Ngứa lòng bàn tay là triệu chứng phổ biến mà ai cũng có thể gặp khi bị khô da tay hoặc tiếp xúc thường xuyên với chất tẩy rửa. Đa phần các trường hợp ngứa ở tay đều không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, đôi khi nó cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề tiềm ẩn nghiêm trọng hơn cần theo dõi.
Cùng tìm hiểu ngứa bàn tay là bệnh gì, các nguyên nhân phổ biến gây ngứa lòng bàn tay và cách điều trị tình trạng này trong bài viết sau.
7 nguyên nhân phổ biến gây ngứa lòng bàn tay
Ngứa lòng bàn tay là bệnh gì? Ngứa lòng bàn tay (hay còn gọi là ngứa gan bàn tay) đặc biệt khó chịu vì nó ảnh hưởng đến hầu hết mọi hoạt động trong cuộc sống. Bạn có thể bị ngứa khu vực này do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
1. Bị ngứa lòng bàn tay do khô da
Khô da có thể gây kích ứng, khiến lòng bàn tay bị ngứa và khó chịu. Tình trạng này thường xảy ra khi bạn rửa tay quá nhiều hoặc dùng xà phòng có hoạt chất tẩy rửa mạnh. Nó cũng có thể xuất phát từ yếu tố môi trường (như thời tiết khô, lạnh, độ ẩm không khí thấp…).
>>> Tìm hiểu thêm: Da nổi đốm đỏ không ngứa là bệnh gì? 20 nguyên nhân thường gặp nhất
2. Bệnh chàm
Bệnh chàm là tình trạng viêm da gây ngứa, đỏ, phồng rộp và nứt nẻ da. Trong đó, một dạng chàm đặc biệt được gọi là chàm tổ đỉa thường tạo ra những mụn nước nhỏ khiến lòng bàn tay bị ngứa và sưng hoặc ngứa ở bàn tay và cả bàn chân.
Bạn có nguy cơ cao bị bệnh chàm ở tay nếu làm việc trong một số ngành nghề cần tiếp xúc thường xuyên với hóa chất hoặc các khu vực ẩm ướt như:
- Phục vụ
- Quét dọn, vệ sinh
- Làm tóc
- Chăm sóc sức khỏe
- Thợ cơ khí
Ngoài ra, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh cũng có nguy cơ bị chàm da cao hơn người khác.
3. Ngứa lòng bàn tay do viêm da tiếp xúc
Tiếp xúc quá nhiều lần với các chất gây kích ứng da tay có thể dẫn đến phản ứng dị ứng, gây ngứa gan bàn tay. Tình trạng này được gọi là viêm da tiếp xúc. Hiện tượng tay bị ngứa có thể xuất hiện từ 48–96 giờ sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng.
Một số chất gây dị ứng hoặc kích thích gây ngứa tay hoặc ngứa trong lòng bàn tay phổ biến bao gồm:
- Kim loại (ở nhẫn hoặc các loại trang sức khác)
- Nước hoa
- Găng tay cao su
- Xà phòng
- Chất khử trùng
- Thuốc sát trùng
- Bụi và đất
>>> Tìm hiểu: Bị Ngứa Toàn Thân Không Rõ Nguyên Nhân là bệnh gì?
4. Ngứa lòng bàn tay do bệnh vảy nến
Bạn có thể bị ngứa bàn tay bàn chân do bệnh vảy nến. Vảy nến là bệnh da liễu mãn tính, xảy ra khi các tế bào da tăng trưởng không kiểm soát. Thông thường, các tế bào da cũ sau khi chết sẽ bong ra và được thay thế bởi các tế bào da mới. Tuy nhiên, đối với người mắc bệnh vảy nến, quá trình tăng sinh và tái tạo tế bào da diễn ra quá nhanh, khiến các tế bào cũ và mới tích tụ, chồng chất lên bề mặt da.
Ngoài việc khiến bàn tay bị ngứa, bệnh vảy nến còn có thể gây ra:
- Mụn mủ ở da tay và da chân
- Đau, sưng các khớp ngón tay, ngón chân hoặc xương sống, đầu gối
- Da nứt nẻ, có thể chảy máu
5. Ngứa lòng bàn tay do xơ gan
Một dạng xơ gan gọi là xơ gan ứ mật nguyên phát có thể khiến bàn tay ngứa râm ran. Tình trạng này gây viêm và tắc nghẽn các ống dẫn mật – bộ phận nối gan với dạ dày. Kết quả là khiến mật bị tích tụ trong quá trình di chuyển, gây tổn thương và hình thành sẹo gan.
Ngoài làm cơ thể ngứa ngáy khó chịu, xơ gan ứ mật nguyên phát còn gây ra các triệu chứng sau:
- Lòng bàn tay sạm màu
- Buồn nôn
- Đau nhức xương khớp
- Tiêu chảy
- Nước tiểu đậm màu
- Vàng da
Nếu không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như tràn dịch màng bụng, lú lẫn, xuất huyết do giãn tĩnh mạch, loãng xương, thiếu hụt vitamin…
6. Hội chứng ống cổ tay
Hội chứng ống cổ tay xảy ra do các bất thường trong ống cổ tay khiến dây thần kinh giữa đi qua vị trí này bị chèn ép. Điều này có thể gây tê, yếu, ngứa và đau ở tay.
