Những lưu ý về dinh dưỡng cho mẹ khi cho con bú
- Các thực phẩm chứa hàm lượng sắt cao như: bí đỏ, lòng đỏ trứng gà, nho, chuối, các loại hạt, các loại rau xanh thẫm.
- Các thực phẩm chứa nhiều protein: thịt bò, thịt lợn, thịt gà, pho mát hoặc thực phẩm có nguồn gốc thực vật như hạt cây, đậu phụ, sữa thực vật.
- Bổ sung vitamin E từ mầm lúa mì, hạnh nhân, lạc (đậu phộng), dầu thực vật, rau bina, bông cải xanh.
- Thực phẩm giúp tăng sữa như: cháo thịt bò, cháo móng giò, cháo đu đủ xanh.
- Phụ nữ nuôi con bú cũng cần chú ý đến việc bổ sung đủ nước cho cơ thể ít nhất 1,5-2 lít mỗi ngày để tránh thiếu nước sau sinh gây ra hiện tượng táo bón sau sinh. Các sản phẩm như sữa chua, sữa rất tốt vì vừa cung cấp nước vừa có các chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Thực phẩm dành cho mẹ nên đảm bảo chất lượng và vệ sinh, tươi sạch và nấu chín kỹ càng.
Những điều cần lưu ý khi lựa chọn sữa công thức cho trẻ sinh mổ.
Cho bé bú mẹ càng sớm càng tốt là biện pháp hiệu quả nhất để hỗ trợ bé nhưng không phải bé nào cũng được bú mẹ ngay hay bú đủ. Nguyên nhân là mẹ sinh mổ rất dễ bị ít sữa hoặc sữa về chậm. Nếu rơi vào tình huống này, mẹ có thể lựa chọn sữa công thức, 1 số loại sữa công thức có các thành phần như HMOs, Nucleotides, Probiotic Bifidobacterium.
HMOs giúp nuôi dưỡng, phát triển của lợi khuẩn và khôi phục hệ vi sinh vật đường ruột của trẻ sinh mổ, từ đó giảm nguy cơ nhiễm bệnh ở trẻ;
Nucleotides giúp sản sinh tế bào, tăng cường kháng thể nên là nền tảng cần thiết cho hệ miễn dịch.
Đặc biệt là Probiotic Bifidobacterium, trong đó B. breve M-16V là chủng có nhiều nghiên cứu lâm sàng chứng minh về độ an toàn và hiệu quả ở trẻ trong việc phục hồi sự thiếu hụt lợi khuẩn và khôi phục sự mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột của trẻ sinh mổ, đồng thời giúp trẻ sinh mổ giảm 53% nguy cơ mắc các bệnh lý về da, 73% các bệnh lý liên quan đến dị ứng như viêm da cơ địa, chàm sữa.
Giải đáp thắc mắc của các thành viên trên cộng đồng Hello Bacsi
Trong phần thứ 2 của buổi livestream, ThS-BS sản phụ khoa Huỳnh Kim Dung cùng TS-BS Nguyễn Bùi Bình đã giải đáp một số thắc mắc của các mẹ bầu, mẹ mới sinh:
1. Thành viên Phương Thùy Đỗ: Bác sĩ ơi, em sinh mổ xong 2 tháng đầu sữa cũng về nhiều mà giờ con gần 4 tháng tự nhiên ít sữa hẳn. Em đi làm không có thời gian cho con ti nên có em vắt mà vắt 1 lần có 40-50 ml thôi. Em sợ con em không đủ sữa, bác có cách gì cho sữa về nhiều lại không ạ, chứ em buồn vì không nhiều sữa cho con bú, nhìn thương con quá.
