Chế độ ăn uống lành mạnh là một phần không thể thiếu trong điều trị tiểu đường type 2. Vậy bạn đã bao giờ nghe đến chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường type 2 chưa? Chế độ ăn kiêng atkins là một trong các chế độ khởi xướng cho trào lưu ăn low-carb nên một số người còn nói rằng ăn kiêng atkins là “chuyên gia” kiểm soát tiểu đường.

Thực hư về những điều này là như thế nào? Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu về chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường qua các thông tin sau đây nhé!

Chế độ ăn kiêng atkins là gì?

Chế độ ăn kiêng atkins là chế độ ăn low-carb (ít carbohydrate) được phát triển vào năm 1960 bởi tiến sĩ tim mạch Robert C.Atkins. Vào thời điểm trước đó, tiểu đường chủ yếu được kiểm soát với chế độ ăn nhiều tinh bột và đường.

Chế độ ăn kiêng atkins cần trải qua 4 giai đoạn:

• Giai đoạn 1: Bạn cần cắt giảm lượng carb mỗi ngày xuống 20 gam, chủ yếu từ rau củ. Nguồn calo từ tinh bột chỉ nên chiếm 10% tổng lượng calo nạp vào hằng ngày. Mục đích của giai đoạn này là giảm cân nhanh chóng. Các loại rau như măng tây, súp lơ xanh, cần tây, dưa chuột, đậu xanh và ớt chuông nên chiếm từ 12 – 15g carb trong ngày. Bên cạnh đó, bạn nên ăn thực phẩm giàu chất đạm, không cần hạn chế chất béo và uống đủ 2 lít nước. Giai đoạn 1 kéo dài ít nhất 2 tuần, tùy thuộc vào mức độ muốn giảm cân.
• Giai đoạn 2: Giai đoạn này tiếp tục ăn tối thiểu là 12 – 15g tinh bột từ rau, tránh thức ăn có đường. Bạn có thể từ từ bổ sung một số loại carb giàu dinh dưỡng như quả mọng, quả hạch và hạt. Bạn vẫn giảm cân, mặc dù không nhanh như giai đoạn 1. Hãy tiếp tục duy trì giai đoạn 2 để giảm được 4.5kg.
• Giai đoạn 3: Bạn có thể tăng các loại thực phẩm có thể ăn, bao gồm trái cây, rau giàu tinh bột và ngũ cốc nguyên hạt. Mỗi tuần, bạn có thể thêm vào chế độ ăn 10g carb nhưng phải theo dõi cân nặng. Nếu cân nặng bị ngừng lại thì phải cắt giảm lượng tinh bột thêm vào. Tiếp tục giai đoạn này cho đến khi bạn đạt được cân nặng mục tiêu.
• Giai đoạn 4: Đây là giai đoạn duy trì, bạn có thể ăn tối đa 120g carb mỗi ngày miễn là bạn giữ được cân nặng mục tiêu của mình.

Mối quan hệ giữa chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường?

Chế độ ăn kiêng Atkins được xem là có thể giúp ngăn ngừa hoặc cải thiện các tình trạng nghiêm trọng như hội chứng chuyển hóa, huyết áp cao và tim mạch. Mà rối loạn chuyển hóa và bệnh tim mạch cũng chính là yếu tố nguy cơ và biến chứng của tiểu đường. Cụ thể thì mối liên hệ giữa chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường được biểu hiện như sau:

Chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường: Giảm cân

Đây được xem là tác dụng chính của các chế độ ăn low-carb. Một số báo cáo cho thấy chế độ ăn atkins có thể giúp bạn giảm đến 6,8kg trong giai đoạn đầu. Đây cũng là nền móng cho mối quan hệ giữa chế độ ăn atkins và bệnh tiểu đường.

Bởi vì, đối với bệnh nhân tiểu đường type 2, giảm 5% trọng lượng cơ thể là mức khuyến cáo để cải thiện sức khỏe. Nếu bạn bị béo phì, bệnh tiểu đường có khả năng sẽ thuyên giảm nếu bạn giảm một lượng cân lớn (khoảng 15kg) nhanh chóng và an toàn so với cân nặng lúc chẩn đoán bệnh.

Chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường: Kiểm soát đường huyết

Nhờ vào việc giảm cân mà chế độ ăn kiêng atkins cũng sẽ giúp bạn làm giảm lượng đường trong máu, dù có thể chỉ là tạm thời. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu cũng đã làm rõ hơn mối liên hệ giữa chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường khi có kết quả cho thấy chế độ ăn kiêng này giúp làm giảm lượng HbA1c trong máu. Nhưng điều này vẫn chưa được kết luận chính xác bởi một số nghiên cứu khác lại không ghi nhận được tác dụng này.

Chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường: Kiểm soát nguy cơ tim mạch

Một số nghiên cứu đã cho thấy chế độ ăn kiêng atkins có thể giúp cải thiện nồng độ của chất béo trung tính trong máu từ đó giúp nâng cao sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, hiệu quả cải thiện lâu dài vẫn chưa được xác định.

Một số chuyên gia còn cho rằng chế độ ăn này sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh tim hoặc một số bệnh ung thư, nhưng vẫn chưa có bằng chứng đáng tin cậy. Điều này có thể do nhiều người lựa chọn thêm thực phẩm chế biến sẵn (ít carb, nhiều chất béo xấu) để tiện lợi hơn trong việc ăn uống và chính chất béo xấu trong đó mới là thủ phạm.

Tóm lại, mối quan hệ giữa chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường này có thể giúp bệnh nhân đốt cháy chất béo dư thừa trong cơ thể, ít làm bệnh nhân cảm thấy đói hoặc thiếu năng lượng.

Một số lưu ý khi áp dụng chế độ ăn kiêng atkins

Chế độ ăn kiêng atkins có những rủi ro nào?

Mặc dù mối liên hệ của chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường là theo chiều hướng tốt nhưng bạn cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Cắt giảm mạnh lượng tinh bột tiêu thụ trong giai đoạn đầu bắt đầu ăn kiêng atkins sẽ có thể có các tác dụng phụ như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, táo bón,…
• Chế độ ăn kiêng atkins tập trung vào chất béo và đạm nên một số đạm động vật vẫn được cho phép và nó tác động xấu đến chức năng thận.
• Giai đoạn đầu của chế độ ăn kiêng atkins có thể làm cho xeton tích tụ trong cơ thể, thúc đẩy mất canxi qua nước tiểu, tăng nguy cơ loãng xương.
• Tăng nguy cơ hạ đường huyết ở những bệnh nhân điều trị bằng insulin hoặc thuốc tăng tiết insulin.

Chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường an toàn

• Để đảm bảo không thiếu hụt chất chất xơ và các chất dinh dưỡng khác khi ăn kiêng, bạn cần ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm ít carb nhưng giàu chất xơ và dinh dưỡng, ví dụ như ngũ cốc nguyên hạt.
• Hạn chế hoặc tránh các loại thịt và thực phẩm chế biến sẵn; lựa chọn ăn chất béo lành mạnh như chất béo có trong cá hay dầu thực vật.

Ngoài ra, đối với lưu ý dành riêng cho người thực hành chế độ ăn kiêng atkins và bệnh tiểu đường thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu đang dùng insulin, thuốc uống trị tiểu đường hoặc thuốc lợi tiểu. Người bệnh thận, phụ nữ mang thai và cho con bú không nên ăn theo chế độ này.