Bệnh tiêu chảy rất phổ biến, có thể lây lan nhanh và bùng thành dịch lớn, đặc biệt ở khu vực dân cư đông đúc. Thời điểm dễ bùng phát bệnh là mùa hè, khi thời tiết nóng ẩm tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh · Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Bệnh tiêu chảy rất phổ biến, có thể lây lan nhanh và bùng thành dịch lớn, đặc biệt ở khu vực dân cư đông đúc. Thời điểm dễ bùng phát bệnh là mùa hè, khi thời tiết nóng ẩm tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển.
Để hiểu rõ hơn về các triệu chứng, nguyên nhân gây bệnh, cách điều trị cũng như việc ăn gì khi bị tiêu chảy, mời bạn đọc tiếp những thông tin mà Hello Bacsi tổng hợp được trong bài viết dưới đây.
Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài ra phân lỏng, có nước.
Tiêu chảy cấp là tình trạng tiêu chảy kéo dài trong một thời gian ngắn, trong khoảng 1–2 ngày hay có thể hơn và thường tự hết. Đa số mọi người thường gặp phải loại tiêu chảy này.
Nếu tiêu chảy kéo dài 2-4 tuần thì đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe khác nghiêm trọng hơn.
Khi tình trạng này kéo dài ít nhất 4 tuần hoặc theo từng đợt (xuất hiện rồi biến mất liên tục) trong thời gian dài thì được gọi là tiêu chảy mạn tính và có khả năng là triệu chứng của một bệnh lý mạn tính khác.
Phần lớn trường hợp gặp phải các triệu chứng bệnh tiêu chảy cấp như sau:
Đối với người lớn, bạn cần đến gặp bác sĩ nếu:
Ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, bệnh tiêu chảy có thể gây mất nước nhanh chóng. Do đó, bạn cần đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất ngay nếu thấy các triệu chứng không cải thiện trong vòng 24 giờ hoặc trẻ có các biểu hiện:
Các nguyên nhân tiêu chảy phổ biến là:
Một số người có thể bị tiêu chảy sau khi phẫu thuật cắt một phần ruột hoặc túi mật vì đôi khi phẫu thuật có thể khiến thức ăn di chuyển qua đường tiêu hóa nhanh hơn bình thường.
Trong một số trường hợp, các bác sĩ có thể không xác định được nguyên nhân tiêu chảy. Nếu tình trạng này tự khỏi trong vòng một vài ngày thì không cần thiết phải tìm ra nguyên nhân.
Mọi người ở mọi độ tuổi đều có thể gặp phải tình trạng rối loạn tiêu hóa này. Những người thường đi du lịch đến các nước đang phát triển có nguy cơ bị tiêu chảy du lịch do ăn phải những thực phẩm hay uống nước nhiễm tác nhân gây bệnh.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy gồm:
Sau khi nghe mô tả về các triệu chứng mà bạn đang gặp phải, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám sức khỏe, hỏi về các loại thuốc bạn đang sử dụng và có thể yêu cầu thực hiện một vài xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây bệnh. Các xét nghiệm đó gồm:
Hầu hết trường hợp tiêu chảy cấp đều tự khỏi trong vòng một vài ngày mà không cần điều trị bằng thuốc. Nếu bạn đã thử các cách khắc phục tại nhà mà không thấy hiệu quả, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị.
Đây là điều đầu tiên bạn cần thực hiện khi bị bệnh tiêu chảy, kể cả ở người lớn hay trẻ em.
Đối với người lớn, cách cầm tiêu chảy nhanh nhất cho người lớn là bạn uống nước trái cây hay pha bột thuốc bổ sung nước và điện giải (như oresol). Nếu không thể uống nước do gây ra cảm giác buồn nôn hay đau dạ dày, bạn có thể cần được truyền dịch qua tĩnh mạch.
Theo kinh nghiệm dân gian, việc dùng nước gạo rang có thể giúp điều trị tiêu chảy hiệu quả và phương pháp dùng nước gạo rang chữa tiêu chảy đã được áp dụng từ rất lâu.
Đối với trẻ em, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để sử dụng các dung dịch bù nước và điện giải đúng cách để ngăn ngừa tình trạng mất nước xảy ra.
Nhiều người thường thắc mắc thuốc cầm tiêu chảy hay thuốc đau bụng đi ngoài là thuốc gì? Thầy thuốc có thể hướng dẫn bạn dùng lopepramid, bismuth subsalicylate hay men vi sinh. Tuy nhiên, nếu có máu trong phân hoặc bị sốt thì phải đi khám.
Trường hợp bệnh tiêu chảy được xác định là do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra, việc dùng thuốc kháng sinh có thể giúp điều trị hiệu quả.
Tuy nhiên, nếu nguyên nhân gây bệnh là virus thì kháng sinh sẽ không có tác dụng. Các tình trạng y tế khác, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích, bệnh viêm ruột, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, viêm đại tràng vi thể,… đều được điều trị bằng thuốc khác nhau.
Do đó, việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh tiêu chảy để sử dụng đúng loại thuốc là rất quan trọng.
Nếu nhận thấy một loại thuốc kháng sinh mà bạn đang sử dụng chính là nguyên nhân gây tiêu chảy, bác sĩ có thể giảm liều dùng hoặc thay đổi sang loại thuốc khác để giúp chấm dứt tác dụng phụ này.
Để đối phó và giảm nhẹ các triệu chứng cho đến khi tình trạng này hết hoàn toàn, bạn có thể thử áp dụng các cách sau:
Biến chứng đáng lo ngại nhất của tiêu chảy là mất nước. Tình trạng đó có thể gây đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Mất nước đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu.
Nếu thấy có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng, bạn cần đến bệnh viện gần nhất ngay lập tức.
Dấu hiệu mất nước ở người lớn gồm:
Các dấu hiệu mất nước ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ gồm:
Việc duy trì thói quen rửa tay thường xuyên và đúng cách là phương pháp phòng ngừa tiêu chảy hiệu quả nhất. Bạn nên tập các thói quen sau:
Tiêu chảy du lịch cũng thường xảy ra khi bạn đi đến những quốc gia/vùng lãnh thổ có điều kiện vệ sinh kém và ăn những thực phẩm bị nhiễm khuẩn, ký sinh trùng hay virus. Tránh ăn thực phẩm chưa được nấu chín hay các sản phẩm từ sữa tươi. Hãy luôn đảm bảo quy tắc “ăn chín, uống sôi” để hạn chế bị tiêu chảy hay nhiễm trùng đường ruột.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!