Chào mọi người, tôi bị tiểu đường type 1 cũng hơn chục năm nay nên cũng hay quan tâm đến bệnh này lắm. Về cách ăn uống rồi cần kiêng khem ra sao, hay sinh hoạt thế nào cho hợp lý, rồi đến cách chăm sóc vết thương cho người bệnh tiểu đường để tránh biến chứng và khiến bệnh nặng thêm.
Ngày trước ra ngoài vườn chơi, không may bị xước ở chân, tôi không để ý với cả do vết thương nhỏ nên nghĩ không sao. Chỉ 1 ngày sau vết thương sưng đỏ, rồi làm mủ nữa. Cả nhà vội vàng đưa đi viện, bác sĩ nói may mà đưa đi viện kịp thời, chứ không thì có không ít trường hợp bị hoại tử, cắt bỏ chân vì vết thương nhỏ.
Sau lần ấy, tôi cũng đọc thêm nhiều sách báo rồi tham khảo ý kiến bác sĩ nữa thì biết với những người bị tiểu đường tuýp thì ngay cả một vết cắt hay vết xước nhỏ cũng có thể biến thành vấn đề khá nghiêm trọng. Nguyên nhân là do người tiểu đường có lượng đường trong máu cao là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Vì thế, khi xuất hiện vết thương, vi khuẩn từ bên ngoài có thể dễ dàng xâm nhập và sinh sôi gây nhiễm trùng. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có hệ miễn dịch kém nên việc tự chữa lành vết thương sẽ lại càng khó khăn hơn bình thường.
Và dưới đây là cách chăm sóc vết thương cho người bị tiểu đường và giúp ngăn ngừa chấn thương.
1. Cách chăm sóc vết thương chưa nhiễm trùng
Với các vết thương nông và chưa nhiễm trùng, bạn có thể chăm sóc và theo dõi tại nhà theo các bước:
Bước 1: Rửa sạch vết thương
Đầu tiên, bạn rửa vết thương bằng nước muối sinh lý hoặc nước sạch nhẹ nhàng theo chiều từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Sau khi rửa, bạn cần thấm khô bằng bông gạc sạch. Nếu thấy có dị vật trong vết thương, bạn có thể dùng nhíp đã khử trùng qua cồn y tế để loại bỏ. Trường hợp vết thương chảy máu, hãy lấy gạc hay mảnh vải sạch ép lên vết thương để cầm máu.
Bạn không nên rửa vết thương bằng oxy già vì chất này có tính sát khuẩn rất mạnh nên có thể gây tổn thương tới tế bào lành ở vết thương. Riêng với povidon iod, bạn có thể dùng để sát khuẩn sau khi rửa bằng nước muối sinh lý nhưng phải pha loãng. Nồng độ thường thấy ở hiệu thuốc là 10%, bạn cần pha lại theo tỷ lệ 1/10.
Bước 2: Thoa thuốc mỡ sát trùng
Bạn có thể mua các loại thuốc mỡ sát trùng, thoa vào vết thương để chống nhiễm trùng. Tuy nhiên, bạn chỉ nên thoa lớp mỏng và phải sử dụng đúng như hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc.
Bước 3: Băng vết thương
Với vết xước nhỏ, bạn có thể sử dụng băng keo cá nhân mà không cần dùng thuốc mỡ sát trùng. Tuy nhiên, nếu vết thương rộng hơn, bạn sẽ cần băng lại bằng gạc. Bạn nên chọn băng hydrocolloid hoặc gạc mỡ để giúp vết thương nhanh lành, hạn chế nguy cơ hình thành biến chứng bàn chân.
Trên thị trường có một số dung dịch xịt giúp ngừa vết loét và thay thế băng gạc thông thường như Urgo Sanyrene. Bạn có thể sử dụng các sản phẩm này để giúp vết thương nhanh lành hơn.
Bước 4: Thay băng và theo dõi vết thương
Mỗi ngày, bạn cần thay băng ít nhất 2 lần sáng tối hoặc bất cứ khi nào thấy băng bị ướt hay bẩn. Mỗi lần thay băng mới, bạn hãy lặp lại các bước trên. Nếu vết thương tiến triển xấu xuất hiện những dấu hiệu nhiễm trùng (sưng, nóng, đỏ, đau, chảy mủ), hãy liên hệ với nhân viên y tế ngay.
Vết thương là vết bỏng có thể xuất hiện các nốt phồng rộp sau vài tiếng. Bạn không nên chọc vỡ các nốt này vì đây là cơ chế tự bảo vệ của cơ thể. Nếu các nốt bị vỡ, bạn xử lý như vết thương thông thường.
2. Cách chăm sóc vết thương sâu, đã nhiễm trùng
Với vết thương sâu hoặc nhiễm trùng bắt buộc phải có sự hỗ trợ từ bác sĩ. Vì vậy, bước đầu tiên bạn cần làm là đến bệnh viện thăm khám. Nếu có điều kiện, bạn nên đến các viện có khoa chăm sóc bàn chân cho người bệnh tiểu đường như bệnh viện Nội tiết trung ương.
Sau khi thăm khám, bác sĩ có thể can thiệp cắt lọc vùng hoại tử và kê thêm kháng sinh, kháng viêm hay vitamin để tăng sức đề kháng. Người bệnh có vết thương nặng sẽ cần điều trị tại bệnh viện. Trường hợp nhẹ hơn, các bác sĩ có thể cho chăm sóc tại nhà và thăm khám định kỳ.
Nếu được phép chăm sóc vết loét bệnh nhân tiểu đường tại nhà, hãy lưu ý các điều sau:
- Thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ, nếu có dấu hiệu nhiễm trùng nặng hơn, hãy tới bệnh viện kiểm tra lại ngay.
- Không tự ý rắc kháng sinh vào vết loét hoặc đắp lá theo kinh nghiệm dân gian. Điều này có thể tạo các ổ loét sâu dưới da trong khi bề mặt vết thương vẫn khô.
- Tránh tì đè vào vết thương mà hãy kê cao chân, xoay trở người bệnh thường xuyên nếu vết thương ở vùng lưng, mông hay xương cụt. Bạn có thể dùng găng tay y tế mua tại hiệu thuốc, bơm đầy nước và buộc chặt, sau đó đặt dưới các vùng vết thương của người bệnh. Cách này sẽ giúp giảm áp lực rất tốt.
Bạn có thể mua các loại thuốc mỡ sát trùng, thoa vào vết thương để chống nhiễm trùng. Tuy nhiên, bạn chỉ nên thoa lớp mỏng và phải sử dụng đúng như hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc.
Bất cứ vết thương nào ở người tiểu đường dù nhỏ cũng cần được chăm sóc kỹ lưỡng. Vì thế, bạn không nên chủ quan mà hãy luôn kiểm tra thân thể thường xuyên, tìm cách xử lý và chăm sóc vết thương cho người tiểu đường, đặc biệt là đôi bàn chân để hạn chế biến chứng và tránh những rủi ro đáng tiếc.