Đau bụng về đêm tưởng chừng như là một tình trạng bình thường nhưng thực chất lại có thể trở thành dấu hiệu cho thấy bạn đang bị trào ngược dạ dày.

Việc phải thức dậy khi đang ngủ do cảm giác khó chịu ở bụng chắc chắn là điều mà chẳng ai muốn gặp phải. Theo các chuyên gia, tình trạng đau bụng về đêm khá phổ biến nhưng cũng tiềm ẩn một vài vấn đề sức khỏe. Bài viết sau, Hello Bacsi sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết cùng các biện pháp khắc phục.

Nguyên nhân gây đau bụng về đêm

Các vấn đề về tiêu hóa được cho là nguyên nhân phổ biến nhất cho tình trạng đau bụng về đêm, chúng bao gồm:

1. Trào ngược axit

Khi axit dạ dày đi vào ống dẫn thức ăn, cảm giác nóng rát sẽ xuất hiện. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) cũng gây buồn nôn, nôn mửa, đầy hơi, đau họng… Một số yếu tố phổ biến nhất làm tăng nguy cơ trào ngược axit, gây đau bụng về đêm bao gồm:

• Thừa cân
• Uống quá nhiều rượu
• Nằm xuống ngay sau khi vừa dùng bữa
• Ăn no quá mức, đặc biệt là gần giờ lên giường đi ngủ
• Ăn nhiều thực phẩm dễ gây khó tiêu như các món cay, béo, chiên xào hoặc ăn sô cô la và uống cà phê.

2. Loét ở dạ dày, ruột

Tình trạng loét dạ dày và ruột có thể gây ra cảm giác nóng rát ở vùng dạ dày. Cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng hơn sau khi ăn cũng như khi dạ dày trống rỗng và ban đêm thường là khoảng thời gian thích hợp cho tình trạng này xảy ra.

Một số tác nhân góp phần tạo điều kiện để cơn đau xuất hiện gồm:

• Nhiễm vi khuẩn H. pylori
• Lạm dụng hoặc sử dụng kéo dài các thuốc chống viêm không steroid (NSAID)

3. Sỏi mật

Túi mật là một cơ quan nhỏ bên dưới gan có nhiệm vụ giải phóng mật, phục vụ cho quá tình tiêu hóa. Khi dịch mật tích tụ đủ lâu, chúng sẽ hình thành nên các khối sỏi cứng. Cơn đau bụng về đêm sẽ xảy ra khi sỏi mật gây tắc nghẽn trong hệ thống ống của túi mật, gan hoặc tuyến tụy.

Bữa ăn nhiều chất béo thường làm cho các triệu chứng sỏi mật trở nên nghiêm trọng hơn. Bên cạnh cơn đau bụng, bạn sẽ gặp phải một vài vấn đề khác như:

• Sốt
• Vàng da và mắt
• Đi tiêu phân sáng màu
• Buồn nôn hoặc nôn mửa
• Kiệt sức nhưng không lý giải được nguyên nhân.

4. Hội chứng ruột kích thích

Một số người mắc phải hội chứng ruột kích thích (IBS) sẽ phải chịu đựng cảm giác đau bụng về đêm bên cạnh những triệu chứng quen thuộc khác, chẳng hạn như đầy bụng, ợ hơi… sau khi ăn. Hội chứng tiêu hóa này khá phổ biến, nhất là ở những người dưới 50 tuổi.

5. Bệnh celiac (dị ứng gluten)

Dị ứng với gluten hay bệnh celiac nói về tình trạng cơ thể không thể dung nạp gluten (một loại protein trong lúa mì, lúa mạch, lúa mạch đen), nếu ăn những thực phẩm này, gluten sẽ gây viêm ở ruột non, từ đó dẫn đến đau bụng, khó chịu. Các triệu chứng khác đi kèm bao gồm tiêu chảy, đầy hơi, mệt mỏi cực độ.

Khoảng 1 trong số 100 người trên toàn cầu bị ảnh hưởng bởi bệnh celiac.

