Piracetam (dẫn xuất vòng của GABA) là một chất có tác dụng cải thiện khả năng học tập và trí nhớ, bảo vệ não khỏi tình trạng thiếu hụt oxy, chống rung giật cơ. Cùng tìm hiểu rõ hơn về loại thuốc này trong bài viết sau đây nhé!
Tìm hiểu chung
Tác dụng của thuốc piracetam là gì?
Trước khi sử dụng, bạn cần biết rõ piracetam là thuốc gì hay thuốc piracetam 800mg trị bệnh gì? Nó được dùng trong điều trị:
- Điều trị chứng chóng mặt, nhức đầu, mê sảng nặng.
- Hỗ trợ điều trị chứng khó đọc ở trẻ từ 8 tuổi trở lên.
- Cải thiện một số triệu chứng ở người lớn tuổi như suy giảm trí nhớ, chóng mặt, kém tập trung, thiếu tỉnh táo, rối loạn hành vi, giảm chú ý đến bản thân, sa sút trí tuệ.
- Đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp
- Nghiện rượu
- Thiếu máu hồng cầu hình liềm
- Dùng bổ trợ sau chấn thương hoặc phẫu thuật
- Dùng đơn độc hoặc kết hợp với các thuốc khác để điều trị rung giật cơ có nguồn gốc từ vỏ não.
Một số tác dụng khác của thuốc không được liệt kê trên nhãn thuốc đã được phê duyệt nhưng bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng. Bạn chỉ sử dụng thuốc này khi có chỉ định của bác sĩ.
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Dạng bào chế và hàm lượng
Trên thị trường hiện nay, nhiều biệt dược có chứa hoạt chất piracetam với dạng bào chế và hàm lượng khác nhau:
- Viên nén bao phim: thuốc piracetam 400mg, thuốc piracetam 800mg, 1000mg, piracetam 1200mg
- Viên nén phân tán: piracetam 800mg
- Viên nang cứng: piracetam 400mg
- Dung dịch tiêm: piracetam 1g/ 5ml, 2g/ 10ml, 3g/ 15ml, 1,2g/6ml
- Dung dịch tiêm truyền: piracetam 200mg/ml, 10g/50ml, 12g/60ml
- Dung dịch uống: piracetam 400mg/5ml, 800mg/8ml, 1200mg/10ml, 1200mg/10ml.
Liều dùng thuốc piracetam cho người lớn như thế nào?
Dưới đây là liều dùng thông thường cho người lớn:
- Liều thường dùng là 30 – 160 mg/kg/ngày tùy theo chỉ định điều trị, chia làm 2 – 3 lần uống.
- Điều trị dài ngày các triệu chứng tâm thần thực thể ở người cao tuổi: 1,2 – 2,4 g/ ngày tùy từng trường hợp. Liều cao nhất có thể lên đến 4,8 g trong những tuần đầu.
- Suy giảm nhận thức sau chấn thương não (có thể bị chóng mặt hoặc không): khởi đầu với liều 9 – 12 g/ ngày, sau đó duy trì với liều 2,4 g/ngày, tối thiểu trong 3 tuần.
- Rung giật cơ nguồn gốc vỏ não: khởi đầu với 7,2 g/ngày chia 2 – 3 lần. Sau đó tùy theo đáp ứng có thể tăng liều mỗi 3 – 4 ngày một lần, mỗi lần tăng thêm 4,8 g cho đến tối đa có thể là 24 g. Khi đã đạt được liều tối ưu của piracetam, nên tìm cách giảm liều của các thuốc dùng kèm.
- Nghiện rượu: liều khởi đầu là 12 g/ ngày trong thời gian cai rượu đầu tiên. Sau đó duy trì với liều 2,4 g/ ngày.
- Thiếu máu hồng cầu hình liềm: 160 mg/kg/ngày chia 4 lần.
Liều dùng thuốc piracetam cho trẻ em như thế nào?
Liều dùng thuốc cho trẻ em để hỗ trợ điều trị chứng khó đọc ở trẻ em từ 8 tuổi trở lên: Uống 3,2g piracetam mỗi ngày, chia 2 lần.
