này thường được biết đến là đau nhức xương do tăng trưởng (growing pain). Thông thường, cơn đau chân này thường xảy ra ở trẻ trong độ tuổi từ 3 đến 12 tuổi và không đáng lo ngại. Về cơ bản, đau tăng trưởng ở trẻ thường có những triệu chứng, đặc điểm sau đây mà bạn cần quan tâm:

• Các cơn đau tăng trưởng thường gây ra cảm giác đau nhức hoặc nhói ở chân. Cơn đau này thường xuất hiện ở phía trước đùi, bắp chân hoặc sau đầu gối và có thể kéo dài từ 10 đến 30 phút.
• Đối với tình trạng đau chân liên quan đến sự phát triển xương, trẻ thường đau ở cả hai chân. Ngoài đau chân, một số trẻ cũng có thể bị đau ở cánh tay, đau đầu và đau bụng. Mặc dù đau tăng trưởng có thể kéo dài hàng tháng đến hàng năm nhưng các cơn đau không xảy ra hàng ngày. Thay vào đó, các cơn đau thường xuất hiện rồi biến mất với khoảng cách giữa các đợt “bùng phát” có thể là vài ngày, vài tuần hoặc vài tháng.  
• Các cơn đau tăng trưởng thường xuất hiện vào buổi chiều hoặc tối và biến mất vào buổi sáng. Tuy nhiên, đôi khi trẻ bị đau nhức chân về đêm có thể gây khó chịu, khiến trẻ thức giấc lúc nửa đêm, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. 

Vì sao trẻ bị đau nhức chân về đêm? Đây có thể là triệu chứng của một vấn đề sức khỏe?

Trẻ bị đau nhức chân về đêm có thể liên quan đến hiện tượng đau xương tăng trưởng hoặc không. Sau đây là những thông tin chi tiết hơn về nguyên nhân gây đau chân ở trẻ mà bạn có thể quan tâm:

Trẻ bị đau nhức chân về đêm hoặc vào buổi chiều liên quan đến đau tăng trưởng

Đau tăng trưởng ở trẻ em có thể xảy ra ở cả nam và nữ với khoảng 10% trẻ khỏe mạnh được ghi nhận là trải qua hiện tượng này. Cơn đau chân do xương phát triển xảy ra vào chiều tối thường vô hại. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa xác định được nguyên nhân cụ thể của tình trạng này. Mặc dù đau tăng trưởng được ghi nhận là có xảy ra, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy việc trẻ lớn lên là một quá trình gây đau đớn.

Đó cũng là lý do mà những cơn đau tăng trưởng được lý giải theo hướng đơn giản hơn. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc trẻ bị đau nhức chân về đêm là do trẻ chạy nhảy, leo trèo và vận động nhiều trong ngày. Bởi vì những hoạt động này có thể gây ảnh hưởng đến hệ xương đang phát triển của trẻ.

Trường hợp trẻ bị đau nhức chân là triệu chứng của một vấn đề sức khỏe hoặc bệnh lý

Thực tế là có nhiều nguyên nhân gây đau nhức chân ở trẻ. Vì vậy, ngoài đau do tăng trưởng thì bạn cũng nên lưu ý đến các nguyên nhân do chấn thương, một vấn đề sức khỏe hoặc bệnh lý nào đó, chẳng hạn như:

• Chuột rút bắp chân: Đây là tình trạng co thắt cơ (chuột rút) gây ra những cơn đau ngắn kéo dài từ 1 đến 15 phút. Chuột rút thường là kết quả của hoạt động nặng nhọc hoặc chơi thể thao. Nếu tình trạng này xảy ra ban đêm cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.
• Căng cơ: Đây là tình trạng cơ bắp bị kéo giãn quá mức, vượt quá giới hạn chịu đựng của cơ. Trẻ bị căng cơ có thể là do hoạt động, chơi thể thao trong ngày, chẳng hạn như chạy quá nhiều hoặc nhảy quá nhiều. Đau chân do căng cơ có thể kéo dài vài giờ đến vài ngày.

