Chì có hại cho trẻ em hơn so với người lớn vì não và hệ thần kinh của các bé vẫn còn đang phát triển. Ngộ độc với chì có thể được điều trị, nhưng một số tổn thương mà chì gây ra không phục hồi được.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Lê Thị Mỹ Duyên · Đa khoa · Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
Chì có hại cho trẻ em hơn so với người lớn vì não và hệ thần kinh của các bé vẫn còn đang phát triển. Ngộ độc với chì có thể được điều trị, nhưng một số tổn thương mà chì gây ra không phục hồi được.
Chì là kim loại có độc tính rất cao khi tiếp xúc với cơ thể. Ngộ độc với chì là một loại ngộ độc nghiêm trọng và thậm chí gây ra tử vong. Tình trạng này xảy ra khi kim loại chì tích tụ trong cơ thể quá mức an toàn.
Chì được tìm thấy trong những loại sơn có pha chì, kể cả sơn trên tường những căn nhà cũ và đồ chơi. Ngoài ra, chì còn được tìm thấy trong dụng cụ mỹ thuật, bụi ô nhiễm hay các sản phẩm xăng dầu.
Ngộ độc chì tích tụ dần trong khoảng thời gian nhiều tháng hoặc nhiều năm. Nó có thể gây suy giảm nghiêm trọng về thể chất và tinh thần mà trong đó trẻ nhỏ là đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Khi đưa những vật bị nhiễm chì vào miệng, trẻ em đã vô tình tích tụ chì trong cơ thể của mình. Việc chạm tay vào những vật bị nhiễm chì, sau đó đưa ngón tay vô miệng cũng có thể gây nhiễm chì.
Các triệu chứng của ngộ độc chì rất khác nhau. Chúng có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong cơ thể. Hầu hết các trường hợp ngộ độc chì đều tiến triển chậm. Nó xảy ra sau một quá trình tiếp xúc nhiều với chì từng chút từng chút một. Ngộ độc chì thường hiếm khi xảy ra chỉ sau một tiếp xúc hoặc ăn phải đồ ăn nhiễm chì.
Các dấu hiệu của nhiễm độc chì là:
Vì não của trẻ vẫn đang phát triển, ngộ độc chì có thể dẫn đến khuyết tật về trí tuệ. Các triệu chứng có thể bao gồm:
Ngộ độc chì với liều cao có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng cần cấp cứu, chẳng hạn như:
Nếu thành viên trong gia đình có triệu chứng ngộ độc chì nặng, bạn hãy gọi cấp cứu ngay lập tức. Hãy chắc chắn biết rõ các thông tin sau đây để báo cho bác sĩ:
Trong tình huống không khẩn cấp, hãy gọi cho đường dây nóng cấp cứu khẩn cấp 114 để được hướng dẫn về các bước cần thiết mà bạn có thể làm để giúp người bị ngộ độc trước khi chờ xe cứu thương đến.
Ngộ độc với chì xảy ra khi chì xâm nhập vào cơ thể. Hít bụi có chứa chì cũng có thể gây ngộ độc chì. Bạn không thể ngửi thấy mùi hoặc nếm được vị của chì và nó thường không nhìn thấy được bằng mắt thường.
Tại một số quốc gia, chì thường được sử dụng trong sơn nhà và xăng. Những sản phẩm này hiện không còn cho chì vào nữa. Tuy nhiên, chì vẫn còn hiện diện ở mọi nơi. Nó đặc biệt thường được tìm thấy trong những ngôi nhà cũ.
Ở Việt Nam, chì có thể có mặt trong các sản phẩm sơn nhà, sảm phẩm mỹ thuật, đồ chơi và mỹ phẫm không rõ nguồn gốc. Các nguồn có chứa chì nói chung bao gồm:
Trẻ em có nguy cơ bị ngộ độc chì cao nhất, đặc biệt nếu sống trong những ngôi nhà cũ với sơn lót. Lý do vì các bé có thói quen đưa đồ vật hoặc ngón tay vào miệng.
Người sống ở các nước đang phát triển cũng có nguy cơ cao hơn. Nhiều quốc gia không có quy định chặt chẽ về sử dụng chì. Vì vậy, bạn nên cho con đi kiểm tra nồng độ chì thường xuyên.
Bác sĩ sẽ xét nghiệm chì trong máu để chẩn đoán nhiễm độc chì. Chì là nguyên tố kim loại khá phổ biến trong môi trường. Một số nghiên cứu cho thấy rằng, không có hàm lượng chì trong máu thuộc mức an toàn mà nồng độ chì thấp nhất là 5 mcg/dL đã có thể gây ra vấn đề sức khỏe ở trẻ em.
Các xét nghiệm bổ sung có thể bao gồm xét nghiệm máu để xem xét lượng tế bào dự trữ sắt trong máu, chụp X-quang và sinh thiết tủy xương.
Bước đầu tiên khi điều trị là xác định và loại bỏ nguồn gây nhiễm chì. Bạn nên giữ bé cách xa với những vật dụng có nguy cơ gây nhiễm chì. Nếu nguồn gây nhiễm chì không loại bỏ được thì cần niêm phong hoặc không để con lại gần. Hãy tìm hiểu thông tin ở các cơ sở y tế địa phương để biết cách loại bỏ chì. Họ cũng có thể giúp bạn cách làm giảm nguy cơ tiếp xúc với chì.
Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, bạn cần dùng đến phương pháp chelation. Đây là cách điều trị làm cho chì tích tụ trong cơ thể bị gắn kết lại. Chì được gắn kết sau đó sẽ bài tiết ra ngoài theo nước tiểu của bạn.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng chất EDTA hoặc than hoạt tính để gắn kết với chì trong đường tiêu hóa và thải chì ra ngoài khi đi vệ sinh. Tuy nhiên, dù có điều trị thì cũng rất khó đảo ngược các tác hại của việc tiếp xúc với chì lâu dài.
Người lớn tiếp xúc vừa phải với chì thường tự phục hồi và không có bất kỳ biến chứng gì. Ở trẻ em, việc hồi phục có thể mất một khoảng thời gian. Ngay cả việc tiếp xúc với chì lượng ít cũng có thể gây ra tình trạng khuyết tật về trí tuệ vĩnh viễn.
Các bước đơn giản có thể giúp bạn ngăn ngừa nhiễm độc chì là:
Hy vọng rằng những thông tin hữu ích về tình trạng cũng như cách phòng tránh ngộ độc chì ở trẻ sẽ giúp các bậc phụ huynh tìm ra được cách tốt nhất để bảo vệ con yêu luôn khỏe mạnh!
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!