Nếu chẳng may trong gia đình có người thân bị bệnh lao thì cách sống chung với người bị bệnh lao như thế nào để giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh? Nếu trong giai đoạn này, bản thân bạn cũng không may bị nhiễm bệnh thì nên làm gì?

Bạn không cần phải quá lo lắng bởi trên thực tế không phải bất kỳ ai tiếp xúc với người bị lao cũng sẽ chắc chắn bị lây bệnh. Cùng theo dõi bài viết sau đây để biết cách sống chung với người bị bệnh lao, luôn chủ động khi chăm sóc bản thân và người bệnh nhé!

Cách sống chung với người bị bệnh lao và giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh?

Bệnh lao có nhiều cách phân loại, trong đó phổ biến nhất là phân loại bệnh lao dựa trên vị trí, gồm có lao phổi (80 – 85%) và lao ngoài phổi.

Trong đó, lao phổi là bệnh lây truyền qua đường hô hấp. Vi trùng lao được đưa vào không khí thông qua các hạt khí dung có chứa vi khuẩn lao khi một người bệnh ho, khạc, nói, cười, hát hoặc hắt hơi. Ai ở gần người bệnh đều có thể hít phải các hạt khí dung chứa vi trùng lao vào phổi và mắc bệnh. Những người tiếp xúc với bệnh nhân hằng ngày trong không gian chật hẹp như người nhà, đồng nghiệp, bạn trong lớp sẽ có nguy cơ cao. Lao phổi không lây qua quần áo, ly nước, chén đũa, nhà vệ sinh hay khi bắt tay.

Riêng các thể lao ngoài phổi như lao hạch, lao màng tim, lao màng bụng,… thì không lây nhiễm. Do đó, bạn chỉ cần lưu ý tới cách sống chung với người bị bệnh lao phổi nhằm tránh bị lây bệnh, còn các thể lao còn lại thì vẫn sinh hoạt với họ như bình thường.

Khi có người thân trong nhà bị bệnh lao phổi, bạn nên:

• Cách ly bệnh nhân trong phòng riêng để điều trị, đặc biệt là người mắc bệnh lao hoạt động (lao AFB +) hoặc lao đa kháng thuốc, cho đến khi bác sĩ thăm khám và xác nhận người bệnh đã không còn khả năng lây nhiễm nữa.
• Hỗ trợ chăm sóc người bệnh bằng cách cho họ uống thuốc trị lao theo chỉ định của bác sĩ, quan tâm đến chế độ ăn giàu dinh dưỡng và nghỉ ngơi nhiều.
• Đeo khẩu trang che mũi miệng cho bệnh nhân cũng như cho bản thân, đặc biệt là khi tiếp xúc gần.
• Hướng dẫn người bệnh không khạc nhổ bừa bãi
• Vứt bỏ khẩu trang an toàn vào thùng rác có nắp đậy, rửa tay thường xuyên với xà phòng, đặc biệt là sau khi chăm sóc người bệnh lao.
• Giúp người bệnh dọn dẹp nhà cửa và phòng ốc luôn sạch sẽ, phòng nên có cửa sổ và ánh nắng để đảm bảo thông khí tự nhiên.
• Bản thân cố gắng ăn nhiều loại thực phẩm lành mạnh, ngủ đủ giấc và bảo vệ cơ thể bằng cách hạn chế hút thuốc lá, giảm rượu.
• Hạn chế để người bệnh tiếp xúc với trẻ em, người lớn tuổi, người có bệnh nền và những người có hệ miễn dịch kém bởi đây là những đối tượng dễ bị lây nhiễm vi trùng lao nhất.

Làm thế nào để biết mình đã bị nhiễm vi trùng lao?

Dù đã có cách sống chung với người bị bệnh lao để đảm bảo an toàn tối đa, nhưng cũng không thể loại trừ tình huống bạn vẫn nhiễm vi khuẩn lao.

Hơn thế nữa, vi khuẩn lao có thể ẩn náu trong cơ thể mà không gây bệnh (hay còn được gọi là nhiễm trùng lao tiềm ẩn). Lúc này, bạn không có triệu chứng của bệnh lao cũng như không lây nhiễm được cho người khác. Chỉ khi hệ miễn dịch yếu đi, vi khuẩn lao có cơ hội phát triển và hoạt động trở lại mới gây ra triệu chứng. Thời gian có thể là sau vài ngày, vài tháng thậm chí vài năm.

Nếu bạn nghĩ rằng mình đã từng tiếp xúc với người bị bệnh lao phổi hoặc có người thân trong gia đình mắc bệnh, nên làm xét nghiệm chẩn đoán lao.

Các xét nghiệm chẩn đoán bệnh lao hiện nay bao gồm:

• Nhuộm soi đờm trực tiếp tìm vi khuẩn lao
• Xét nghiệm Xpert MTB/RIF
• Nuôi cấy tìm vi khuẩn lao
• X – quang phổi thường quy
• CT scan ngực.

Bạn phải làm gì nếu không may bị nhiễm trùng lao?

Nếu đã thực hiện cách sống chung với người bị bệnh lao nhưng vẫn bị nhiễm thì cũng không nên quá lo lắng. Lao thường ở dạng tiềm ẩn chứ chưa gây bệnh ngay, bạn nên ăn uống đầy đủ, tập luyện thể dục thể thao và thả lỏng tinh thần để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể, ngăn không cho vi khuẩn có cơ hội hoạt động.

Nếu chẳng may vẫn phát triển thành bệnh lao, hãy điều trị theo đúng phác đồ của bác sĩ. Hiện nay, hầu hết các trường hợp lao phổi đều có thể chữa khỏi bằng thuốc theo phác đồ điều trị lao của chương trình phòng chống lao Quốc gia.

Nhiều người thắc mắc rằng người bệnh lao phổi có đi làm được không? Nhìn chung lao phổi dễ lây qua không khí, khi tiếp xúc thường xuyên trong không gian kín. Tuy nhiên, khi bệnh được phát hiện và điều trị sớm theo đúng phác đồ khả năng lây lan bệnh sẽ giảm mạnh sau 2-4 tuần điều trị. Vì vậy, tốt hơn là không nên đi làm, đi học mà tự cách ly tại nhà trong thời gian này.

Trong thời gian này, ngoài việc thực hiện các bước tương tự như cách sống chung với người bị bệnh lao kể trên, bạn nên:

• Mở cửa sổ để đón không khí trong lành, ngăn vi khuẩn tích tụ.
• Tập thể dục hằng ngày với những hoạt động vừa sức.
• Thư giãn tinh thần, không nên suy nghĩ lo lắng quá nhiều để sớm bình phục.
• Hạn chế sử dụng xe buýt, xe lửa, taxi, máy bay hoặc các phương tiện công cộng khác.
• Hạn chế tiếp xúc nơi đông người, trừ khi là phải đi tái khám với bác sĩ.
• Khạc đờm vào giấy hoặc ca cốc, bỏ đúng nơi quy định, rửa tay xà phòng thường xuyên.

Khoảng thời gian cần thiết để cách ly tại nhà đối với mỗi người là khác nhau. Bác sĩ sẽ làm xét nghiệm cho bạn biết khi nào bạn có thể ngừng cách ly. Sau quá trình điều trị, bệnh lao sẽ thuyên giảm, không thể lây lan và bạn có thể quay trở lại cuộc sống như bình thường.

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã hiểu rõ hơn về cách sống chung với người bị bệnh lao để giảm thiểu nguy cơ bị lây nhiễm bệnh nhé!