Nguyên nhân bị ngứa toàn thân và cách khắc phục

Bị ngứa toàn thân không chỉ là dấu hiệu của các bệnh ngoài da mà còn có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe tiềm ẩn trong cơ thể. Vậy nguyên nhân ngứa toàn thân và cách khắc phục là gì?

Cùng tìm hiểu nguyên nhân bị ngứa toàn thân và cách khắc phục qua bài viết sau!

Các nguyên nhân phổ biến khiến bạn bị ngứa toàn thân

Bị ngứa toàn thân là bệnh gì? Nguyên nhân ngứa toàn thân có thể do dị ứng thời tiết, dị ứng thức ăn, mỹ phẩm hoặc người bệnh mắc phải các bệnh lý về da như bị nấm da, mề đay, vảy nến, ghẻ,…hoặc là biểu hiện một số bệnh lý khác.

1. Cơ địa da khô dễ khiến bị ngứa da toàn thân

Nếu bị ngứa toàn thân do da khô, bạn sẽ không có những biểu hiện của bệnh ngoài da khác như mụn nước, sẩn, mụn đỏ…

• Thời tiết: Về cơ bản, da khô thường là do tác động bởi nhiệt độ thời tiết (quá nóng hoặc quá lạnh), độ ẩm không khí thấp, tắm nhiều lần trong ngày…
• Sản phẩm tắm: sử dụng xà phòng, chất tẩy rửa, sữa tắm không phù hợp. 

2. Tâm lý không tốt có thể khiến bạn bị ngứa toàn thân

Đôi khi, bị ngứa da toàn thân không rõ nguyên nhân bị ngứa toàn thân có thể do các vấn đề về tâm lý. Theo đó, một số tình trạng sức khỏe tâm thần có thể khiến bạn cảm thấy da bị tê, ngứa như:

• Phiền muộn
• Lo âu, căng thẳng
• Trầm cảm
• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế
• Tâm thần… 

3. Ngứa ngáy khắp người do thói quen vệ sinh kém

Mỗi centimet trên da có chứa đến khoảng 1 triệu vi khuẩn đang tìm cách thâm nhập vào cơ thể mỗi ngày. Chúng sống chủ yếu ở lớp thượng bì, nguồn dinh dưỡng đến từ mồ hôi, bã nhờn và các tế bào da. 

Vì vậy, nếu bạn vệ sinh cơ thể không tốt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn hoạt động manh hơn, từ đó gây bị ngứa toàn thân hoặc da nổi mẩn ngứa toàn thân.

4. Viêm da dị ứng gây bị ngứa toàn thân

Người hay bị ngứa là bệnh gì? Người bị viêm da dị ứng thường có các biểu hiện da khô ngứa, sưng tấy, nứt nẻ. Bệnh thường phát triển theo từng đợt và hay tái phát.

5. Bị ngứa toàn thân do bệnh vảy nến

Bị ngứa toàn thân là bệnh gì? Đây là một bệnh tự miễn ngoài da mãn tính khiến da bị tổn thương, ngứa ngáy và có thể dẫn đến nhiễm trùng. Bệnh có biểu hiện rất đa dạng, xuất hiện ở nhiều mức độ, song ở mức độ nào thì đều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

6. Bệnh ngứa toàn thân do ghẻ

Bệnh ghẻ là bệnh do sự xâm nhập bởi một loài rệp nhỏ có tên khoa học là Sarcoptes scabiei. Giải thích cho tình trạng ghẻ gây ngứa toàn thân:

• Sau khi bám vào bề mặt da, rệp chui sâu vào trong để đẻ trứng. Do cơ thể có phản ứng dị ứng với tác nhân lạ làm cho vùng đó bị ngứa da ngáy dữ dội
• Bệnh thường xuất hiện ở những khu vực dân cư đông đúc, nhà ở chật hẹp thiếu điều kiện vệ sinh cũng như nguồn nước sinh hoạt. 

7. Ngứa ngáy khắp người do mề đay

Nổi mề đay là bệnh liên quan đến miễn dịch do sự giải phóng chất hóa học (histamine) trong cơ thể. Điều này khiến cho các mạch máu nhỏ bị rò rỉ, dẫn đến da bị sưng viêm gây nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy khắp người.

Tình trạng này có thể xuất hiện đột ngột sau khi tiếp xúc với một tác nhân dị ứng, chẳng hạn như thuốc, thực phẩm gây nên cơn ngứa da, kèm theo nổi mẩn đỏ tại một số vị trí trên cơ thể, hoặc bị nổi mẩn đỏ khắp người và ngứa.

