Vacxin MMR phòng sởi, quai bị, rubella: Ai nên tiêm và tiêm khi nào?

Sởi, quai bị và rubella là những bệnh truyền nhiễm có thể đưa đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Hơn 95% trẻ được tiêm vacxin MMR sẽ được bảo vệ khỏi 3 căn bệnh này suốt đời.

Vacxin MMR xuất hiện lần đầu vào năm 1971 và đã trở thành bước tiến vượt bậc trong cuộc chiến ngăn chặn 3 căn bệnh nguy hiểm là sởi, quai bị và rubella. Bạn đang có ý định cho bé tiêm vacxin MMR nhưng chưa hiểu rõ về vacxin này cũng như lịch tiêm cụ thể? Xem ngay những chia sẻ dưới đây của Hello Bacsi để bỏ túi ngay cho mình một số thông tin hữu ích bạn nhé.

Vacxin MMR là gì?

Vacxin MMR là vacxin phối hợp 3 trong 1 giúp phòng 3 bệnh là sởi, quai bị và rubella (bệnh sởi Đức). Đây là vacxin sống, giảm động lực học, hoạt động bằng cách giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus.

Năm 1988, vacxin 3 trong 1 MMR đã gây ra nhiều tranh cãi khi một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Lancet cho rằng vacxin này có thể liên quan đến nhiều bệnh nguy hiểm ở trẻ như tự kỷ và viêm ruột. Tuy nhiên, đến năm 2010, thông tin này đã được rút lại. Kể từ đó, nhiều nghiên cứu khác cũng đã được thực hiện để tìm kiếm mối liên hệ giữa vắc xin MMR và những bệnh kể trên nhưng không có bất cứ kết quả nào được tìm thấy.

Những ai cần tiêm vaccine phòng sởi quai bị rubella MMR?

Tất cả trẻ em và người lớn nên được tiêm phòng vacxin MMR để chủ động phòng ngừa sởi, quai bị và rubella. Đối với trẻ nhỏ, mũi tiêm đầu có thể được thực hiện lúc trẻ được 1 tuổi. Trẻ lớn hơn cũng có thể tiêm nếu chưa được tiêm vacxin MMR khi còn nhỏ. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể cho trẻ dùng vacxin MMR kết hợp với vacxin phòng bệnh thủy đậu (còn được gọi là vacin MMRV).

Do là vacxin sống, giảm động lực học nên vacxin sởi quai bị rubella MMR không được tiêm cho phụ nữ đã biết mình có thai. Tuy nhiên, nếu có kế hoạch mang thai, bạn nên chủ động tiêm trước khi mang thai ít nhất 3 tháng.

Không tiêm vacxin MMR trong những trường hợp nào?

Dưới đây là những trường hợp không nên tiêm vắc xin MMR:

• Bị dị ứng nghiêm trọng với neomycin hoặccác thành phần của vắc xin
• Đã từng phản ứng nghiêm trọng ở lần tiêm vacxin MMR hoặc MMRV (vaccine phòng bệnh sởi, quai bị, rubella và thủy đậu) trước đó
• Bị ung thư hoặc đang áp dụng các phương pháp điều trị ung thư có thể làm suy yếu hệ miễn dịch
• Nhiễm HIV, AIDS hoặc rối loạn hệ miễn dịch
• Đang điều trị bằng các loại thuốc có thể làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, chẳng hạn như steroid
• Bị bệnh lao…

Hoãn tiêm chủng nếu:

• Đang bị bệnh từ trung bình đến nặng. Nếu bị bệnh nhẹ như cảm lạnh thì vẫn có thể tiêm
• Đang mang thai
• Đã truyền máu gần đây hoặc mắc các bệnh khiến bạn dễ bị chảy máu hoặc bầm tím
• Đã tiêm một loại vắc xin khác trong bốn tuần qua

Nếu băn khoăn không biết có nên cho trẻ chủng ngừa MMR hay không, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn kỹ càng.