6. Đau bụng kinh hoặc lạc nội mạc tử cung

Tình trạng đau bụng, đầy hơi và khó chịu thường xảy ra trong kỳ kinh nguyệt, khi niêm mạc tử cung bị bong ra. Bên cạnh đó, nếu bạn bị lạc nội mạc tử cung, các mô của niêm mạc tử cung sẽ phát triển quá mức bên ngoài tử cung, từ đó gây đau bụng kéo dài.

7. Một số nguyên nhân khác

Mặc dù hiếm gặp, đau bụng dữ dội xảy ra đột ngột và không có lý do rõ ràng có thể là dấu hiệu của tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm ruột thừa. Bên cạnh đó, các yếu tố nguy cơ khác khiến bạn bị đau bụng về đêm gồm:

• Sỏi thận: Khi sỏi thận bắt đầu di chuyển vào niệu quản, bạn có thể bị đau đột ngột, dữ dội ở lưng. Cơn đau đó có thể nhanh chóng lan đến vùng dạ dày và bụng về ban đêm.
• Viêm dạ dày ruột: Nếu vô tình nhiễm virus truyền nhiễm gây bệnh này từ người khác, bạn có thể bị đau dạ dày khi đang ngủ, nôn mửa, tiêu chảy, buồn nôn.
  
• Ngộ độc thực phẩm: Nhiều người bị ngộ độc thực phẩm sẽ có triệu chứng nôn mửa, buồn nôn, tiêu chảy hoặc đau bụng.
• Đầy hơi: Đầy hơi là một nguyên nhân rất phổ biến của đau dạ dày, đặc biệt là đau bụng về đêm khi quá trình tiêu hóa chậm lại.
• Táo bón: Chất thải tích tụ trong đại tràng có thể gây căng trướng và tạo nên nhiều áp lực lên khu vực này, từ đó gây đau khắp vùng bụng.
• Các mô bị kéo hoặc căng: Hành động nằm xuống có thể làm tăng áp lực hoặc thay đổi lưu lượng máu đến các mô đang bị tổn thương ở vùng bụng, làm tăng thêm đau đớn và khó chịu.

Đau bụng về đêm, khi nào nên đến bác sĩ?

Hầu hết các trường hợp đau bụng về đêm không phải là tình trạng quá nghiêm trọng. Nếu các triệu chứng xảy ra nhiều hơn 1 lần/1 tuần hoặc trở nên kéo dài và khiến bạn không thể ngon giấc, ảnh hưởng đến hoạt động của ngày hôm sau thì bạn hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra sức khỏe.

Các triệu chứng liên quan đến đau bụng về đêm cần được chăm sóc y tế bao gồm:

• Cơn đau dữ dội hoặc liên tục không giảm dẫu đã dùng thuốc giảm đau
• Buồn nôn hoặc nôn liên tục, đặc biệt là nếu nôn ra máu
• Sút cân đột ngột không giải thích được nguyên nhân
• Sưng hoặc viêm vùng dạ dày
• Bụng đau khi chạm vào
• Đau khớp và cơ bắp
• Vàng da và mắt
• Khó thở…

Mách bạn biện pháp ngăn ngừa đau bụng về đêm

Một số loại thuốc kháng sinh có tác dụng rất hữu ích trong việc chống lại vi khuẩn H. pylori. Bên cạnh đó, thuốc giảm đau có thể được sử dụng để điều trị các trường hợp nghiêm trọng của một vài vấn đề tiêu hóa.

Các lựa chọn phẫu thuật cũng điều trị các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng hơn liên quan đến đau dạ dày vào ban đêm.

Các mẹo phổ biến để phòng ngừa và kiểm soát cơn đau dạ dày vào ban đêm bao gồm:

• Kê cao gối một chút
• Bổ sung men lợi khuẩn
• Tránh hoặc hạn chế uống rượu
• Tránh ăn gần giờ đi ngủ hoặc ăn quá nhiều
• Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thuống kháng axit
• Tránh ăn thực phẩm giàu hoặc béo, cà phê hoặc sô cô la vào ban đêm.

Phương Uyên/HELLO BACSI