Người bệnh cần được theo dõi chặt chẽ trong 4 giờ đầu tiên kể từ khi có dấu hiệu mất nước. Trong 4 giờ này, người bệnh cần được bổ sung chất lỏng với hàm lượng khoảng 75 ml/kg. Thế nhưng, cần lưu ý là chỉ nên uống từ từ bằng cách uống từng ngụm nước nhỏ sau mỗi 10 phút. Sau đó, người chăm sóc cần đánh giá lại tình trạng của người bệnh. Nếu vẫn có dấu hiệu mất nước thì cần bổ sung lặp lại hoặc chuyển sang sử dụng dung dịch bù nước và chất điện giải (Oral rehydration solution – ORS).
Cách bù nước khi bị tiêu chảy, nôn mửa trong trường hợp mất nước mức độ trung bình đến nghiêm trọng

Đối với trường hợp mất nước có xu hướng nghiêm trọng hơn và việc bổ sung các chất lỏng thông thường không bù nước hiệu quả thì bạn có thể cân nhắc dùng ORS, còn được biết đến là dung dịch Oresol.
Đây là dung dịch bù nước và điện giải bằng đường uống hoặc bổ sung qua ống thông mũi dạ dày nếu bệnh nhân không thể tự uống được. Trong đó, ngoài nước thì ORS còn chứa thêm glucose cùng các chất điện giải quan trọng như kali và natri. ORS thường có sẵn ở dạng bột và chia thành từng gói. Vì vậy, lời khuyên này là bạn nên dùng những gói này hoặc theo loại được bác sĩ kê toa thay vì tự pha chế theo công thức riêng.
Cách làm khá đơn giản, bạn chỉ cần cho bột ORS hòa tan cùng với 1 lượng nước sôi để nguội (theo liều lượng ghi trên bao bì) và cho người bệnh dùng. Lưu ý là không nên đun sôi dung dịch sau khi pha hoặc pha bột ORS với nước khoáng. Bởi vì nước khoáng chứa các ion điện giải nên sẽ làm sai tỷ lệ các chất điện giải có trong dung dịch. Đối với cách bù nước khi bị tiêu chảy, nôn mửa bằng dung dịch ORS, bạn cần lưu ý:
- Cho người bệnh dùng ngay khi có thể ngồi dậy và uống được. Dung dịch điện giải bù nước nên được dùng trong 24 giờ và không nên dùng nữa khi vượt qua mốc thời gian này.
- Về liều lượng, bạn có thể cho người bệnh dùng 100 ml dung dịch bù nước và điện giải sau mỗi 5 phút cho đến khi ổn định. Bạn cũng có thể cân nhắc bổ sung ORS dựa trên cân nặng của người bệnh, khoảng 75 ml/kg trong 4 giờ.
- Trong giai đoạn đầu của liệu pháp bù nước bằng dung dịch ORS thông qua đường uống, trung bình một người lớn có thể bổ sung đến 1000 ml ORS mỗi giờ. Đối với trẻ em thường là khoảng 20 ml/kg mỗi giờ.
- Việc điều chỉnh lượng dung dịch và số lần uống sẽ linh hoạt dựa trên nhu cầu của người bệnh. Nếu cần thiết thì tăng lên hoặc nếu tình trạng mất nước đỡ dần thì có thể giảm đi.
- Đối với trẻ sơ sinh bị mất nước, bạn nên duy trì việc cho con bú mẹ song song với điều trị.
- Thận trọng khi dùng ORS vì không phải ai cũng dung nạp được dung dịch này. Nếu có những triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, lú lẫn, khát nghiêm trọng, co giật… thì cần nhập viện vì đây có thể là dấu hiệu của tăng natri máu.
Nhìn chung, cách bù nước khi bị tiêu chảy hoặc nôn mửa tại nhà qua đường uống thường phù hợp với các trường hợp mất nước nhẹ, không quá nghiêm trọng. Ngược lại, nếu người bệnh có những dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm như suy nhược, không uống được chất lỏng, thở gấp, nhịp tim nhanh, huyết áp thấp, không ra mồ hôi, choáng váng, hôn mê, tiêu chảy hay nôn mửa kéo dài thì nên nhanh chóng nhập viện để được điều trị bằng phương pháp truyền dịch qua đường tĩnh mạch.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!