Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh · Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Phương pháp xét nghiệm nước tiểu là một phân tích được thực hiện trên mẫu nước tiểu, dùng để phát hiện và quản lý một số những rối loạn, tình trạng bệnh như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh thận và đái tháo đường.
Xét nghiệm nước tiểu sẽ kiểm tra cả về sự xuất hiện, nồng độ các chất có trong nước tiểu cũng như chất lượng nước tiểu. Kết quả xét nghiệm bất thường có thể cho thấy tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn.
Khi bạn bị nhiễm trùng đường tiết niệu, nước tiểu có thể trông đục hơn bình thường hay nồng độ protein trong nước tiểu tăng có khả năng là dấu hiệu của bệnh thận. Nếu kết quả xét nghiệm nước tiểu bất thường, bạn thường được yêu cầu thực hiện vài xét nghiệm khác để tìm hiểu nguyên nhân cụ thể.
Xét nghiệm nước tiểu là một trong những xét nghiệm phổ biến, hay được sử dụng vì nhiều lý do như:
Các xét nghiệm như thử thai và sàng lọc thuốc cũng có thể dựa vào mẫu nước tiểu, nhưng các xét nghiệm này tìm kiếm các chất không có trong phân tích nước tiểu điển hình. Ví dụ, khi thử thai, bạn cần đo được nồng độ của hormone hCG trong nước tiểu.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về xét nghiệm nước tiểu khi mang thai thông qua bài viết “Xét nghiệm hCG“.
Nếu bạn chỉ thực hiện phân tích nước tiểu, bạn có thể ăn, uống bình thường trước khi lấy mẫu xét nghiệm. Tuy nhiên, khi bạn có những kiểm tra khác cùng lúc, bạn cần phải nhịn ăn trong một khoảng thời gian nhất định trước khi kiểm tra tùy thuộc vào loại xét nghiệm. Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể cũng như lưu ý những gì bạn cần thực hiện trước khi tiến hành xét nghiệm.
Ngoài ra, nhiều loại thuốc bao gồm cả thuốc không kê đơn, thực phẩm chức năng… có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Vì vậy, trước khi lấy mẫu nước tiểu, bạn hãy thông báo với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc, vitamin hoặc các thực phẩm chức năng bạn đang sử dụng.
Một số thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm nước tiểu bao gồm:
Tùy thuộc vào điều kiện và tình trạng sức khỏe, bạn có thể lấy mẫu nước tiểu tại nhà hoặc tại cơ sơ y tế. Nhân viên y tế sẽ đưa cho bạn một lọ đựng mẫu nước tiểu và thường mẫu đầu tiên được lấy vào buổi sáng, vì khi đó nước tiểu cô đặc hơn, kết quả có thể rõ ràng hơn. Bạn cũng được phát phiếu để ghi thông tin cá nhân và điền thông tin trên lọ đựng mẫu để tránh thất lạc.
Để kết quả xét nghiệm nước tiểu được chính xác nhất, mẫu nước tiểu thu nhận nên là nước tiểu giữa dòng. Bạn có thể thực hiện theo các bước sau để lấy được mẫu nước tiểu sạch theo yêu cầu:
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chèn một ống mỏng, linh hoạt (ống thông) qua lỗ mở đường tiết niệu, đẩy vào bàng quang để lấy mẫu nước tiểu.
Sau đó, mẫu nước tiểu được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích. Bạn có thể trở lại các hoạt động thông thường ngay sau đó.
Khi áp dụng phương pháp xét nghiệm nước tiểu, mẫu nước tiểu của bạn sẽ được đánh giá theo 3 cách: kiểm tra cảm quan, phân tích bằng que thăm dò (dipstick test) và kiểm tra dưới kính hiển vi.
Kỹ thuật viên phòng thí nghiệm sẽ quan sát mẫu nước tiểu được lấy để nhận định cảm quan. Màu sắc hay mùi nước tiểu bất thường có thể là dấu hiệu của một số vấn đề như nhiễm trùng.
Sự xuất hiện của máu trong nước tiểu có thể khiến mẫu nước tiểu có màu đỏ hoặc nâu. Tuy nhiên, màu sắc nước tiểu có thể bị ảnh hưởng bởi những gì bạn vừa ăn, chẳng hạn như khi bạn ăn củ cải đường hoặc đại hoàng, nước tiểu cũng có thể có màu đỏ.
Que thăm dò là một thanh nhựa mỏng có tẩm sẵn các hóa chất ở trên, dùng nhúng vào mẫu nước tiểu để phát hiện những bất thường. Các dải hóa chất trên que thăm dò sẽ thay đổi màu sắc khi có sự xuất hiện của một số chất hoặc nồng độ các chất trên mức bình thường. Các chỉ số xét nghiệm nước tiểu có thể nhận biết qua que thăm dò gồm:
Kỹ thuật viên sẽ lấy vài giọt nước tiểu của bạn và đem quan sát dưới kính hiển vi. Nếu các phát hiện nào sau đây ở trên mức trung bình, bạn cần làm các xét nghiệm bổ sung:
Đối với câu hỏi phương pháp xét nghiệm nước tiểu biết bệnh gì? Câu trả lời là xét nghiệm nước tiểu thường không cung cấp đầy đủ bằng chứng để chẩn đoán bệnh chắc chắn. Tùy thuộc vào lý do mà bác sĩ yêu cầu bạn xét nghiệm, kết quả xét nghiệm hơi bất thường có thể không cần phải theo dõi và lo lắng nhiều.
Bác sĩ có thể đánh giá kết quả phân tích nước tiểu cùng với các xét nghiệm khác hoặc yêu cầu các xét nghiệm bổ sung, để xác định các bước điều trị tiếp theo. Để biết cụ thể về ý nghĩa của kết quả, hãy nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!