Trong hai thập kỷ qua, tỷ lệ bệnh nhân nữ nhập viện liên quan đến cơn đau tim ở độ tuổi 35–54 tăng từ 21% lên 31%. Nguyên nhân khiến số phụ nữ mắc bệnh tim mạch ngày càng trẻ hóa là gì?

Vào những năm 1960, số người chết hoặc bị tật nguyền do bệnh tim hầu hết nằm trong độ tuổi 50–60. Song sang đến thế kỷ XXI, các bác sĩ đã tìm ra nhiều phương pháp tối ưu hơn trong việc chẩn đoán và chữa trị căn bệnh này. Nhờ vậy, tỷ lệ bệnh nhân tử vong vì bệnh tim thuyên giảm đáng kể. Một nghiên cứu ở Hoa Kỳ cho thấy trong năm 2018, tỷ lệ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch đã giảm 38%.

Tuy nhiên, có một vấn đề đáng quan ngại khác xuất hiện, đó là số bệnh nhân bị bệnh tim ngày càng trẻ hóa ở nữ giới, cụ thể là trong độ tuổi 35–54, trong khi tỷ lệ này vẫn ổn định ở nam giới. Vì sao có tình trạng này? Các bác sĩ đưa ra một số lý giải như sau:

Phụ nữ trẻ hiện đại gặp nhiều áp lực trong gia đình cũng như ngoài xã hội

Thời nay, tiêu chuẩn “công, dung, ngôn, hạnh” dành cho nữ giới không chỉ gói gọn trong các chuẩn mực gia đình. Đó còn là thước đo của sự tự tin, năng động chốn công sở cũng như khả năng tạo dựng vai trò xã hội. Vậy nên, áp lực họ phải đối diện và vượt qua mỗi ngày là vô cùng lớn. Làm sao để đảm đương tốt việc nhà mà vẫn hoàn thành xuất sắc nhiệm vui trong công việc? Chính vấn đề này đã phá vỡ các cơ chế bảo vệ sức khỏe, gây nên hiện tượng rối loạn tim mạch ở phụ nữ trẻ.

Phụ nữ thời nay gặp stress hầu như hàng ngày, hàng giờ

Trong quá trình phát triển bệnh lý tim mạch, stress đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Khi bạn bị stress, huyết áp động mạch tăng, dẫn đến nguy cơ mắc cao huyết áp ở những người thường xuyên gặp căng thẳng. Bên cạnh đó, stress còn ảnh hưởng tới thành phần hóa học của máu, làm tăng hàm lượng cholesterol, thúc đẩy phát triển xơ vữa động mạch. Hệ quả là các động mạch vành tim bị thu hẹp, sự cung cấp máu cho cơ tim bị hạn chế, gây nên bệnh thiếu máu cơ tim.

Mối đe dọa từ chất kích thích

Nhịp sống hiện đại đòi hỏi phái đẹp phải mở rộng mối quan hệ thông qua những cuộc gặp gỡ, những buổi tiệc tùng, party. Ở đó, họ khó lòng từ chối thức uống có cồn như bia, rượu. Mà bia rượu chính là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương hệ thống tim mạch. Hơn nữa, hệ thống tim mạch ở phụ nữ dễ bị tổn thương hơn khi có tác động của các tác nhân như thuốc lá, thức uống có cồn. Cụ thể là 10 điếu thuốc lá sẽ gây ra tác hại với phụ nữ như 15 điếu thuốc với đàn ông.

Giai đoạn tiền mãn kinh

Đến tuổi tiền mãn kinh (40–45 tuổi), lượng hormone sinh dục giảm thiểu đáng kể, tạo điều kiện cho các bệnh tim mạch (như huyết áp cao, động mạch vành…) bùng nổ mạnh mẽ. Ngoài ra, phụ nữ độ tuổi này còn hay bị rối loạn tuyến giáp, gây ra những ảnh hưởng xấu đối với chức năng tim mạch.

Phụ nữ có xu hướng trải qua cơn đau tim khác với nam giới

Theo lẽ tự nhiên, cơn đau tim ở đàn ông thường được mô tả là “bệnh nhân ôm ngực và đột nhiên ngã lăn ra đất bất tỉnh”. Nhưng ở phụ nữ, biểu hiện của cơn đau tim sẽ là đau lưng, buồn nôn, đổ mồ hôi hoặc chóng mặt – những triệu chứng dễ khiến họ lầm tưởng với các căn bệnh khác.

Đây chính là lý do khiến phái đẹp chủ quan với những cơn đau tim diễn tiến âm thầm, rồi bùng phát và gây ra biến chứng, thậm chí dẫn tới tử vong, lúc nào không hay.

