Trẻ bị sốt là nỗi “ám ảnh” thường trực của nhiều ba mẹ. Thế nhưng, sốt có thể do nhiều nguyên nhân, đặc biệt là trẻ nhỏ hay sốt mọc răng. Vậy làm sao để phân biệt trẻ sốt mọc răng và sốt bệnh? Dấu hiệu trẻ sốt mọc răng là gì? Cách hạ sốt cho trẻ mọc răng như thế nào?
Mọc răng là một giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ, đánh dấu mốc con bạn bước sang giai đoạn ăn các loại thức ăn khác ngoài sữa. Giai đoạn này bắt đầu có thể khiến trẻ khó chịu trong vài ngày. Do đó, bạn có thể tìm hiểu các vấn đề liên quan đến việc trẻ sốt mọc răng để biết nên làm gì khi trẻ sốt mọc răng, từ đó giúp bé bớt khó chịu.
Khi nào trẻ bắt đầu mọc răng?
Thông thường trong giai đoạn từ 6 – 7 tháng tuổi, trẻ sẽ mọc cái răng đầu tiên. Mẹ nên nhớ mốc thời gian này để nếu trẻ có sốt mọc răng thì cũng không quá hoang mang. Một số trẻ có thể mọc răng sớm hơn một chút khi mới khoảng 3 tháng tuổi.
Thứ tự mọc răng của trẻ thường như sau:
- Hai răng cửa dưới mọc đầu tiên.
- Hai răng cửa trên mọc tiếp theo.
- Hai răng cửa bên hàm trên mọc kế tiếp.
- Hai răng cửa bên hàm dưới mọc sau đó.
- Những chiếc răng hàm đầu tiên xuất hiện một thời gian sau đó.
- Các răng nanh hàm trên mọc sau cùng.
Đa phần các bé đều có 20 cái răng sữa trước 3 tuổi. Do đó, nếu con lớn hơn 3 tuổi mà chưa có đủ răng, bạn hãy đưa con đi khám để biết rõ tình trạng sức khỏe răng miệng.
Ngoài ra, việc khám sức khỏe răng miệng thường xuyên giúp nha sĩ phát hiện kịp thời những vấn đề như sâu răng, răng mọc lệch, khớp cắn không khớp…
Trong một số trường hợp hiếm (với tỷ lệ khoảng 1/3.000 trẻ), trẻ mới chào đời đã có sẵn 1 – 2 chiếc răng (còn gọi là răng sơ sinh) hoặc mọc răng chỉ vài tuần sau sinh. Trong trường hợp này, nếu răng cản trở quá trình bé bú hoặc lung lay khiến bé có nguy cơ nghẹt thở, bạn nên đưa bé đi khám để được xử lý đúng cách. Nếu bác sĩ cho biết những chiếc răng sơ sinh này không ảnh hưởng đến bé, bạn không cần quá lo lắng.
[embed-health-tool-child-growth-chart]
Những dấu hiệu trẻ sốt mọc răng
Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ sốt mọc răng. Trong đó, mọc răng là một trong những lý do phổ biến gây sốt mọc răng ở trẻ. Mặc dù vậy, biểu hiện trẻ sốt mọc răng dễ bị nhầm lẫn với sốt do bệnh thông thường. Vì vậy, cha mẹ cần biết cách nhận biết trẻ sốt mọc răng. Dưới đây là một số dấu hiệu sốt mọc răng ở trẻ mà bạn cần biết:
1. Dấu hiệu trẻ sốt mọc răng
Nhìn chung, khi bé bước vào giai đoạn mọc răng, nướu sưng căng có thể khiến nhiệt độ cơ thể của bé cao hơn bình thường một chút. Vậy trẻ sốt mọc răng bao nhiêu độ?
Bình thường, khi mọc răng, bé chỉ bị sốt nhẹ khoảng 38 độ C, thậm chí bé có thể không sốt. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nướu răng bị sưng viêm thì trẻ có thể sốt cao hơn.
Bên cạnh đó, nhiều cha mẹ cũng băn khoăn không biết bé sốt mọc răng mấy ngày hết? Đối với vấn đề trẻ mọc răng sốt bao lâu, sốt mấy ngày, thì thông thường, các biểu hiện sốt mọc răng của bé sẽ xuất hiện trong khoảng 3 – 5 ngày trước khi răng mọc lên. Khi đã răng mọc lên thì sốt và các triệu chứng đi kèm cũng biến mất.
2. Các dấu hiệu khác
Ngoài tình trạng sốt do mọc răng, trẻ trong giai đoạn mọc răng còn có thể có các biểu hiện như:
- Chảy nước mũi
- Cáu kỉnh, hay quấy khóc
- Chảy nước dãi nhiều khu vực quanh miệng cổ nên có thể khiến khu vực này phát ban tạm thời
- Hay cắn, thích nhai
- Hay bỏ tay vào miệng và cắn
- Nướu sưng to và đỏ
- Bỏ bú, chán ăn, bỏ ăn (với bé đã ăn dặm)
- Trằn trọc khó ngủ
- Xoa má, kéo tai
- Một số trẻ bị sốt và tiêu chảy khi mọc răng (tướt mọc răng).
