Gần đây, bạn bỗng dưng nhìn thấy những vật thể có dạng như hình tròn, đốm xám, chấm đen… trôi nổi trước mắt như ruồi bay, nhất là khi nhìn lên bầu trời xanh hay khi nhìn vào tờ giấy trắng thì hiện tượng này càng rõ hơn? Đây có thể là dấu hiệu của vẩn đục dịch kính – một tình trạng nhãn khoa có thể khiến bạn rất khó chịu, thậm chí đe dọa đến thị lực nếu không được điều trị sớm.

Trong bài viết này, mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu vẩn đục dịch kính là gì, nguyên nhân do đâu và làm sao để điều trị hiệu quả nhé.

Vẩn đục dịch kính là gì?

Dịch kính (pha lê thể) vốn là một khối gel trong suốt nằm ngay sau thủy tinh thể. Không chỉ có vai trò cố định hình dạng của nhãn cầu, dịch kính còn đảm bảo ánh sáng được truyền thẳng đến đáy mắt. Vì một lý do nào đó khiến các phân tử collagen tạo nên dịch kính bị thu nhỏ thành từng mảnh và tụm lại với nhau. Bóng chúng in trên võng mạc thành các hình dạng như đốm xám, chấm đen… gây nên tình trạng vẩn đục dịch kính.

Những triệu chứng đặc trưng của mắt nhìn thấy đốm đen

Các triệu chứng phổ biến của vẩn đục dịch kính bao gồm:

• Người bệnh nhìn thấy những vật thể lạ màu đen, trắng hoặc xám với nhiều hình dạng và kích thước khác nhau như chấm nhỏ, chữ C, chữ X, dấu ngã, dấu phẩy, hình dây dài, hạt tròn… xuất hiện trước mắt.
• Các vật thể lạ không cố định tại một vị trí mà thường trôi nổi giống như ruồi bay trước mắt, gây cản trở tầm nhìn nhưng lại rất khó để có thể nhìn tập trung vào chúng. Cụ thể, khi người bệnh nhìn sang hướng khác sẽ thấy những vật thể này di chuyển.
• Những đốm đen này dễ nhận thấy nhất khi người bệnh nhìn vào một khoảng sáng trống, chẳng hạn như khi nhìn lên trời hay nhìn vào một bức tường trắng.

Nguyên nhân gây ra bệnh vẩn đục dịch kính

Hầu hết các đốm đen trước mắt là một loại protein collagen. Chúng là thủy tinh thể, chất giống như gel ở mặt sau của mắt. Khi bạn già đi, các sợi protein tạo nên thủy tinh thể thu nhỏ xuống từng mảnh nhỏ và tụm lại với nhau. Bóng chúng in trên võng mạc khiến mắt nhìn có đốm đen. Nếu bạn nhìn thấy tia sáng chói, đó là vì thủy tinh thể đã tách ra khỏi võng mạc. Dưới đây là một số nguyên nhân dẫn đến hiện tượng ruồi bay trước mắt:

• Những thay đổi ở mắt do tuổi tác. các đốm đen thường là kết quả của những thay đổi do lão hóa trong thủy tinh thể. Theo thời gian, thủy tinh thể hóa lỏng dần – một quá trình kéo chúng ra khỏi bề mặt bên trong của nhãn cầu. Khi thủy tinh thể co lại và chùng xuống, chúng kết khối và bện lại. Những mảnh này chặn một số tia sáng đi qua mắt, tạo thành những bóng nhỏ trên võng mạc, khiến mắt nhìn thấy vệt đen.
• Viêm ở phía sau mắt. Viêm màng bồ đào là tình trạng viêm ở các lớp của màng bồ đào ở phía sau của mắt do nhiễm trùng cũng tạo nên những đốm đen lơ lửng trong tầm nhìn.
• Chảy máu mắt. Chảy máu vào thủy tinh thể có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm chấn thương và mạch máu bất thường.
• Rách võng mạc. Tình trạng này có thể xảy ra khi thủy tinh thể chùng trên võng mạc có đủ lực để xé rách võng mạc. Nếu không điều trị, rách võng mạc có thể dẫn đến bong võng mạc và gây mất thị lực vĩnh viễn.

• Mắt bị tổn thương do tiếp xúc với ánh sáng xanh quá nhiều từ việc sử dụng điện thoại, máy tính bảng, làm việc với máy tính, xem tivi… quá thường xuyên và kéo dài.
• Mắt không được bảo hộ: Người làm việc dưới trời nắng, làm việc với lò hàn, máy chụp X-quang, máy xạ trị nhưng không đeo kính bảo hộ.
• Chế độ ăn: Một chế độ ăn ít rau củ quả, nhiều đường, mỡ cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc vẩn đục dịch kính.
• Thức khuya, ngủ không đủ giấc.
• Từng bị chấn thương hoặc đã phẫu thuật mắt.
• Các nguy cơ khác như: Người mắc các bệnh về khúc xạ mắt (cận thị, loạn thị, viễn thị), viêm màng bồ đào, đục thủy tinh thể, bong rách võng mạc, viêm võng mạc sắc tố…

Vẩn đục dịch kính có nguy hiểm không?

Tình trạng mắt nhìn có đốm đen không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe toàn trạng hay tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên nếu bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng, tầm nhìn của người bệnh có thể bị che khuất hoàn toàn gây suy giảm thị lực hay trở thành tiền đề dẫn đến các bệnh về mắt nguy hiểm khác như: bong rách võng mạc, phù võng mạc, đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, glocom…

Trường hợp bạn thắc mắc đục dịch kính tự khỏi được không? Câu trả lời là không. Bạn có thể bị đánh lừa khi sau một thời gian mắc bệnh, các vệt đen không xuất hiện nữa. Đó là do não bộ của bạn tạm thời thích nghi với các vật thể lạ xuất hiện trước tầm nhìn. Khi bệnh tiến triển, hiện tượng “ruồi bay” có thể sẽ xuất hiện dày đặc hơn.

Do đó, nếu nhận thấy trong mắt có các vật thể trôi nổi hay thậm chí chỉ là một chấm, vệt nhỏ bất thường, bạn cần đi khám ngay ở các bệnh viện có chuyên khoa mắt uy tín. Điều này giúp các bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh của bạn và có phương án can thiệp kịp thời.