Lịch tiêm chủng vacxin sởi – quai bị – rubella

Vacxin 3 trong 1 MMR được tiêm dưới da với 2 mũi:

• Mũi 1 vào lúc trẻ 12 đến 15 tháng
• Mũi 2 khi trẻ được 4 đến 6 tuổi. Mũi 2 cách mũi 1 ít nhất 1 tháng

Đối với trẻ hơn 7 tuổi và người lớn:

• Mũi 1 là lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2 cách mũi 1 ít nhất 1 tháng

Trường hợp có tiếp xúc với người bị bệnh thì nên tiêm vacxin càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong 72 giờ sau khi phơi nhiễm.

Vacxin MMR giá bao nhiêu? Chủng ngừa ở đâu?

Việc chủng ngừa vacxin MMR không thuộc chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia. Hiện vaccine này có mặt ở hầu hết các trung tâm, cơ sở y tế trong chương trình tiêm chủng dịch vụ. Bạn có thể chọn tiêm cho bé tại các phòng khám, trung tâm y tế uy tín, chất lượng với giá dao động từ 200.000 – 350.000 đồng.

Để duy trì hiệu lực, vacxin MMR phải được lưu trữ trong khoảng -50°C đến +8°C theo đúng quy trình. Ngoài ra, trước khi tiêm cũng cần được khám sàng lọc và cần được theo dõi kỹ triệu chứng sau khi tiêm. Do đó, bạn cần chọn cơ sở y tế, trung tâm tiêm chủng uy tín, chất lượng nhằm đảm bảo hiệu quả chủng ngừa.

Phản ứng phụ sau khi tiêm

Vaccine MMR là loại vacxin an toàn với mức độ hiệu quả lên đến 95%:

• Khoảng 99% trường hợp được bảo vệ khỏi bệnh sởi và bệnh rubella
• Khoảng 88% trường hợp được bảo vệ khỏi bệnh quai bị

Những người đã tiêm vắc xin mà vẫn mắc phải bệnh quai bị thì ít có nguy cơ mắc phải biến chứng nặng hoặc phải nhập viện.

Tuy nhiên, cũng giống như các loại vacxin khác, vacxin MMR vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ nhẹ và không kéo dài. Tuy nhiên, hầu hết những người tiêm vắc xin đều không gặp tác dụng phụ. Ngoài ra, việc chủng ngừa MMR an toàn hơn so với việc mắc bệnh sởi, quai bị hoặc rubella.

Tác dụng phụ từ vacxin MMR từ nhẹ đến nghiêm trọng:

• Nhẹ: Sốt, phát ban nhẹ, sưng tấy đỏ và thấy đau ở vị trí tiêm trong 2 đến 3 ngày. Trẻ có thể quấy khóc, khó chịu, sốt trong khoảng 2 – 3 ngày ngay sau khi tiêm hoặc sau khoảng 7 đến 11 ngày
• Trung bình: Đau và cứng khớp, co giật và số lượng tiểu cầu thấp
• Nghiêm trọng: Phản ứng dị ứng, có thể gây phát ban, sưng tấy và khó thở (cực kỳ hiếm).

Chăm sóc trẻ sau chủng ngừa như thế nào?

• Sau khi tiêm, bạn cần để trẻ ở lại khu vực theo dõi tối thiểu 30 phút để kịp thời xử trí nếu có hiện tượng phản vệ sau tiêm
• Sau khi về nhà, cần tiếp tục theo dõi trẻ trong vòng 24 – 48 giờ đầu tiên: tinh thần, ăn, ngủ, nhiệt độ cơ thể, nhịp thở, ban đỏ trên da…
• Không chạm, đè vào chỗ tiêm, không chườm nóng, lạnh, đắp lá thuốc vào vị trí tiêm.
• Nếu trẻ bị sốt, bạn cần cho trẻ mặc thoáng mát, uống thêm nước hoặc có thể dùng thuốc hạ sốt paracetamol, ibuprofen… (nếu sốt trên 38,5 độ) theo chỉ dẫn của bác sỹ.