Nhận biết các chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ

Rối loạn tiêu hóa ở trẻ xảy ra không chỉ do ăn uống thất thường mà còn được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác. Bố mẹ nên tìm hiểu những chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ để từ đó có cách phòng tránh giúp con luôn khỏe mạnh.

6 chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp ở trẻ nhỏ

1. Rối loạn tiêu hóa do tăng bạch cầu ái toan (EGID)

EGIDs là chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ gây ra bởi các tế bào bạch cầu dư trong đường tiêu hóa của bé. Điều này dẫn đến viêm và sưng dạ dày, làm cho trẻ đau và khó chịu. Trẻ cũng có thể gặp khó khăn khi nuốt nếu bị rối loạn tiêu hóa do tăng bạch cầu ái toan.

EGIDs hiện không có cách chữa nhưng việc cho trẻ uống những loại thuốc như steroid có thể làm giảm số lượng tế bào bạch cầu trong đường ruột và làm giảm các triệu chứng của bệnh. Bác sĩ có thể đề nghị bố mẹ hạn chế một số loại thực phẩm có thể gây ra dị ứng cho trẻ hoặc cho bé ăn chế độ ăn đặc biệt khác. Trường hợp mắc EGIDs nặng, bé cần được cho ăn bằng ống truyền thức ăn.

2. Rối loạn tiêu hóa ở trẻ: Chứng celiac

Trẻ em bị bệnh celiac không thể tiêu hóa gluten – một loại protein trong lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Bệnh rối loạn tiêu hóa ở trẻ này có thể phá hủy ruột non và làm cho trẻ không hấp thụ được các chất dinh dưỡng trong thức ăn của mình.

Chế độ ăn không có gluten là cách điều trị duy nhất cho bệnh nhân mắc celiac. Điều này sẽ giúp ngăn chặn và chữa lành những tổn thương ở ruột non. Bé có thể sẽ cảm thấy khỏe hơn chỉ trong một vài ngày.

3. Viêm ruột

Viêm ruột là bệnh rối loạn tiêu hóa ở trẻ thường xảy ra ở trẻ lớn hoặc thiếu niên. Viêm ruột bao gồm hai chứng rối loạn tiêu hóa chính:

• Viêm loét đại tràng gây sưng ở đại tràng
• Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa.

Đi ngoài ra máu, phân lỏng và đau bụng là triệu chứng phổ biến của cả hai chứng rối loạn tiêu hóa này. Viêm ruột cũng có thể làm chậm sự tăng trưởng hay trì hoãn tuổi dậy thì của trẻ. Ngoài ra, bệnh viêm ruột có thể dẫn đến đau khớp, ngứa mắt, sỏi thận, bệnh gan và xương yếu hoặc dễ vỡ.

Phương pháp điều trị bệnh viêm ruột là làm cho các triệu chứng biến mất nhanh nhất có thể. Các bác sĩ có thể thay đổi chế độ ăn kiêng phù hợp và kê thuốc cho trẻ. Trong trường hợp triệu chứng viêm ruột nặng, bé có thể cần đến sự chăm sóc của bệnh viện hoặc làm phẫu thuật.

4. Lồng ruột

Lồng ruột là chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ xảy ra khi một phần của ruột gấp đè trên một phần khác. Lồng ruột phổ biến nhất ở trẻ nhỏ.

Lồng ruột gây cho trẻ cảm giác đau, sưng và mệt mỏi, thậm chí có thể xé ruột. Chúng có thể xảy ra bất cứ vị trí nào trong đường tiêu hóa. Nguyên nhân dẫn đến việc lồng ruột hiện nay vẫn chưa được tìm thấy.

Phương pháp điều trị trước tiên là bố mẹ hãy cho con uống chất lỏng hoặc thụt khí để cố gắng đẩy ruột trở lại. Biện pháp này thường hiệu quả và giúp bé tránh khỏi nguy cơ phải phẫu thuật. Nếu không, bé có thể sẽ cần phải phẫu thuật để gỡ hoặc cắt đoạn ruột bị lồng vào nhau.

5. Chứng xoắn ruột

Xoắn ruột xảy ra khi ruột của trẻ tự xoắn quanh chính đoạn ruột đó, làm cho chất thải không được thải ra ngoài. Trong một số trường hợp, máu cũng không thể lưu thông ở đoạn ruột này, dẫn đến hạn chế lưu thông máu trong cơ thể, thậm chí là tắc nghẽn mạch máu. Trẻ bị xoắn ruột cần phải được phẫu thuật. Sau khi phẫu thuật, hầu hết trẻ em đều phát triển bình thường và khỏe mạnh.

