Thể dục dưỡng sinh được đánh giá là bộ môn luyện tập phù hợp với người cao tuổi vì đơn giản, dễ bắt đầu, không yêu cầu về không gian hay dụng cụ hỗ trợ. Nếu được thực hiện đúng cách, tập dưỡng sinh không chỉ giúp cải thiện thể lực mà còn hỗ trợ chữa bệnh mạn tính, nâng cao tâm trạng, cải thiện tình trạng chức năng và kéo dài tuổi thọ.
Cụ thể tập thể dục dưỡng sinh có tác dụng thế nào đến sức khỏe người cao tuổi? Mời bạn cùng tìm hiểu ngay sau đây!
Thể dục dưỡng sinh là gì?
Tập dưỡng sinh là hình thức tập luyện di dưỡng sinh mệnh. Các bài tập này không chỉ giúp tăng cường sức khỏe thể chất, ngăn ngừa bệnh tật mà còn có khả năng làm tinh thần vui vẻ, sảng khoái.
Tập thể dục dưỡng sinh cũng là cách nuôi dưỡng tinh thần thông qua các phương pháp điều chỉnh ý chí và tình cảm cũng như những sinh hoạt hàng ngày. Điều này giúp bạn tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm của tuổi già.
Lợi ích sức khỏe của thể dục dưỡng sinh người cao tuổi
Phương pháp dưỡng sinh tập trung chủ yếu vào quá trình luyện thở, kết hợp nhuần nhuyễn với vận động và tập tĩnh/ tĩnh tâm. Tập dưỡng sinh thường xuyên đem lại nhiều lợi ích rõ rệt về thể chất và tinh thần cho người cao tuổi, cụ thể:
1. Tăng tính linh hoạt và thăng bằng
Thể dục dưỡng sinh bao gồm nhiều động tác ở các tư thế đứng, ngồi, nằm khác nhau. Điều này có thể cải thiện đáng kể sự linh hoạt và dẻo dai. Từ đó giúp giữ thăng bằng và tăng khả năng phối hợp tay chân, giảm nguy cơ té ngã ở người cao tuổi.
Thái cực quyền là môn tập được chứng minh giảm té ngã ở người cao tuổi và được Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Bệnh Tật (CDC) của Mỹ khuyến cáo trong cải thiện thăng bằng ở người cao tuổi, phòng ngừa té ngã.
>>> Đọc thêm: Té ngã ở người cao tuổi: Nguyên nhân và cách phòng ngừa
2. Cải thiện chức năng các hệ cơ quan trong cơ thể
Các bài tập thở và vận động trong thể dục dưỡng sinh có ảnh hưởng lên toàn bộ hệ cơ quan trong cơ thể. Hít thở sâu giúp duy trì sức thở, tăng dung tích phổi, tăng lượng oxy trong máu, giúp khí huyết lưu thông tốt hơn. Lượng oxy dồi dào nuôi dưỡng tế bào thần kinh khỏe mạnh, cải thiện hệ tiêu hóa, ổn định huyết áp, tăng mật độ xương, tăng sức đề kháng, phòng chống bệnh tật và lão hóa.
3. Thể dục dưỡng sinh giúp người cao tuổi ngủ ngon hơn
Giấc ngủ chất lượng rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của người cao tuổi. Hoạt động thường xuyên có thể giúp người già đi vào giấc ngủ nhanh hơn, ngủ sâu hơn, thức dậy tràn đầy năng lượng và sảng khoái.
>>> Đọc thêm: 8 bí quyết ngủ ngon cho người lớn tuổi cực kỳ hiệu quả
4. Cải thiện tâm trạng và tăng sự tự tin
Giống như các loại hình luyện tập khác, thể dục dưỡng sinh người cao tuổi là một liều thuốc giảm căng thẳng rất tốt. Hormone endorphin được tiết ra trong quá trình vận động có thể giúp giảm cảm giác buồn bã, trầm cảm và lo lắng.
5. Điều chỉnh cân nặng hợp lý
Càng lớn tuổi, quá trình trao đổi chất của cơ thể càng chậm lại. Điều này khiến người cao tuổi khó kiểm soát cân nặng của mình. Việc tập thể dục dưỡng sinh buổi sáng thường xuyên kết hợp một số bộ môn nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe giúp tăng cường trao đổi chất và xây dựng khối cơ, khiến cơ thể đốt cháy nhiều calo hơn.
6. Phòng ngừa và giảm triệu chứng bệnh mạn tính
Thường xuyên tập luyện các bài tập đơn giản này còn có tác dụng phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, béo phì, bệnh tim mạch, loãng xương, thoái hóa khớp, đột quỵ và một số bệnh ung thư.
Đồng thời, hoạt động tích cực cũng giúp ngăn ngừa mất trí nhớ, suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ, thậm chí có thể làm chậm sự tiến triển của các rối loạn não như bệnh Alzheimer.
Lưu ý khi luyện tập thể dục dưỡng sinh người cao tuổi
Để các bài thể dục dưỡng sinh phát huy công dụng hiệu quả, người cao tuổi khi luyện tập cần lưu ý các vấn đề sau:
- Trước khi tập cần khởi động nhẹ nhàng, kỹ lưỡng để làm nóng cơ thể và tránh chấn thương
- Tập dưỡng sinh không yêu cầu dụng cụ, tuy nhiên cần lựa chọn trang phục, giày dép phù hợp với thời tiết, điều kiện luyện tập
- Nghiên cứu kỹ bài tập và thực hiện động tác theo đúng hướng dẫn. Tốt nhất người cao tuổi khi tập nên có sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên môn để tránh tập sai hoặc quá sức. Ví dụ người thoái hóa khớp gối hạn chế các động tác gập gối hoặc chịu lực lên khớp gối.
- Đối với bài tập thở cần thở nhẹ nhàng, chậm rãi, không phì phào, không nhúc nhích hai vai. Nên luyện thở ở các tư thế đứng, ngồi, nằm ngửa, nằm sấp, nằm nghiêng.
- Ngưng tập và gọi ngay cho bác sĩ nếu có các biểu hiện bất thường như toát mồ hôi lạnh, đau, tim đập nhanh, khó thở, chóng mặt…
- Kết hợp luyện tập với chế độ ăn uống đủ chất, khoa học. Tập sống lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý. Tránh xa các chất kích thích có hại cho cơ thể.
>>> Đọc thêm: 8 bí quyết chăm sóc người cao tuổi ngay cả khi bạn bận rộn
Quá trình tập luyện thể dục dưỡng sinh cần quan tâm đến cả 3 mặt: luyện ý (tập trung ý chí vào việc tập, tâm tư không xáo động), luyện khí (điều hòa hơi thở) và luyện lực (làm chủ cơ bắp trong lúc vận động và nghỉ). Luyện tập kiên trì và điều độ chắc chắn sẽ đem lại hiệu quả bất ngờ cho người cao tuổi, giúp họ luôn khỏe mạnh và yêu đời.
