Giống như nhiều loại hạt khác, hạt chia mang lại vô số giá trị dinh dưỡng dưới dạng chất xơ tốt cho sức khỏe và acid béo omega-3 có lợi cho tim mạch. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để chứng minh tác dụng của phương pháp giảm cân bằng hạt chia. Vậy kết quả của những nghiên cứu này là gì và hạt chia có thể giúp bạn giảm cân hoặc duy trì một cơ thể cân đối không?
Hạt chia chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, 30g hạt chia chứa lượng khoáng chất sau đây:
♦ 179mg canxi
♦ 95mg magie
♦ 2,19mg sắt
♦ 115mg kali
Mối liên hệ giữa cân nặng và tuổi tác
Nhiều yếu tố có thể góp phần vào việc tăng cân theo độ tuổi, bao gồm những thay đổi về nội tiết tố, mức độ hoạt động và khối lượng cơ bắp. Thay đổi chung ở tình trạng cơ thể có xu hướng xảy ra ở cả nam và nữ, có thể là tăng hoặc không tăng cân.
Sự thiếu hụt estrogen sau mãn kinh thường dẫn đến tình trạng tích tụ mỡ bụng phụ nữ. Đối với nam giới trung niên, số đo chu vi hông thường giảm.
Nếu bạn ít vận động và đốt cháy ít calo, bạn có thể dễ dàng tăng cân, trừ khi bạn có khả năng quản lý được lượng calo cơ thể nên hấp thụ.
Phương pháp giảm cân bằng hạt chia có thực sự hữu hiệu?
Những cuốn sách phổ biến về chế độ ăn uống như The Aztec Diet khuyên rằng bạn nên tiêu thụ 4-8 thìa súp (30g đến 60g) hạt chia trong cả ngày để có thể no lâu hơn và không phải ăn quá nhiều.
Hạt chia có khả năng hấp thụ lượng nước gấp 10 lần trọng lượng của chúng. Do đó, những người ủng hộ phương pháp này cho rằng đây là loại thực phẩm giảm cân hiệu quả, giúp lấp đầy dạ dày và làm chậm tốc độ tiêu hóa thức ăn, khiến bạn no lâu hơn.
Không có nhiều nghiên cứu về những lợi ích giảm cân mà hạt chia trực tiếp mang lại. Đồng thời, những tuyên bố về phương pháp giảm cân bằng hạt chia thực sự chưa có căn cứ khoa học.
Các nghiên cứu về mối liên hệ giữa hạt chia và giảm cân
Theo báo cáo được đăng trên Nutrition Research vào năm 2009, một nghiên cứu đã được thực hiện trên 76 người đàn ông và phụ nữ bị thừa cân, béo phì để đánh giá tác động của hạt chia lên cơ thể con người. Các đối tượng nghiên cứu đã tiêu thụ 25g (khoảng 3 thìa súp) hạt chia ngâm trong nước vào 2 lần/ngày, trước bữa ăn đầu tiên và cuối cùng trong ngày. Sau 12 tuần, các đối tượng trong độ tuổi từ 20 đến 70 được đo lường những thay đổi về khối lượng cơ thể, thành phần cơ thể, đường huyết, huyết áp và các dấu hiệu bệnh khác.
Và kết quả là: Khối lượng cơ thể của những người tham gia nghiên cứu chia không thay đổi. Mặc dù các nghiên cứu trong quá khứ cho thấy rằng, gà được cho ăn hạt chia có khối lượng cơ thể thấp hơn và chuột ăn hạt chia có ít chất béo nội tạng. Sự thay đổi duy nhất mà những đối tượng nghiên cứu có được chính là: tăng hàm lượng acid béo omega-3 ALA (alpha-linolenic acid) có lợi.
Các nhà khoa học cho rằng việc tăng lượng chất xơ hàng ngày lên gần 19g nhờ hạt chia “đã tạo ra cảm giác no bụng trước khi ăn bữa sáng và bữa tối”. Song không có bất cứ người tham gia nào được ghi nhận giảm cân khi kết thúc nghiên cứu kéo dài 12 tuần.