ThS-BS Huỳnh Kim Dung: Thật ra lượng sữa của mẹ sinh thường hay sinh mổ không có khác biệt nhiều nếu mẹ biết cách. Ngày xưa sản phụ sinh mổ ít sữa vì chưa có thực hiện phương pháp da kề da và thuốc giảm đau chưa tốt như bây giờ. Hiện nay, mổ xong em bé được nằm da kề da với mẹ, tìm và nút vú mẹ sớm nên kích thích việc xuống sữa. Cộng thêm khi được giảm đau tốt, sản phụ đỡ bị căng thẳng cũng giúp cơ thể tiết sữa nhiều hơn so với trước. Một số bệnh viện phụ sản có thực hiện massage bầu ngực giúp kích thích xuống sữa nhanh và nhiều nữa.
Sữa nhiều hay không trong 1-2 tuần đầu sau mổ là biết rồi. Sau 2 tháng bạn mới bị ít sữa dần thì nguyên nhân không còn là do sinh mổ nữa. Bạn hãy xem lại mình ngủ có đủ giấc không, có căng thẳng lo lắng gì không, có ăn uống đủ chất, uống nhiều nước? Bạn có tiêm vaccine ngừa COVID-19 không, hiện chưa có nghiên cứu khẳng định nhưng đây cũng có thể là nguyên nhân khiến lượng sữa mẹ tiết ra giảm. Bạn đi làm nhưng cũng nên tranh thủ cho bé mút núm vú để kích thích tiết sữa. Bạn hãy uống nước liên tục, ăn các loại hạt, ăn đủ bữa, đa dạng các thực phẩm… và đừng quên kết hợp massage bầu ngực.
Để massage bầu ngực, bạn hãy day ấn theo vòng xoắn ốc, vuốt theo hình nan hoa. Nếu khi đã làm đủ mọi cách mà vẫn ít sữa, bạn cũng đừng buồn, chỉ là do cơ địa mỗi người mà thôi. Mẹ ít sữa thì dặm thêm sữa ngoài cho trẻ vẫn được. Mình xin nhắc chung cả bạn và các bạn khác, có thể có 1 số bạn sẽ không đồng ý quan điểm này, các bạn đừng suy nghĩ quá cực đoan về sữa công thức, không đủ sữa mẹ thì mình cứ dùng thêm không gì phải căng thẳng cả. Mình có căng thẳng thì cũng đâu thay đổi được. Thay vì vậy, hãy chấp nhận sẽ vui vẻ hơn và việc nuôi con sẽ bớt áp lực.
Tìm hiểu thêm Khám phá quá trình massage sau sinh tại nhà giúp mẹ nhanh phục hồi
2. Thành viên Kelly Ngô: Bé nhà em sinh mổ được 14 ngày. Khi ngủ nếu nằm ngửa, bé hay bị khò khè khó thở nên con hay tự xoay đầu ngủ nghiêng. Khi ngủ nghiêng, bé thở bình thường không khò khè nữa. Bác sĩ cho em hỏi có phải vì phổi bé còn dịch nên bé bị khó thở? Em nên làm sao để giúp bé đây ạ? Mong được bác sĩ tư vấn. Em cảm ơn bác sĩ!
TS-BS Nguyễn Bùi Bình: Hiện tượng trẻ sinh mổ thở khò khè thường là do dịch trong phổi chưa tiêu hết, do hội chứng trào ngược ở trẻ bú mẹ. Bé nhà bạn tự xoay đầu ngủ nghiêng là hoàn toàn bình thường. Mẹ có thể vỗ ợ hơi sau khi bú để giúp bé giảm hiện tượng khò khè này nhé. Hiện tượng này có thể kéo dài trong tháng đầu tiên.
3. Thành viên mẹ của Bắp Cải: Chào bác sĩ, mình đọc sách báo và được biết nếu sinh mổ thì con sẽ không được hưởng lợi khuẩn từ quá trình chuyển dạ như sinh thường theo đường dưới của mẹ, nên đường hô hấp và đường ruột của bé sinh mổ sau này cũng dễ yếu hơn so với các bạn được sinh thường. Do đó, bé dễ mắc các bệnh hen suyễn, nhiễm trùng đường hô hấp, viêm ruột…
Vì mình có nguy cơ tiền sản giật nên khi khám thai đã được chỉ định sẽ mổ rồi. Vậy sau khi sinh mổ chúng ta cần bổ sung những dưỡng chất gì để con được phát triển tốt nhất ạ?