Nếu nghi ngờ mình bị hội chứng ống cổ tay, bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra. Bác sĩ sẽ đề nghị bạn tránh thực hiện các hoạt động lặp đi lặp lại hoặc đeo nẹp cổ tay để giảm chèn ép lên các dây thần kinh. Trong trường hợp nặng, bạn có thể phải cần phẫu thuật để giảm áp lực lên các dây thần kinh giữa.
7. Ngứa lòng bàn tay do tiểu đường
Mặc dù rất hiếm gặp nhưng bệnh tiểu đường có thể khiến bạn bị ngứa lòng bàn tay, bàn chân về đêm. Căn bệnh này có thể gây ngứa da tay theo nhiều cách khác nhau, trong đó thường gặp nhất là do quá trình lưu thông máu bị suy giảm hoặc do người bệnh dị ứng với một số loại thuốc điều trị tiểu đường.
Bên cạnh đó, biến chứng bệnh tiểu đường có thể dẫn đến suy gan, suy thận. Cả hai bệnh lý này đều gây ngứa gan bàn tay hoặc ngứa lòng bàn tay bàn chân về đêm.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp phải một dạng tổn thương thần kinh đặc biệt khi bị tiểu đường. Tổn thương này khiến các dây thần kinh ở tay và chân bị ảnh hưởng. Lúc này, cơ thể sẽ giải phóng cytokine – một dạng hóa chất gây viêm làm người bệnh ngứa ngáy ở gan bàn tay và bàn chân.
>>> Tham khảo thêm: 10 nguyên nhân gây ngứa chân và cách điều trị
Cách trị ngứa lòng bàn tay
Phương pháp điều trị ngứa lòng bàn tay phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra nó. Một số cách giúp giảm ngứa đơn giản mà bạn có thể áp dụng bao gồm:
Chườm lạnh
Đặt một miếng vải mát hoặc một túi nước đá lên lòng bàn tay trong 5–10 phút có thể giúp giảm cảm giác ngứa.
Sử dụng thuốc bôi steroid
Corticosteroid (kê đơn hoặc không kê đơn) có thể giúp giảm tình trạng đỏ và ngứa dữ dội ở lòng bàn tay. Tuy nhiên, bạn nên tránh sử dụng kem bôi steroid quá thường xuyên vì chúng sẽ gây mỏng da.
Giữ ẩm da tay
Thường xuyên giữ ẩm da tay có thể giúp giảm ngứa tay. Để hiệu quả hơn, bạn nên bảo quản kem dưỡng ẩm trong tủ lạnh. Đặc biệt, nếu bạn bị ngứa tay do bệnh chàm, bạn cần lưu ý việc giữ ẩm sau khi rửa tay hoặc khi cảm thấy da tay bị khô.
Liệu pháp tia cực tím
Liệu pháp tia cực tím có thể đem lại hiệu quả giảm ngứa cho những người bị chàm tay hoặc kích ứng nghiêm trọng.
Biện pháp phòng ngừa ngứa gan bàn tay
Để ngăn ngừa tình trạng ngứa gan bàn tay, bạn có thể tham khảo một số biện pháp phòng ngừa sau:
- Nếu ngứa gan bàn tay là do các vấn đề về da như viêm da tiếp xúc hoặc chàm da, bạn nên cố gắng tránh các tác nhân gây kích thích để ngăn ngừa cơn ngứa bùng phát.
- Trước khi dùng bất kỳ một loại kem nào cho da tay, bạn nên thoa trước 1 ít lên vùng da tay và để qua đêm. Việc này sẽ giúp bạn kiểm tra xem loại kem đó có khả năng gây phản ứng dị ứng hay không.
- Ưu tiên sử dụng các loại găng tay làm bằng cotton thay vì găng tay vải tổng hợp.
- Rửa tay bằng nước ấm. Tránh dùng nước quá nóng hoặc quá lạnh.
- Sử dụng xà phòng không có chất tạo mùi thơm để rửa tay. Điều này giúp hạn chế tình trạng kích ứng da tay.
- Thoa kem dưỡng ẩm ngay sau khi lau khô tay.
- Đeo găng tay bảo vệ khi cần lau dọn bằng chất tẩy rửa hoặc tiếp xúc với hóa chất. Nếu bạn bị dị ứng mủ cao su, bạn có thể đeo găng tay cotton bên trong rồi lồng găng cao su bên ngoài.
- Tránh các chất khử trùng tay dạng gel vì chúng thường chứa nồng độ cồn khô cao.
>>> Đọc thêm: Tay ngứa nổi mụn nước là bệnh gì và cách điều trị nào hiệu quả?
Nếu bạn thường xuyên bị ngứa tay không rõ nguyên nhân, bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra xem mình có bị dị ứng hay không.
Ngứa lòng bàn tay là tình trạng mà ai cũng có thể gặp phải. Đa phần các trường hợp bị ngứa đều không quá nghiêm trọng và có thể biến mất sau khi áp dụng các biện pháp khắc phục tại nhà. Tuy nhiên, nếu bạn bị ngứa lòng bàn tay đi kèm với khó thở hoặc các triệu chứng bất thường khác, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám ngay lập tức.