Chuyên mục
Công cụ
Hỏi bác sĩ
Lưu

Người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không? Nên ăn bao nhiêu cơm?

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đoàn Thị Tuyết Mai · Khoa nội tiết · Bệnh viện Đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam


Tác giả: Thu Trang · Ngày cập nhật: 13/03/2023

    Người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không? Nên ăn bao nhiêu cơm?
    Quảng cáo

    Cơm trắng là thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Tuy nhiên, người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không vẫn còn đang là thắc mắc của nhiều bệnh nhân.

    Tiểu đường là căn bệnh đáng sợ và là nguyên nhân gây nên các bệnh lý tim mạch, tai biến mạch máu não và suy thận. Vậy chế độ ăn của người bị bệnh cần lưu ý những điều gì để giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển?

    Hãy đọc bài viết dưới đây để biết người bệnh tiểu đường ăn cơm được không, cũng như cách tính lượng tinh bột và lượng cơm cho người tiểu đường trong mỗi ngày. Ngoài ra, Hello Bacsi cũng sẽ gợi ý cho bạn những thực phẩm có thể dùng để thay thế cơm trong chế độ ăn cho người bị tiểu đường.

    Người bệnh tiểu đường ăn cơm được không?

    người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không

    Cơm trắng là loại thực phẩm chứa nhiều carbohydrate, ít chất xơ và chỉ số đường huyết cao, có nghĩa là nó có thể khiến lượng đường trong máu tăng đột biến. Do đó, khi ăn nhiều cơm trắng, lượng đường này sẽ hấp thu nhanh vào máu và làm tăng nguy cơ dẫn đến tiểu đường và làm bệnh tiểu đường trầm trọng hơn. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể đưa vào bữa ăn với một lượng thích hợp.

    Bệnh nhân tiểu đường vẫn có thể ăn những loại thực phẩm giàu carbohydrate (tinh bột) như ngũ cốc, mỳ ống, cơm và các loại rau củ chứa tinh bột nhưng phải với một thực đơn hợp lý và điều độ.

    Nếu đề ra mục tiêu carbohydrate cho mỗi bữa khoảng 45-60 gram thì bạn chỉ nên ăn một chén cơm. Đồng thời, những bữa ăn nên bao gồm các loại protein và chất béo tốt cho sức khỏe cũng giúp làm giảm tác động của cơm trắng trong việc làm tăng đường huyết.

    Như vậy, người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không? Bệnh nhân cần xác định lượng tinh bột tiêu chuẩn mình cần tiêu thụ mỗi ngày là bao nhiêu để biết người bị tiểu đường ăn cơm được không và lượng cơm cho người tiểu đường trong mỗi bữa ăn bao nhiêu là phù hợp. Nói cách khác là bệnh nhân không cần bỏ cơm trắng hoàn toàn mà cần điều chỉnh lượng cơm cho người tiểu đường sao cho phù hợp, có thể là ít hơn người bình thường.

    Người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không? Các thực phẩm thay thế khác

    Ngày nay có nhiều thông tin gây nhiễu loạn là người tiểu đường phải bỏ cơm hay bún,…Nhưng thực tế không có lời khuyên nào là tuyệt đối, chỉ có là loại thực phẩm nào nên hạn chế và kiểm soát lượng tiêu thụ. Cũng giống như việc bạn có thể ăn cơm trắng nhưng nên thay bằng cơm lứt, các loại ngũ cốc nguyên hạt,…và ăn ở một lượng vừa đủ.

    Có loại gạo nào khác có tốt cho sức khỏe hơn không?

    gaọ lứt

    Bên cạnh việc quan tâm câu hỏi người bị tiểu đường có nên ăn cơm không thì nhiều người cũng băn khoăn khi bị tiểu đường nên ăn gì thay cơm. Bạn nên hiểu rằng chỉ số đường huyết là tỉ lệ đo lường tốc độ thức ăn được tiêu hóa thành đường và hấp thụ trong máu. Những loại thực phẩm chứa càng nhiều đường bột làm tăng đường huyết nhanh hơn. Bệnh nhân tiểu đường nên hạn chế những loại thực phẩm này hoặc chỉ ăn một phần nhất định. Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn kết hợp với những loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp.

    Vậy nên một số giống gạo khác chẳng hạn gạo lứt có chỉ số đường huyết thực phẩm thấp hơn và chứa nhiều chất xơ, sẽ là một sự lựa chọn lý tưởng để thay thế cơm trắng. Một số loại gạo hạt dài, gạo hấp (gạo được hấp trong môi trường có áp suất cao để cho một phần cám hay các chất dinh dưỡng bao quanh hạt gạo chui vào bên trong) hay gạo basmati (giống gạo Ấn Độ và Pakistan có bán tại Việt Nam) cũng có chỉ số đường huyết thấp hơn so với gạo trắng.

    Nhiều người thường nghĩ bỏng gạo hay bánh gạo là những món ăn kiêng cho người tiểu đường thay cơm, tuy nhiên chúng lại có chỉ số đường huyết thực phẩm tương đối cao và không phải là sự lựa chọn tốt cho sức khỏe.

    Thực phẩm có chứa nhiều chất xơ mới đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Chúng giúp điều hòa lượng đường huyết, thúc đẩy sức khỏe đường ruột và có thể giảm lượng cholesterol.

    Ngũ cốc nguyên hạt có nhiều chất xơ hơn so với các loại ngũ cốc khác. Một vài loại ngũ cốc thực sự có tác dụng nhiều hơn trong việc điều trị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, bạn cũng nên kiểm tra nhãn hiệu để biết chính xác hàm lượng chất xơ chứa bên trong.

