Bệnh sỏi mật có thể biểu hiện thành các triệu chứng như đau vùng thượng vị, khó tiêu, đầy trướng và ợ hơi, khiến nhiều người nhầm tưởng là bệnh dạ dày. Việc nhầm lẫn các triệu chứng sỏi mật khiến bạn phát hiện bệnh và điều trị chậm trễ, làm tăng nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm.

Mặc dù sỏi mật và bệnh dạ dày là hai tình trạng hoàn toàn khác nhau nhưng chúng lại có nhiều triệu chứng tương tự, nên dễ gây nhầm lẫn cho cả người bệnh và thầy thuốc. Vậy bệnh sỏi mật là gì và làm sao để nhận biết sớm triệu chứng để chữa trị?

Con đường hình thành sỏi mật

Sỏi mật là một trong các bệnh ở đường tiêu hóa, cùng nhóm với bệnh dạ dày, xảy ra khi có sự xuất hiện của sỏi cholesterol, sỏi sắc tố mật hoặc sỏi hỗn hợp trong túi mật và hệ thống đường dẫn mật trong gan, ống mật chủ.

Bình thường túi mật sẽ dự trữ dịch mật giúp tiêu hóa chất béo trong thức ăn từ gan. Khi chúng ta ăn, túi mật cũng sẽ thực hiện chức năng của mình bằng cách co bóp và tiết mật vào ruột non. Tuy nhiên, nếu chức năng gan suy giảm, đường mật hoạt động kém gây ứ mật hoặc tình trạng viêm khiến các thành phần trong dịch mật bị xáo trộn và kết tụ tạo thành sỏi mật. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, phụ nữ mang thai, bệnh nhân béo phì, đái tháo đường, xơ gan…

Sự xuất hiện của sỏi mật làm cản trở dòng chảy của dịch mật, tăng áp lực trong đường mật mỗi khi túi mật co bóp hoặc gây viêm, gây tổn thương đường mật, túi mật. Đây cũng chính là nguyên nhan gây nên triệu chứng đau bụng, khó tiêu, đầy trướng, nôn, sốt…

Những triệu chứng sỏi mật dễ gây nhầm lẫn

Có 2 triệu chứng rất dễ khiến người bệnh và thầy thuốc nhầm lẫn bệnh sỏi mật và dạ dày:

1. Đau bụng vùng thượng vị là triệu chứng sỏi mật

Phần lớn trường hợp sỏi mật có triệu chứng đau ở vùng hạ sườn phải, nhưng cũng không ít trường hợp cơn đau xuất hiện ở vùng thượng vị (vùng bụng trên rốn và phía dưới xương ức), tương tự như bệnh dạ dày. Hai khu vực đau này cũng khá gần nhau nên càng khiến người bệnh dễ nhầm lẫn hơn.

Cơn đau do sỏi mật thường xuất hiện sau các bữa ăn, đặc biệt khi ăn nhiều dầu mỡ. Tùy theo vị trí hình thành sỏi mà tính chất cơn đau sẽ khác nhau:

• Sỏi túi mật: Khi viên sỏi kẹt trong cổ túi mật, người bệnh thường đau bụng vùng dưới sườn phải dữ dội theo từng cơn.

• Sỏi trong gan hoặc ống mật chủ: Người bệnh đau quặn vùng hạ sườn phải, lan ra vai phải hoặc sau lưng, vùng thượng vị. Đây cũng là những dấu hiệu khiến người bệnh dễ nhầm lẫn sỏi mật với bệnh dạ dày.

2. Rối loạn tiêu hóa

Đây cũng là một triệu chứng sỏi mật rất dễ khiến bạn bị nhầm với bệnh dạ dày. Nguyên nhân là do sỏi mật làm cản trở dòng chảy dịch mật xuống đường tiêu hóa, dẫn đến tình trạng đầy trướng, khó tiêu, chán ăn, sợ đồ dầu mỡ do thiếu dịch mật để tiêu hóa chất béo.