Cách phòng ngừa và điều trị

Áp lực việc nước – việc nhà tăng cao là nguyên nhân hàng đầu của hiện trạng phụ nữ thuộc thế hệ ngày nay không khỏe mạnh như những thế hệ trước. Để nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch không đe dọa đến sức khỏe của mình, bạn cần theo đuổi chế độ sinh hoạt lành mạnh:

– Luôn duy trì cân nặng ở mức hợp lý (bằng cách tính chỉ số BMI), tránh để thừa cân béo phì vì đây là mầm mống của các chứng bệnh như xơ vữa động mạch, thiếu máu cơ tim…

– Nói “không” với thuốc lá và hạn chế uống rượu bia.

– Tập luyện thể thao mỗi ngày. Nếu không có thời gian đến phòng tập, bạn hãy tranh thủ đi bộ nhanh mỗi tối và chạy bộ mỗi sáng. Làm bạn với yoga cũng là giải pháp hay.

– Có kế hoạch làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, không mang việc công sở về nhà. Bất cứ khi nào có dấu hiệu stress, cần gác hết mọi chuyện và lên kế hoạch thư giãn ngay.

– Luôn kiểm soát hàm lượng cholesterol, glucoza trong máu và các chỉ số huyết áp ở mức độ cho phép.

– Kiểm tra sức khỏe định kỳ nếu trong gia đình bạn có người thân (ông bà, bố mẹ, anh chị em ruột) mắc bệnh tim mạch.

Bệnh gì ăn nấy

Bên cạnh lối sống lành mạnh, một chế độ ăn uống khoa học luôn song hành cùng một trái tim khỏe. Đây là các loại thực phẩm cực kỳ tốt cho sức khỏe tim mạch. Bạn sẽ nhận thấy sự thay đổi diệu kỳ bên trong cơ thể khi bổ sung chúng vào khẩu phần ăn hàng ngày:

Cá hồi, cá ngừ: Giàu omega-3 và DHA, cá hồi và cá ngừ là lựa chọn thực phẩm hoàn hảo cho trái tim của bạn. Nó làm giảm nguy cơ rối loạn nhịp tim và giảm huyết áp, giúp tim cũng như các mạch máu hoạt động trơn tru hơn.

Yến mạch: Đây cũng là một loại thực phẩm dồi dào omega-3 và chất xơ. Ăn bột hoặc cháo yến mạch có thể giúp giảm bớt nồng độ LDL (cholesterol xấu có hại cho cơ thể), làm cho mạch máu lưu thông tốt.

Các loại đậu: Đậu nành, đậu đen, đậu lăng… đều chứa nhiều omega-3, canxi và chất xơ hòa tan được.

Các loại hạt: Hạt óc chó, hạt mắc ca, hạt hạnh nhân… rất giàu omega-3 và các chất béo không bão hòa, tốt cho tim mạch.

Quả bơ: Sắp vào mùa bơ và các tín đồ của loại quả này lại có dịp thưởng thức bơ no nê rồi đây. Bơ chứa rất nhiều chất béo dạng đơn thể, giúp cơ thể loại bỏ bớt LDL và tăng cường nồng độ HDL (một loại cholesterol tốt cho sức khỏe tim mạch).

Dầu olive: Nếu chế độ ăn của bạn có nhiều chất béo tốt cho tim mạch giống như thành phần của dầu olive, chứng tỏ bạn rất biết cách chăm sóc trái tim mình. Loại dầu này chứa nhiều các loại chất béo không bão hòa dạng đơn thể, giúp giảm nồng độ HDL và giảm nguy cơ tiến triển các bệnh lý tim mạch.

Khoai lang: “Bạn đồng hành” quen thuộc của các cô gái muốn giảm cân cũng có tên trong danh sách này. Khoai lang rất nhiều chất xơ, vitamin A và lycopene, lại có chỉ số đường huyết thấp nên rất tuyệt vời để ăn hàng ngày. Chẳng những vậy, ăn khoai lang còn giúp hệ tiêu hóa trở nên khỏe mạnh hơn.

Sữa: Sữa và các chế phẩm từ sữa như sữa chua, phô-mai… rất tốt cho sức khỏe tim mạch vì có tác dụng kiểm soát huyết áp cao. Tuy nhiên, bạn lưu ý là sử dụng sữa không đường hoặc sữa ít béo.

Cà rốt: Không chỉ giúp sáng mắt, cà rốt còn có tác dụng kiểm soát lượng đường trong máu, rất tốt cho người bị tiểu đường hoặc tim mạch. Bên cạnh đó, loại củ này còn là nguồn chất xơ hòa tan quý giá, giúp giảm cholesterol có hại.

Rượu vang đỏ: Uống một ly rượu vang đỏ mỗi ngày sẽ tốt cho sức khỏe tim mạch. Resveratrol và catechin – hai chất có trong rượu vang đỏ có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ thành mạch máu. Loại thức uống này cũng có thể làm tăng HDL.

Thực phẩm có hại

Đương nhiên là các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà-phê… vì khiến tim đập nhanh hơn bình thường. Bên cạnh đó, bạn cần hạn chế các món chiên xào, nội tạng động vật, thức ăn nhiều đường và muối.