Với các chỉ định khác, không dùng piracetam cho trẻ dưới 16 tuổi. Trên 16 tuổi dùng liều như người lớn.
Thuốc có thể không an toàn cho nhóm đối tượng này. Vì vậy, bạn cần phải hiểu rõ về an toàn của thuốc trước khi sử dụng cho trẻ. Bạn hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ để biết thêm chi tiết về liều dùng và công dụng thuốc piracetam.
Cách dùng
Bạn nên sử dụng thuốc piracetam như thế nào?
- Với dạng viên, nên uống thuốc này nguyên viên với nước, không bẻ hay nhai viên. Uống gần hay cách xa bữa ăn đều được.
- Dạng dung dịch tiêm hoặc truyền được thực hiện bởi nhân viên y tế.
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều?
Piracetam ít gây độc ngay cả khi dùng liều rất cao, không có triệu chứng quá liều đặc hiệu.
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.
Tác dụng phụ
Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng thuốc piracetam?
Một số tác dụng phụ có thể gặp phải khi dùng piracetam:
- Phản ứng dị ứng, khó thở, sưng và sốt
- Buồn nôn, nôn, đau bụng, chướng bụng, tiêu chảy
- Bồn chồn, dễ kích động
- Mất ngủ, ngủ gà
- Cảm thấy mệt, đau đầu, căng thẳng, run
- Rối loạn đông máu, xuất huyết
- Chóng mặt, khó giữ thăng bằng hoặc mất thăng bằng khi đứng
- Tăng cân
- Tăng vận động
- Trầm cảm
- Kích thích tình dục
- Suy nhược, trầm cảm
- Viêm da, ngứa, mày đay.
Đây không phải là danh mục đầy đủ tất cả các tác dụng phụ và có thể xảy ra những tác dụng phụ khác. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thận trọng/ Cảnh báo
Trước khi dùng thuốc piracetam bạn nên biết những gì?
Piracetam chống chỉ định trong các trường hợp sau:
- Dị ứng piracetam hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc
- Người bệnh suy thận nặng, độ thanh thải creatinin dưới 20 ml/ phút
- Bị múa giật Huntington
- Suy gan
- Xuất huyết não.
Cần phải thận trọng khi sử dụng thuốc piracetam cho:
- Người suy thận và người cao tuổi, cần theo dõi chức năng thận
- Người bị loét dạ dày, tiền sử đột quỵ do xuất huyết
- Thận trọng khi làm các phẫu thuật lớn do khả năng gây rối loạn đông máu tiềm tàng
- Khi điều trị rung giật cơ, không được ngừng thuốc đột ngột mà phải giảm liều từ từ trước khi ngừng hẳn để tránh nguy cơ co giật.
Những điều cần lưu ý khi dùng thuốc trong trường hợp đặc biệt
Không nên dùng thuốc cho phụ nữ có thai và cho con bú.
Vì thuốc piracetam có thể gây kích thích cơ, bồn chồn, buồn ngủ nên không lái xe hoặc vận hành máy móc trong suốt quá trình điều trị.
Tương tác thuốc
Thuốc piracetam có thể tương tác với thuốc nào?
Tương tác thuốc có thể làm thay đổi công dụng thuốc piracetam hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Tài liệu này không bao gồm đầy đủ các tương tác thuốc có thể xảy ra. Tốt nhất bạn nên viết một danh sách những thuốc đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ. Bạn không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Piracetam có thể tương tác khi dùng chung với các loại thuốc sau:
- Các thuốc chống đông máu (warfarin)
- Hormone tuyến giáp
- Thuốc kích thích thần kinh trung ương.
Thức ăn và rượu bia có tương tác với thuốc piracetam không?
Rượu và thuốc lá cũng có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe của bạn về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc piracetam?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.
Bảo quản
Bạn nên bảo quản thuốc piracetam như thế nào?
Bạn nên bảo quản thuốc piracetam ở nhiệt độ phòng dưới 30°C, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Mỗi loại thuốc có các phương pháp bảo quản khác nhau. Bạn hãy đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì hoặc hỏi bác sĩ/ dược sĩ để biết thêm thông tin. Bạn hãy giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.