8. Bị ngứa toàn thân do dị ứng thực phẩm

Bạn không chỉ có thể bị dị ứng với một số loại thức ăn như dị ứng hải sản, đậu phộng… mà còn có thể dị ứng với các thực phẩm không an toàn có chứa các chất bảo quản độc hại. Điều này có thể gây phù mạch, khó thở.

9. Dị ứng thời tiết có thể gây ngứa toàn thân

Nếu có cơ địa mẫn cảm với thời tiết, bạn có thể bị bệnh ngứa ngoài da vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, đặc biệt là khi thời tiết thay đổi, quá nóng hoặc quá lạnh. Biểu hiện của bệnh là mẩn đỏ nổi ở một vùng da trên cơ thể hoặc toàn bộ. Theo các chuyên gia, dị ứng thời tiết là tình trạng mãn tính nên rất khó để điều trị triệt để.

10. Dị ứng mỹ phẩm, hóa chất

Tình trạng này thường xảy ra ở chị em phụ nữ do sử dụng các loại mỹ phẩm, xà phòng kém chất lượng khiến da bị kích ứng, nổi mẩn đỏ, và bị ngứa da.

Ngoài ra, cũng có thể là do bạn tiếp xúc với các hóa chất dễ gây dị ứng như xăng, sơn, xi măng, các hóa chất tẩy rửa, xà phòng…

11. Bị ngứa toàn thân do dị ứng thuốc

Một số loại thuốc có thể gây bị ngứa toàn thân, ngứa dữ dội, phát ban, đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh, thuốc trị nấm, thuốc giảm đau.

12. Nhiễm giun sán

Thói quen ăn rau sống, ăn các món tái không hợp vệ sinh, không tẩy giun định kỳ khiến lượng giun trong cơ thể quá nhiều. Chất thải của giun sán đi vào máu sẽ kích thích hệ miễn dịch, từ đó dễ gây ngứa da toàn thân.

13. Bệnh lý về gan, thận

Gan, thận có vai trò lọc và đào thải các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Khi gan, thận bị tổn thương, chất độc không thể đào thải hết nên sẽ tích tụ lại, khiến cho bạn bị ngứa toàn thân.

14. Ngứa khắp cơ thể do mắc phải các bệnh lý về máu

Các vấn đề về máu như đa hồng cầu, lượng histamin trong máu tăng, hội chứng rối loạn sinh tủy… cũng có thể gây ra tình trạng bị ngứa toàn thân, làm ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống.

15. Các bệnh xã hội

Các bệnh xã hội lây qua đường tình dục như bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà, HIV/AIDS đều có biểu hiện đầu tiên là ngứa. Ngoài ra, trong quá trình điều trị, bạn cũng có thể bị ngứa do tác dụng của thuốc kháng virus, sự gia tăng tụ khuẩn vàng và nhiễm trùng da ký sinh trùng demodex.

16. Bị ngứa da toàn thân do thay đổi nội tiết

Ngứa khắp người là bệnh gì? Nồng độ nội tiết thay đổi trong thời gian mang thai hoặc trong giai đoạn mãn kinh có thể khiến cơ thể  khô sạm và nổi ngứa toàn thân.

17. Ung thư

Tình trạng ngứa mãn tính có thể là dấu hiệu sớm của một số bệnh ung thư. Nếu bạn bị ngứa toàn thân trong thời gian dài mà không rõ nguyên nhân, hãy sắp xếp thời gian đi khám để xác định chính xác nguyên nhân và có cách can thiệp phù hợp.

18. Các bệnh lý tuyến giáp gây bị ngứa toàn thân

Cường giáp và suy giáp có thể là nguyên nhân khiến bạn cảm thấy ngứa da toàn thân. Ngoài triệu chứng ngứa, bạn còn gặp phải các vấn đề như sụt cân không rõ nguyên nhân, tim đập nhanh, bọng mắt, tăng cân, mệt mỏi, táo bón hoặc khô da. Do đó, nếu gặp phải các triệu chứng kể trên, bạn nên đi khám sớm.

19. Bệnh đái tháo đường

Bị ngứa tay chân không rõ nguyên nhân đôi khi có thể là do căn bệnh đái tháo đường. Lượng đường trong máu tăng cao khiến mạch máu dưới da bị tổn thương, ảnh hưởng tới sự luân chuyển chất dinh dưỡng và hệ thần kinh. Từ đó khiến bạn bị ngứa, nổi mẩn đỏ, da khô sạm.