• Trẻ đau chân do thiếu hụt canxi hoặc vitamin D: Mức canxi hoặc vitamin D thấp có thể gây ra các cơn đau nhẹ ở xương. Cơn đau này xảy ra chủ yếu ở chân và xương sườn. Theo đó, trẻ em theo chế độ ăn uống không có sữa là đối tượng có nguy cơ gặp phải tình trạng này.
• Bệnh Osgood-Schlatter (Viêm lồi củ trước xương chày): Triệu chứng của bệnh là đau, sưng và căng vùng phía trên lồi củ chày tại vị trí bám vào gân của xương bánh chè. Bệnh hay gặp ở trẻ là thanh thiếu niên đang phát triển. Nguyên nhân thường là do chấn thương khi trẻ vận động, chơi thể thao. May mắn thay, viêm lồi củ trước xương chày thường không để lại biến chứng và không ảnh hưởng đến chức năng của đầu gối.
• Trẻ bị cúm: Đau nhức cơ bắp ở chân nói riêng và đau cơ nói chung cũng là một triệu chứng điển hình khi trẻ bị nhiễm cúm.
• Viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua (toxic synovitis of the hip): Đây là tình trạng viêm khu trú ở màng hoạt dịch khớp háng một bên với tính chất khởi phát đột ngột. Tuy nhiên, bệnh thường khỏi nhanh chóng trong vòng 7 đến 10 ngày và không để lại di chứng. Bệnh thường gặp ở trẻ em từ 3 đến 10 tuổi, đặc biệt là ở trẻ mới biết đi do chạy nhảy quá nhiều. Triệu chứng lâm sàng của bệnh bao gồm đau tại khớp háng hoặc đôi khi đau ở đùi, khớp gối ở bên bị viêm. Đối với trẻ nhỏ chưa có khả năng mô tả triệu chứng, bạn có thể nhận thấy trẻ đi khập khiễng hoặc bò một cách bất thường. Tuy nhiên, bệnh thường không gây sốt.
• Các nguyên nhân nghiêm trọng khác: Trong một số trường hợp, trẻ bị đau nhức chân có thể là dấu hiệu cảnh báo một tình trạng nghiêm trọng hơn như gãy xương, huyết khối tĩnh mạch sâu (cục máu đông ở chân), viêm khớp…

Các biện pháp xử lý khi trẻ bị đau nhức chân về đêm

Nếu trẻ bị đau nhức chân do tăng trưởng, bạn có thể giúp trẻ xoa dịu cơn đau và giảm khó chịu bằng một số giải pháp hữu ích sau đây:

• Xoa bóp chân cho trẻ: Nhẹ nhàng xoa bóp chân cho trẻ thường giúp ích cho việc giảm đau. Một số trẻ cũng có thể cảm thấy dễ chịu hơn khi được ba mẹ ôm ấp, vỗ về.
• Chườm nóng chân: Sử dụng túi chườm hoặc chai nước ấm nóng (đã được đậy nắp) đặt lên vùng chân bị đau để giúp giảm đau.
• Dùng thuốc: Cho trẻ uống thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc acetaminophen nếu cần thiết. Tuyệt đối không được cho trẻ nhỏ dùng aspirin vì nguy cơ gây ra hội chứng Reye. 
• Các giải pháp khác: Cho trẻ tắm nước ấm trước khi đi ngủ, khuyến khích trẻ dùng các loại giày phù hợp khi vận động, chơi thể thao…

Trẻ bị đau nhức chân về đêm – Khi nào cần đi khám?

Trẻ bị đau chân vào chiều tối liên quan đến đau tăng trưởng thường không cần đi khám mà có thể áp dụng các biện pháp giảm đau tại nhà. Ngược lại, trẻ cần được đi khám nếu:

• Cơn đau chân không thuyên giảm khi xoa bóp, chườm nóng và dùng thuốc giảm đau
• Trẻ bị đau ở một bên chân, trường hợp này có thể đau do chấn thương
• Cơn đau của trẻ xảy ra ở các khớp, chẳng hạn như đầu gối hoặc mắt cá chân
• Trẻ có triệu chứng sưng tấy, đỏ da hoặc bầm tím bất thường trên chân
• Trẻ đau chân kèm theo sốt, chán ăn hoặc sụt cân
• Cơn đau có xu hướng nghiêm trọng khiến trẻ đi khập khiễng. Trẻ bị đau nhức chân về đêm và kéo dài đến sáng hôm sau hoặc lâu hơn.

Nhìn chung, trẻ bị đau nhức chân về đêm hoặc trẻ bị mỏi chân về đêm thường không đáng lo ngại nếu đó là đau xương do tăng trưởng. Tuy nhiên, dù là nguyên nhân nào thì việc quan tâm đến các triệu chứng của trẻ là điều cần thiết. Nếu bạn không thể giúp trẻ xoa dịu cơn đau tại nhà thì nên đưa con đi khám để được bác sĩ chẩn đoán, điều trị bằng phương pháp phù hợp nhé!