Mềm sụn thanh quản là một tình trạng bẩm sinh, trong đó các mô nâng đỡ phía trên dây thanh âm mềm hơn so với bình thường. Bệnh gây tắc nghẽn một phần đường thở, dẫn đến tình trạng thở khò khè, đặc biệt là khi trẻ nằm ngửa.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh · Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Mềm sụn thanh quản là một tình trạng bẩm sinh, trong đó các mô nâng đỡ phía trên dây thanh âm mềm hơn so với bình thường. Bệnh gây tắc nghẽn một phần đường thở, dẫn đến tình trạng thở khò khè, đặc biệt là khi trẻ nằm ngửa.
Đa số các trường hợp mắc bệnh đều có thể tự khỏi khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên, vẫn có những ca bị nặng cần can thiệp y tế để tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Mềm sụn thanh quản chủ yếu xảy ra ở nắp sụn thanh quản và sụn phễu thanh quản. Triệu chứng chính của bệnh là tình trạng thở khò khè kéo dài hoặc thở rít (tạo ra các âm thanh cao và gắt khi thở). Trẻ có thể gặp phải triệu chứng này ngay sau khi sinh ra. Tiếng thở sẽ to hơn khi trẻ nằm ngửa hoặc khóc.
Các triệu chứng khác của tình trạng này bao gồm:
Ngoài ra, có đến hơn 80% trẻ bị mềm sụn thanh quản có kèm trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Đây là tình trạng axit tiêu hóa di chuyển từ dạ dày lên thực quản, gây ợ nóng và nhiều triệu chứng khác.
Nếu thấy con mình bị tím tái hoặc có dấu hiệu ngưng thở đột ngột hơn 10 giây một lần, bạn cần đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức. Ngoài ra, nếu bạn thấy con bị khó thở, lồng ngực và cổ bị co kéo khi hít vào, bạn cũng nên đưa trẻ đến ngay bệnh viện để kiểm tra.
Bệnh được chia thành 3 mức độ là nhẹ, trung bình và nặng.
Trẻ bị thở khò khè nhưng không bị ảnh hưởng đến ăn uống và không có các triệu chứng khác kèm theo. Bệnh thường tự khỏi sau 12-18 tháng tuổi.
Ở mức độ trung bình, ngoài việc phát ra âm thanh to khi hít vào, trẻ sẽ thường gặp khó khăn khi bú hoặc ăn, dễ bị trớ sữa, trào ngược dạ dày – thực quản và co thắt ngực nhẹ hoặc trung bình.
Khoảng 99% trẻ bị mềm sụn thanh quản bẩm sinh thuộc loại nhẹ hoặc trung bình. Trường hợp bệnh nặng rất hiếm gặp nhưng nó thường gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, khó ăn uống, không thể tăng cân, ngưng thở đột ngột và người tím tái.
Hiện nay vẫn chưa rõ nguyên nhân gây mềm sụn thanh quản ở trẻ nhỏ. Một số chuyên gia cho rằng tình trạng này xuất phát từ sự phát triển bất thường của sụn thanh quản hoặc các bộ phận khác của thanh quản.
Bên cạnh đó, cũng có ý kiến cho thấy nguyên nhân là do đường dẫn truyền thần kinh ở trẻ chưa hoàn chỉnh, khả năng phối hợp hoạt động các bộ phận đường hô hấp còn kém khiến đường dẫn khí dễ bị phồng xẹp.
Trẻ sinh non, bị bệnh lý thần kinh cơ hoặc có các tổn thương đường hô hấp khác như mềm sụn khí quản, hẹp vùng hạ thanh môn… có nguy cơ cao mắc phải căn bệnh này.
Để chẩn đoán mềm sụn thanh quản, bác sĩ sẽ căn cứ và tình trạng thở rít cũng như các triệu chứng khác của trẻ. Trong trường hợp nhẹ, bác sĩ sẽ đề nghị bố mẹ tiếp tục theo dõi chặt chẽ các biểu hiện. Trong trường hợp nặng hơn, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm để xác định chính xác tình trạng mà trẻ đang gặp phải.
Xét nghiệm chính được sử dụng để chẩn đoán là soi mũi – hầu – thanh quản. Phương pháp này sử dụng một ống soi mảnh có gắn camera truyền qua mũi xuống cổ họng. Dựa vào hình ảnh thu thập được, bác sĩ sẽ có cái nhìn tổng thể về sức khỏe và cấu trúc của thanh quản.
Nếu nghi ngờ trẻ bị mềm sụn thanh quản, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm các xét nghiệm khác như chụp X-quang cổ và ngực để đánh giá tình trạng của thanh quản.
Hầu hết trường hợp mềm sụn thanh quản bẩm sinh có thể tự cải thiện mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu bệnh gây cản trở việc cho ăn uống, khiến bé khó tăng cân hoặc làm cơ thể tím tái, trẻ có thể cần điều trị bằng phẫu thuật.
Nếu bệnh liên quan đến GERD, bác sĩ có thể kê toa thuốc chống trào ngược để giúp kiểm soát việc sản xuất axit dạ dày.
Trong trường hợp bệnh nhẹ hoặc trung bình, bạn và con vẫn có thể tiếp tục các sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, bạn cần theo dõi cẩn thận các triệu chứng để đảm bảo bé không gặp phải bất kỳ dấu hiệu nghiêm trọng nào khác.
Bên cạnh đó, khi chăm sóc trẻ bị bệnh, bạn nên chú ý các vấn đề sau:
Dù không thể ngăn chặn mềm sụn thanh quản ở trẻ sơ sinh nhưng bố mẹ vẫn có thể phòng tránh các trường hợp khẩn cấp do bệnh gây ra bằng một số biện pháp sau:
Hầu hết các trường hợp mềm sụn thanh quản không yêu cầu phẫu thuật hoặc các can thiệp y tế khác. Tuy nhiên, bạn phải luôn chú ý đến các triệu chứng của con để phòng tránh các vấn đề nghiêm trọng có thể xảy ra. Nếu con có biểu hiện ngưng thở hoặc tím tái, bạn cần gọi cho cấp cứu ngay lập tức.
Dung Nguyễn / HELLO BACSI
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!