6. Hội chứng ruột ngắn – chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ nguy hiểm

Hội chứng ruột ngắn nghĩa là trẻ không có đủ ruột để hấp thu các chất dinh dưỡng và chất lỏng một cách hiệu quả. Chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ này có thể do bẩm sinh hoặc do nhiều nguyên nhân khác, chẳng hạn như:

• Bệnh Crohn, trong đó hồi tràng và đại tràng là hai bộ phận chủ yếu bị ảnh hưởng nhiều nhất
• Bệnh lồng ruột
• Một mạch máu bị nghẽn, làm giảm lưu lượng máu đến ruột
• Tổn thương ruột
• Ung thư

Tiêu chảy thường là triệu chứng phổ biến nhất khi bị hội chứng ruột ngắn. Hội chứng này cũng có thể dẫn đến các vấn đề như suy dinh dưỡng, mất nước, sỏi thận và hăm tã nặng.

Thay đổi chế độ ăn uống và đôi khi cho trẻ ăn bằng đường tiêm tĩnh mạch là những cách có thể hỗ trợ điều trị bệnh. Thuốc có thể làm giảm bớt các triệu chứng và làm chậm sự di chuyển của thức ăn qua hệ thống tiêu hóa của trẻ, vì vậy các chất dinh dưỡng được hấp thu tốt hơn. Đôi khi trẻ cần phải thực hiện phẫu thuật.

Bí quyết phòng ngừa 6 chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp để mẹ yên tâm cùng con khôn lớn

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ là điều không thể thiếu trong quá trình phát triển vượt trội của trẻ. Tuy nhiên, khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa không những ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình hấp thụ thức ăn, cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể, mà còn gây nên những khó chịu cho bé như nôn trớ, táo bón, tiêu chảy… Do đó, để phòng ngừa tình trạng này, mẹ cần lưu tâm một số điều sau:

• Xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, dễ tiêu hóa: Những ngày đầu đời, hệ tiêu hóa của bé đang trong quá trình hoàn thiện, nếu dung nạp các loại thực phẩm thô từ quá sớm khiến dạ dày và ruột hoạt động quá khả năng, dễ bị tổn thương. Chính vì vậy, mẹ cần vừa xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ các chất như đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin, khoáng chất… vừa chú ý cho bé ăn những loại thức ăn mềm, từ lỏng đến đặc, dễ tiêu hóa trước tiên.
• Đảm bảo an toàn vệ sinh trong chế biến thực phẩm, vệ sinh đồ chơi của con thường xuyên giúp phòng ngừa giun, sán, virus, vi khuẩn gây bệnh đường ruột.
• Bổ sung thêm chất xơ cho bé: Cung cấp đủ chất xơ theo từng độ tuổi, giúp hạn chế táo bón ở trẻ em, làm mềm phân và dễ dàng trôi tuột khỏi đường tiêu hóa. Chất xơ có thể dễ dàng được tìm thấy trong trái cây, yến mạch, đậu xanh, khoai lang…

Thông thường, ở những trẻ từ 2-6 tuổi, ngoài bổ sung dinh dưỡng bằng thực phẩm thì sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính, giúp trẻ nhận đủ dưỡng chất để tăng trưởng và phát triển. Chính vì vậy, việc lựa chọn sữa cho bé như thế nào cũng đóng vai trò rất quan trọng. Nếu chọn sữa không phù hợp, bé sẽ rất dễ gặp các vấn đề về tiêu hóa, khó hấp thu dưỡng chất và khiến việc tăng trưởng cũng như phát triển bị ảnh hưởng.

Hiện trên thị trường có rất nhiều loại sữa khác nhau, tuy nhiên, để giúp bé tránh gặp các vấn đề về tiêu hóa, mẹ nên ưu tiên chọn sản phẩm giàu chất xơ tự nhiên, có khả năng chuyển hóa cao. Theo đó, bạn có thể chọn loại sữa chứa nhiều chất xơ tự nhiên GOS kết hợp với 5 loại nucleotides giúp kích thích sự phát triển của vi sinh vật đường ruột có lợi, cân bằng hệ vi sinh, từ đó xây dựng “hàng rào phòng ngự” bảo vệ bé khỏi các rối loạn tiêu hóa thường gặp.

Bên cạnh đó, một trong những vấn đề khiến bé khó tiêu là do đạm sữa bò trải qua nhiều lần xử lý nhiệt dễ bị biến tính. Do đó, khi lựa chọn, mẹ cũng nên chọn những loại sữa từ nguồn sữa chất lượng cao được sản xuất theo quy trình tiên tiến với ưu điểm xử lý nhiệt nhẹ một lần. Điều này giúp bảo toàn hơn 90% đạm sữa mềm, nhỏ, tự nhiên, giúp cơ thể bé hấp thu dưỡng chất nhanh chóng, dễ dàng hơn.

Ngoài ra, mùi vị sữa cũng là một trong những ưu tiên lựa chọn. Phụ huynh nên chọn loại có vị thanh nhạt dễ uống, không chứa đường sucrose giúp phòng tránh tình trạng sâu răng, giảm nguy cơ béo phì ở trẻ.

Bệnh rối loạn tiêu hóa ở trẻ là một vấn đề khá nghiêm trọng vì nó ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của con. Khi trẻ có vấn đề về tiêu hóa, bố mẹ hãy đưa con đến bệnh viện được hỗ trợ và điều trị kịp thời.