Một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên Journal of Alternative and Complementary Medicine cũng đưa ra kết quả tương tự. Nghiên cứu được tiến hành trên 56 phụ nữ mãn kinh bị thừa cân. Các đối tượng tham gia đã được tiêu thụ 25g hạt chia trong 10 tuần. Sau khi hoàn thành nghiên cứu, các chuyên gia đã tiến hành đo lường trọng lượng cơ thể, thành phần cơ thể, huyết áp và các dấu hiệu khác của các đối tượng tham gia. Kết quả cũng tương tự với nghiên cứu trước đó khi không có bất cứ thay đổi nào về khối lượng cơ thể hoặc thành phần cơ thể.
Những phát hiện này cũng phù hợp với một nghiên cứu nhỏ trước đó được xuất bản trong Diabetes Care. Sau 12 tuần, 27 đối tượng mắc bệnh tiểu đường týp 2 tham gia nghiên cứu đều cho thấy không có sự thay đổi trọng lượng cơ thể. Nghiên cứu cũng ghi nhận được hạt chia giúp làm giảm đáng kể những nguy cơ gây ra vấn đề tim mạch.
Liệu khả năng hút nước của hạt chia có giúp giảm cân hiệu quả?
Như Hello Bacsi đã nêu trước đó, hạt chia có thể hấp thụ lượng nước gấp 10 lần trọng lượng của nó.
Các nghiên cứu về dinh dưỡng cho thấy nước lọc có thể thúc đẩy cơ thể giảm cân nhanh chóng nếu nó được tiêu thụ như thực phẩm chứ không phải chỉ đơn giản là nước giải khát.
Barbara Rolls, giáo sư dinh dưỡng tại Đại học bang Pennsylvania, đồng thời là người tiên phong ủng hộ nguyên lý này, đã nêu ý kiến về mối liên hệ giữa khả năng hút nước của hạt chia và giảm cân.
Mặc dù không nghiên cứu trực tiếp về phương pháp giảm cân bằng hạt chia nhưng theo quan sát của mình, bà chia sẻ rằng: “Nếu ngâm hạt chia trong nước, nó có thể làm chậm quá trình tiêu hóa thức ăn ở dạ dày như các loại thực phẩm háo nước khác. Điều đó có thể giúp bạn no lâu hơn và nhờ đó không ăn quá nhiều. Tuy nhiên, tôi không nghĩ rằng chúng ta chỉ nhìn vào một thành phần hoặc thực phẩm rồi mong chờ tác dụng giảm cân hiệu quả từ chúng”.
Đồng ý với phát biểu này, David Nieman cho rằng: “Điểm mấu chốt của việc giảm cân hiệu quả chính là bạn nên có chế độ ăn hợp lý và cố gắng luyện tập thể dục để đốt cháy mỡ thừa. Hạt chia tuy bổ dưỡng giống như nhiều loại hạt khác nhưng chúng không phải là thần dược để bạn có thể giảm cân cấp tốc”.
Hạt chia không phải là “thần dược giảm cân”
David Nieman, Giám đốc Phòng thí nghiệm về hiệu suất con người – Đại học bang Appalachian, tác giả chính của cả hai báo cáo thí nghiệm về hạt chia vào năm 2009 và 2012, cho rằng phương pháp giảm cân bằng hạt chia thực sự không có hiệu quả.
David Nieman cho biết: “Hạt chia chứa nhiều chất dinh dưỡng, điển hình là alpha-linolenic acid cùng với hàm lượng chất xơ rất cao. Tuy nhiên, việc chứa nhiều chất dinh dưỡng không có nghĩa rằng chúng sẽ tạo ra vô số điều kỳ diệu cho cơ thể của bạn”.
Ông giải thích thêm: “Khi các đối tượng tham gia nghiên cứu tiêu thụ hàm lượng chất xơ hòa tan có trong hạt chia lên đến gần 19g mỗi ngày, những người lớn tuổi có xu hướng giảm cân nhẹ vào những ngày đầu. Tuy nhiên, cơ thể họ nhanh chóng thích nghi với lượng chất xơ này vào những ngày sau đó. Có thể kết luận rằng, phương pháp giảm cân bằng hạt chia dường như không có bất kỳ ảnh hưởng lâu dài nào đến cơ thể”.
Thảo My/HELLO BACSI
Đo chỉ số BMI
Chỉ số BMI sẽ cho bạn biết thể trạng mình đang ở mức khỏe mạnh, nhẹ cân, thừa cân hay béo phì.
Các bài viết của Hello Health Group và Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