    Người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không còn phụ thuộc vào cách chế biến

    Phân loại gạo lứt theo chất gạo

    Người bệnh tiểu đường ăn cơm được không cũng còn tùy thuộc vào cách bạn chế biến. Một vài giống gạo lứt có nhiều chất xơ hơn và chỉ số đường huyết thấp hơn có thể được chọn trong thực đơn cho người tiểu đường. Bạn cũng có thể ăn kèm gạo lứt với các loại thực phẩm khác như đậu đỏ, hay các loại thực phẩm chứa protein và chất béo tốt cho sức khỏe để có thể cân bằng lượng đường huyết.

    Gạo lứt thường chín lâu hơn so với gạo trắng nhưng lại không khó để chế biến. Bạn có thể nấu gạo lứt trong niêu hay nồi cơm điện với tỉ lệ 1,5 chén nước cho 1 chén gạo.

    Dưới đây là hướng dẫn nấu cơm lứt cho người tiểu đường bạn có thể áp dụng:

    • Cho gạo và nước vào nồi mở nắp và nấu cho đến sôi;
    • Đậy nắp và đun sôi chừng 20 phút;
    • Tắt bếp và mở nắp cho cơm nguội bớt ít nhất 10 phút.

    Để tăng thêm hương vị, bạn nên cho thêm vào gia vị, rau thơm, rau củ và một ít hạt như hạnh nhân thái lát.

    Bạn có thể để cơm gạo lứt vào trong tủ lạnh để dùng cho các lần sau bằng cách hâm lại trong lò vi sóng và ăn kèm với đậu hoặc sốt cà chua cay. Cơm cần được bảo quản kĩ càng và cẩn thận vì chúng thường bị nhiễm độc và có thể gây ngộ độc thực phẩm nếu để ở nhiệt độ phòng.

    Tiểu đường ăn gì thay cơm? Một số gợi ý khác

    hạt diêm mạch

    Khi hiểu vấn đề người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không bạn sẽ biết rằng nên chọn các loại thực phẩm cung cấp tinh bột khác bổ sung thêm chất xơ, để hạn chế làm biến động đường huyết sau ăn.

    Các loại rau củ thường rất giàu chất xơ, vitamin và các dưỡng chất khác mà lại ít carbohydrate hơn rất nhiều so với cơm hay ngũ cốc. Ăn những thực phẩm có chứa ít carbohydrate và nhiều chất xơ sẽ làm bữa ăn của bạn chất lượng hơn. Ví dụ, 1/2 chén cơm chứa đến 22g carbohydrate trong khi một chén bí đao chỉ chứa vỏn vẹn 8g.

    Bạn cũng có thể thay thế cơm bằng một số loại thực phẩm khác như súp lơ, nấm và cà tím. Hạt diêm mạch (có bán ở Việt Nam) có chứa lượng carbohydrate tương đương với cơm nhưng lại có nhiều hơn protein và một vài chất xơ cũng là một lựa chọn tốt cho bạn.

    Bạn có thể xem thêm: Tiểu đường ăn gì thay cơm? Nghe bác sĩ tư vấn để biết nhé

    Gợi ý thực đơn thay thế cơm trắng cho người tiểu đường

    Nếu bạn vẫn băn khoăn tiểu đường ăn cơm được không vì không biết nên ăn món nào thay thế cơm mà vẫn no lâu, đảm bảo năng lượng làm cả ngày dài thì đừng quá lo lắng, có rất nhiều thực đơn mà bạn có thể chọn để thay thế cơm cho người tiểu đường trong mỗi bữa ăn. Dưới đây là 2 ví dụ:

    Súp lơ xào ăn thay cơm

    Nguyên liệu

    • Dầu ăn;
    • Hành;
    • Súp lơ;
    • Chanh;
    • Gia vị.

    Cách thực hiện

    Sơ chế súp lơ. Sau đó, xào súp lơ với một ít dầu và hành từ 3-5 phút cho tới khi hành chuyển sang màu vàng nâu và súp lơ mềm vừa phải. Nêm một ít muối, tiêu, nước cốt chanh và rau thơm.

    Hạt diêm mạch nấu với rau mùi và chanh

    Nguyên liệu

    • Dầu hạt cải canola;
    • Hành;
    • Tỏi;
    • Hạt diêm mạch;
    • Nước hầm gà ít muối;
    • Nước chanh;
    • Ngò tươi.

    Cách thực hiện

    Phi hành và tỏi với một ít dầu. Giảm nhiệt độ và xào sơ hạt diêm mạch trong khoảng 2 phút. Thêm nước hầm gà và nước chanh rồi chờ cho đến khi sôi. Sau đó giảm nhiệt và đun sôi thêm 15 phút nữa. Cho thêm một ít chanh và ngò tươi rồi tắt bếp.

    Tiểu đường là bệnh ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Chính vì vậy, bạn nên lựa chọn thực đơn hợp lý để tránh làm tình trạng bệnh thêm nặng nhé. Hy vọng thông qua bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ vấn đề người bệnh tiểu đường có nên ăn cơm không và cách chế biến, cũng như có thực đơn dinh dưỡng và phù hợp nhất nhé!

    Miễn trừ trách nhiệm

    Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

    Tham vấn y khoa:

    Bác sĩ Đoàn Thị Tuyết Mai

    Khoa nội tiết · Bệnh viện Đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam


    Tác giả: Thu Trang · Ngày cập nhật: 13/03/2023

    Quảng cáo

    Bài viết này có hữu ích với bạn?

    Quảng cáo
    Quảng cáo
    Quảng cáo