Cách phân biệt dấu hiệu trẻ sốt mọc răng và sốt bệnh
Bên cạnh đó, nếu trong thời gian mọc răng, con thường xuyên cho tay bẩn vào miệng ngậm, cắn vật dụng không được vệ sinh, thì bé cũng có nguy cơ bị nhiễm khuẩn và sốt. Lúc này, bạn cần đưa trẻ đi khám ngay.
Cha mẹ cần làm gì khi trẻ sốt mọc răng?
1. Mẹo trị sốt mọc răng cho bé
Trẻ sốt mọc răng thường chỉ sốt nhẹ, do đó cách hạ sốt cho trẻ mọc răng mà bạn có thể thử là áp dụng một số mẹo hạ sốt cho trẻ đơn giản như:
- Chườm ấm
- Tắm hoặc lau người bằng người nước ấm
- Nới lỏng quần áo cho bé
- Cho bé mặc đồ rộng rãi, thoáng mát
- Uống nhiều nước…
2. Trẻ sốt mọc răng uống thuốc gì?
Bạn có thể cho trẻ dùng thuốc giảm đau hạ sốt thông thường nhưng cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Thuốc giảm đau: Trẻ sốt mọc răng uống thuốc gì? Nướu răng sưng đau có thể khiến bé đau cáu kỉnh, nếu bé trên 6 tháng tuổi, bạn có thể cho uống ibuprofen hoặc acetaminophen theo đúng liều lượng để giúp giảm đau. Tuyệt đối không cho trẻ sốt mọc răng dùng aspirin dưới bất kỳ hình thức nào như cho trẻ uống hay chà lên nướu răng của trẻ vì sẽ khiến con bị hội chứng Reye.
- Không dùng cồn chà xát lên nướu răng của bé.
- Tuyệt đối không sử dụng các loại gel hay bất kỳ loại thuốc nào để chà vào nướu của bé. Một số loại thuốc có chứa belladonna hoặc benzocaine có thể nguy hại cho sức khỏe của trẻ.
3. Một số mẹo khác
Trong quá trình mọc răng, nướu của bé sẽ sưng lên và đau. Nếu bé đang mọc răng và bị đau nướu, bạn có thể cho bé ngậm một vòng bằng silicon để bé nhai hoặc bạn rửa tay sạch và dùng đầu ngón tay nhẹ nhàng massage nướu của bé.
Để giảm đau cho bé, bạn có thể bỏ vòng nhai vào ngăn mát tủ lạnh rồi cho bé dùng. Không bỏ vòng trong ngăn đá vì có thể khiến dụng cụ nứt vỡ hoặc thôi nhiễm hóa chất. Nếu không có vòng nhai bạn có thể thay thế bằng một chiếc khăn sạch, ướt đã được ướp cho mát.
- Lưu ý khi chọn mua vòng nhai cho bé: Tránh mua vòng có chất lỏng bên trong vì vòng có thể nứt, rò rỉ dịch khiến bé có nguy cơ nuốt phải. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi cho bé dùng. Nếu trong hướng dẫn không yêu cầu bạn đun sôi để khử trùng vòng thì không nên làm vì những thay đổi nhiệt độ có thể khiến vòng bị hư hỏng, dễ nứt vỡ.
- Với các bé đã ăn dặm: Bạn có thể cho bé ăn các loại bánh ăn dặm để thỏa mãn nhu cầu nhai, cắn của bé. Song lưu ý là bạn phải theo dõi khi cho bé ăn, tránh trường hợp nghẹn, hóc có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Ngoài ra, để quá trình mọc răng của bé diễn ra dễ dàng hơn, hãy áp dụng một vài mẹo sau:
- Một số bé bước vào giai đoạn mọc răng hay bị chảy nước dãi. Do đó, bạn hãy lau miệng cho bé thường xuyên hơn để giữ vệ sinh và nhằm ngăn ngừa tình trạng phát ban quanh miệng, má, cằm và cổ. Nếu bé chảy nhiều nước dãi, bạn có thể cho con đeo yếm và thoa kem chống hăm.
- Rửa tay thật sạch mỗi khi chà nướu cho bé.
Những câu hỏi thường gặp về sốt mọc răng ở trẻ
1. Khi nào trẻ sốt mọc răng là do bệnh và cần đi khám?
Bé sốt khi mọc răng thường sẽ quấy khóc, trằn trọc, bỏ bú, bỏ ăn ít ngày… Tuy nhiên, sau khi răng nhú lên thì các triệu chứng này sẽ biến mất. Song nếu có các dấu hiệu sau, hãy đưa con đi khám vì rất có thể bé bị sốt bệnh chứ không phải sốt mọc răng:
- Răng đã nhú lên nhưng các triệu chứng sốt mọc răng vẫn còn và thậm chí nặng hơn
- Bé dưới 3 tháng tuổi và sốt trên 38°C
- Bé hơn 3 tháng tuổi và bị trẻ bị sốt mọc răng 39 độ C hoặc cao hơn
- Sốt kéo dài hơn 24 giờ
- Sốt cao có kèm tiêu chảy, nôn mửa hoặc phát ban
- Ngủ li bì, lơ mơ
- Quấy khóc không ngừng và bạn không thể dỗ được bé
- Tiêu chảy (đi tướt) kéo dài hơn 1 tuần
- Có máu trong phân
- Cân nặng của bé giảm đáng kể (giảm hơn 5% trọng lượng cơ thể)
- Có dấu hiệu mất nước (môi khô, da khô, tiểu ít, khóc không có nước mắt…)