20. Bệnh zona khiến bạn bị ngứa toàn thân

Zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng do virus varicella-zoster gây ra. Virus này đi vào hệ thần kinh và khu trú trong các hạch thần kinh cảm giác trong suốt quá trình sống của cơ thể. Khi có điều kiện thuận lợi, virus tái hoạt động, phá hủy các sợi thần kinh cảm, gây đau, rát và ngứa ngáy toàn thân.

Cách khắc phục khi bị ngứa khắp người không rõ nguyên nhân

Trường hợp tình trạng ngứa da toàn thân nhẹ và không ảnh hưởng nhiều tới sinh hoạt hằng ngày, bạn có thể áp dụng cách khắc phục như:

• Loại bỏ tác nhân gây dị ứng: Trước hết bạn cần xác định và  loại bỏ tác nhân gây dị ứng, để có thể giảm cơn ngứa nhanh chóng
• Đắp một miếng vải lạnh, ướt hoặc túi chườm đá lên vùng da bị ngứa: Làm điều này trong khoảng năm đến 10 phút hoặc cho đến khi cơn ngứa thuyên giảm.
• Tắm bằng bột yến mạch: Giảm ngứa đối với các vết phồng rộp hoặc da chảy mủ do thủy đậu, phát ban, cây thường xuân độc hoặc cháy nắng.
• Dưỡng ẩm cho làn da của bạn: Luôn chọn loại kem dưỡng ẩm không chứa chất tạo mùi và chất tạo màu.
• Thuốc Corticoid: Thuốc giúp giảm ngứa nhanh chóng. Lưu ý bạn chỉ nên bôi thuốc khi có chỉ định của bác sĩ.

Trường hợp tình trạng bị ngứa khắp người nghiêm trọng và kèm theo một số triệu chứng khác như nổi mụn, đau rát,… bạn cần đi thăm khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và điều trị đúng bệnh, tránh các biến chứng gây mất thẩm mỹ.

Bí quyết phòng bệnh ngứa da toàn thân cực hiệu quả

Có rất nhiều nguyên nhân bị ngứa toàn thân, do đó, chúng ta khó có thể tìm ra nguyên tắc phòng bệnh tuyệt đối. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nếu có chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh và chăm sóc da đúng cách hàng ngày, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được những cơn ngứa không đáng có như da khô hay một số bệnh ngoài da:

• Uống nhiều nước và sử dụng máy tạo độ ẩm: Để giữ ẩm cho làn da giúp bạn tránh khỏi tình trạng bị ngứa toàn thân.
• Sử dụng kem chống nắng: Để giảm nguy cơ da bị cháy nắng và tổn thương da.
• Nên tắm bằng nước ấm: Không nên dùng nước quá nóng để tắm vì nước nóng có thể làm cho da mất đi độ ẩm tự nhiên. 
• Ưu tiên vài cotton: Không nên mặc quần áo, sử dụng khăn bằng chất liệu len dạ, chỉ nên mặc quần áo cotton, bông mềm
• Chế độ ăn uống: Tránh các chất cay nóng, dầu mỡ có thể giảm thiểu tình trạng bị ngứa toàn thân.
• Tránh các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá: Các loại thức ăn cay, nóng, các loại thực phẩm kích thích sản sinh histamin dễ gây kích ứng da.
• Giảm căng thẳng: Lo lắng, stress ảnh hưởng thần kinh có thể gây ngứa.
• Tập thể dục đều đặn: Để tăng cường thải độc cho da, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
•  Tránh việc gãi ngứa quá nhiều: Vì điều này sẽ khiến da thêm tổn thuơng, bị trầy xước, nổi mẩn, nguy cơ cao cho bệnh nhiễm trùng.
• Sử dụng sản phẩm chăm sóc da phù hợp: Sản phẩm có thành phần lành tính từ thiên nhiên với những tính năng thanh lọc, làm sạch sâu hiệu quả và an toàn cho làn da tránh tình trạng bị ngứa toàn thân.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Hãy đi gặp bác sĩ trong trường hợp:

• Bạn không biết nguyên nhân gây ra cơn ngứa da toàn thân.
• Các cảm giác ngứa nghiêm trọng.
• Bạn gặp các triệu chứng khác cùng với ngứa.

Ngoài ra, nếu tình trạng ngứa kéo dài quá 2 tuần mà không có dấu hiệu thuyên giảm bạn nên đi khám sớm. 

Hy vọng qua bài viết trên bạn đọc đã có thêm thông tin về tình trạng ngứa toàn thân. Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường kéo dài, hãy đi thăm khám bác sĩ để được điều trị kịp thời, hiệu quả!