Phân biệt triệu chứng sỏi mật và bệnh dạ dày

Cách tốt nhất để chẩn đoán sỏi mật và phân biệt với bệnh dạ dày là siêu âm phát hiện sỏi. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể dự đoán dựa trên những khác biệt về triệu chứng. Ngoài vị trí đau không giống nhau (sỏi mật đau vùng hạ sườn phải), bệnh sỏi mật thường xuất hiện kèm với các triệu chứng đặc trưng khác như:

• Sốt vã mồ hôi hoặc ớn lạnh: Người bệnh có thể sốt kèm vã mồ hôi hoặc ớn lạnh do bị nhiễm trùng đường mật và túi mật. Cùng với cơn sốt cao đến 38 – 39 độ C, người bệnh có thể bị đau bụng dữ dội, vã mồ hôi nhưng cũng có khi sốt nhẹ, kéo dài.

• Vàng da và vàng mắt: Đây là biểu hiện của tắc mật, mức độ vàng da ở mỗi người khác nhau tùy thuộc vào mức độ tắc mật. Đi kèm với đó là các triệu chứng khác liên quan như đi ngoài phân trắng, ngứa da.

Nếu bạn bị đau kèm những dấu hiệu trên, bạn nên nhanh chóng tới bệnh viện để được thăm khám.

Phương pháp điều trị bệnh sỏi mật

Ngay khi nhận biết những triệu chứng sỏi mật, bạn cần tìm cách giảm bớt cơn đau và chủ động điều trị sớm trước khi gặp phải các biến chứng sỏi mật nguy hiểm hơn. Bạn có thể áp dụng một số biện pháp giảm đau tạm thời tại nhà, sau đó lên kế hoạch điều trị lâu dài.

Cách làm giảm cơn đau sỏi mật tạm thời

Nếu những cơn đau hạ sườn phải không quá dữ dội, bạn có thể thử giảm đau tại nhà với các phương pháp sau đây:

• Chườm ấm bụng: Bạn chườm ấm vùng bụng bằng túi giữ nhiệt hoặc chai nước ấm. Hãy đặt túi giữ nhiệt lên vùng bụng bị đau, xoa nhẹ nhàng, sức nóng tỏa ra sẽ giúp bạn làm dịu cơn đau.

• Uống nước hoa quả: Hãy thử uống nước cam, nước chanh hoặc nước ép rau củ. Các loại thức uống giàu vitamin này không những tốt cho sức khỏe mà còn rất ngon miệng, giúp làm tinh thần bạn phấn chấn hơn, dịu đi cơn đau do sỏi mật.

Các giải pháp điều trị lâu dài

Nếu tình trạng của bạn đã trở nặng với các triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể phải chỉ định can thiệp hoặc phẫu thuật lấy sỏi. Đồng thời, bạn cũng cần kết hợp với cả chế độ ăn uống lành mạnh để tăng cường hiệu quả điều trị.

1. Điều trị theo chỉ định bác sĩ để giảm triệu chứng sỏi mật

Bạn cần đến bệnh viện điều trị càng sớm càng tốt khi xuất hiện một trong các dấu hiệu sau:

• Đau bụng dữ dội kéo dài nhiều giờ và không thuyên giảm dù có uống thuốc giảm đau.
• Sốt cao trên 38 độ C, kèm theo ớn lạnh, vã mồ hôi.
• Buồn nôn và nôn kèm cảm giác đầy trướng.
• Ngứa da kết hợp vàng da hoặc vàng mắt.

Bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị sỏi mật phù hợp tùy theo tình trạng cụ thể, bạn có thể cần phải phẫu thuật hoặc can thiệp lấy sỏi trong trường hợp cần thiết.

2. Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp làm giảm các triệu chứng sỏi mật như đầy trướng, khó tiêu, đồng thời ngăn ngừa một phần nguy cơ sỏi tăng kích thước. Bạn nên ăn nhiều loại rau quả tươi và uống đủ nước. Hãy hạn chế các loại thực phẩm nhiều cholesterol như phủ tạng, đồ ăn chiên rán, thức ăn nhanh.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn phân biệt được triệu chứng sỏi mật và bệnh dạ dày, đồng thời hiểu thêm về những phương pháp giúp giảm các cơn đau do sỏi mật gây ra.