2. Mối quan hệ giữa sốt và tiêu chảy ở trẻ mọc răng là gì?
Có không ít ý kiến cho rằng trẻ bị sốt và tiêu chảy khi mọc răng. Tuy nhiên, theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, việc trẻ mọc răng không phải là nguyên nhân trực tiếp gây tiêu chảy.
Thế nhưng, một vài lý do có thể giải thích cho mối quan hệ giữa việc trẻ sốt và tiêu chảy khi mọc răng. Thời điểm trẻ mọc răng thường bắt đầu vào khoảng 6 tháng tuổi, đây cũng là lúc mà các bé bước vào giai đoạn tập ăn dặm. Hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ có thể cần một thời gian để làm quen với thức ăn mới. Điều này có thể khiến bé bị tiêu chảy.
Cũng trong khoảng thời gian này, trẻ mất đi các kháng thể mà con nhận được từ mẹ khi sinh ra. Khi cơ thể có ít kháng thể hơn và con lại có xu hướng đưa mọi thứ vào miệng làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn dẫn đến tình trạng bị nhiễm trùng gây tiêu chảy.
Ngoài ra, việc trẻ bị tiêu chảy trong thời gian mọc răng có thể là do các nguyên nhân như: dị ứng thực phẩm, nhạy cảm với thức ăn (nhất là với những thực phẩm lần đầu tiên bé ăn), tác dụng phụ từ việc dùng thuốc, tiêu chảy du lịch, thậm chí là tiêu chảy mà không có nguyên nhân rõ ràng.
3. Làm thế nào để chăm sóc răng cho trẻ?
Việc chăm sóc răng miệng cho trẻ trước khi bé mọc cái răng đầu tiên là rất quan trọng đối với sức khỏe răng miệng lâu dài của trẻ. Hàng ngày, bạn hãy lau sạch nướu răng của bé bằng khăn, gạc sạch, gạc rơ lưỡi hoặc chải nhẹ nhàng bằng bàn chải dành cho trẻ nhỏ và nước.
Sau trải qua giai đoạn sốt mọc răng đi kèm với nhiều triệu chứng khác, chiếc răng đầu tiên của trẻ sẽ nhú lên. Lúc này, bạn hãy chải răng cho bé 2 lần/ngày, đặc biệt là sau khi ăn và trước khi đi ngủ.
Bạn có thể xây dựng thói quen này cho trẻ bằng cách cho trẻ xem và bắt chước bạn hoặc anh chị của bé chải răng. Ngoài ra, bạn hãy chọn cho bé chiếc bàn chải đánh răng phù hợp và có thể mở các bài hát dạy trẻ đánh răng trên YouTube để bé xem và bắt chước. Khi bé biết cầm bàn chải thành thạo, bạn có thể cho trẻ tự đánh răng, chỉ cho con cách dùng chỉ nha khoa để làm sạch các kẽ răng thường xuyên.
Dù những chiếc răng sữa sẽ rụng khi trẻ khoảng 5 – 6 tuổi nhưng nếu không chăm sóc răng miệng cho con kỹ thì tình trạng sâu răng sẽ khiến những chiếc răng sữa “rụng trước thời hạn”. Điều này vô tình để lại khoảng trống quá sớm trước khi răng vĩnh viễn mọc lên. Do đó, các răng còn lại có xu hướng xích lại với nhau nhằm lấp đầy những khoảng trống khiến răng vĩnh viễn mọc lên khó khăn, thậm chí là mọc lệch, mọc không đúng vị trí.
Với các bé khoảng 3 tuổi, bạn có thể cho con đánh răng với kem đánh răng dành riêng cho trẻ. Hãy chọn kem có ít chất fluoride và chỉ sử dụng một lượng nhỏ bằng hạt đậu hoặc ít hơn cho trẻ. Đừng để con nuốt kem đánh răng vì chất fluoride trong kem đánh răng có thể gây hại cho trẻ.
Để ngăn ngừa tình trạng sâu răng của trẻ, bạn không nên cho bé uống sữa vào ban đêm. Việc trẻ uống sữa khi ngủ có thể gây sâu răng và hình thành mảng bám trên răng làm mất thẩm mỹ.
Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA) khuyến cáo cha mẹ nên cho trẻ đi khám răng khi bé được 1 tuổi hoặc 6 tháng sau khi chiếc răng đầu tiên xuất hiện. Mục đích là sớm phát hiện các vấn đề răng miệng của trẻ và nha sĩ sẽ tư vấn cho cha mẹ về việc chăm sóc răng cho trẻ một cách hiệu quả.