TS-BS Nguyễn Bùi Bình: Vai trò của chế độ dinh dưỡng cho sản phụ sau sinh mổ khá quan trọng giúp nhanh liền vết mổ, tăng lượng sữa mẹ và kiểm soát cân nặng sau sinh. Về chế độ dinh dưỡng cho mẹ, bạn nên tham khảo lại chia sẻ của bác sĩ ở phần trước về “Những lưu ý về dinh dưỡng cho mẹ khi cho con bú” . Với những sản phụ hiện đang cho con dùng sữa công thức thì mẹ cần lưu ý những dưỡng chất có trong sữa như Bình có chia sẻ ở trên như HMOs, Probiotics, Nucleotides,…
4. Thành viên Kẹo Ngọt: Bác sĩ cho em hỏi bé đầu em sinh mổ, nếu sinh bé thứ 2 em có nên sinh mổ luôn cho an toàn không ạ? Em cảm ơn!
ThS-BS Huỳnh Kim Dung: Tùy vào nguyên nhân mổ và phương pháp mổ lần trước của bạn là gì. Nói về nguyên nhân, nguyên nhân nào mà suốt đời không thay đổi thì chắc chắn mổ lại. Ví dụ khung chậu hẹp thì không thể sinh thường được nên mang thai lần 2 sẽ mổ lại. Nói về phương pháp, nếu lần sinh trước vì lý do nào đó mà bác sĩ phải xẻ dọc tử cung để lấy em bé ra thì lần này bạn không để sinh thường được. Lần mổ trước cách lần mang thai này quá gần cũng sẽ phải mổ lại. Hoặc bạn có một lý do sản khoa nào đó mà đi kèm với vết mổ trước thì buộc phải mổ chẳng hạn như: thai ngôi ngang, ngôi mông, thai quá to…
Còn nếu không có vấn đề gì phải mổ lại thì bạn vẫn có thể sinh thường (nếu có thể sinh thường) và được theo dõi để có thể sinh thường. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ tư vấn bạn cân nhắc giữa sinh thường và sinh mổ, về lợi ích và nguy cơ.
Nếu bạn chọn sinh thường, bác sĩ sẽ theo dõi để bạn sinh thường đến khi không sinh được thì mới mổ. Tuy nhiên, cách theo dõi sinh thường đối với người đã từng mổ sẽ có khác so với người chưa từng mổ lần nào. Bắt đầu từ khi vào chuyển dạ, bạn sẽ phải nằm trong phòng sanh, được gắn máy để theo dõi liên tục các cơn co tử cung, theo dõi bất thường vết mổ. Nếu phát hiện có bất cứ nghi ngờ gì bác sĩ sẽ đưa đi mổ chứ không chần chừ.
Tìm hiểu thêm Kinh nghiệm sinh thường sau sinh mổ: Lợi ích dành cho mẹ
5. Thành viên Thu Ngọc: Em bé sinh mổ hay khò khè, có tiếng huýt sáo khi thở vào hay bị vào tối. Bé vẫn ăn ngủ bình thường ạ. Như vậy có sao không bác sĩ, em cần phải làm gì để bé dễ chịu hết khò khè ạ.
TS-BS Nguyễn Bùi Bình:Bé sinh mổ thở khò khè là do dịch trong phổi chưa tiêu hết, còn tiếng huýt sáo khi thở vào thường do hẹp lỗ mũi sau hoặc mũi bé có dịch nhầy hoặc cặn sữa trào ngược lên khiến lỗ mũi bé hẹp lại gây tiếng thở rít nhẹ như tiếng huýt sáo.
Tuy nhiên, nếu bé vẫn ăn ngủ bình thường, mẹ không cần lo lắng nhé, tiếng khò khè sẽ dần hết khi dịch trong phổi tiêu hết và hết dần khi bé lớn dần lên.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!