Đau mắt đỏ (viêm kết mạc) là bệnh lý về mắt thường gặp vào thời điểm giao mùa hoặc mùa mưa bão. Với đặc tính lây lan nhanh, bệnh dễ bùng phát trong cộng đồng, nhất là tại trường học và công sở. Việc áp dụng đúng cách trị đau mắt đỏ tại nhà có thể hỗ trợ rút ngắn thời gian mắc bệnh và ngăn ngừa nguy cơ lây lan cho cả gia đình.
Trong bài viết dưới đây, Hello Bacsi sẽ chia sẻ những cách trị đau mắt đỏ tại nhà đơn giản, an toàn, được các chuyên gia y tế khuyến cáo.
5 cách trị đau mắt đỏ tại nhà hiệu quả
1. Nhỏ nước muối sinh lý
Một trong những cách đơn giản và an toàn nhất để chăm sóc mắt khi bị đau mắt đỏ là nhỏ nước muối sinh lý (Natri clorid 0,9%). Việc rửa mắt bằng dung dịch này giúp làm sạch bụi bẩn, chất nhầy, giảm nồng độ vi sinh vật gây bệnh và dịch tiết ra từ mắt, đồng thời giảm cảm giác cộm rát.
Theo khuyến cáo trong những hướng dẫn cách điều trị bệnh đau mắt đỏ tại nhà của các chuyên gia y tế, bạn nên rửa mắt ít nhất 3 lần/ ngày vào buổi sáng, trưa và tối bằng nước muối sinh lý để duy trì vệ sinh mắt và hỗ trợ mắt hồi phục nhanh hơn.
2. Chườm khăn
Chườm khăn sạch là cách trị đau mắt đỏ tại nhà đơn giản, giúp mắt dễ chịu hơn:
- Nếu mí mắt bị dính, có thể dùng khăn ấm để làm loãng dịch tiết khô, giúp mở mắt dễ dàng.
- Nếu mắt sưng, ngứa, bạn có thể dùng khăn mát để giảm khó chịu.
Cách thực hiện:
- Ngâm khăn mặt sạch vào nước ấm hoặc nước mát, vắt khô để không bị nhỏ giọt.
- Đặt nhẹ nhàng lên mí mắt đang nhắm và giữ đến khi khăn nguội.
- Thực hiện nhiều lần trong ngày tùy mức độ dễ chịu.
Lưu ý:
- Luôn dùng khăn sạch mỗi lần chườm.
- Nếu bị đau mắt đỏ cả hai bên, hãy dùng khăn riêng cho từng mắt để tránh lây chéo.
- Không dùng chung khăn đắp một lúc cả hai mắt kể cả khi bạn chỉ bị đau mắt đỏ một mắt.
3. Thuốc nhỏ mắt không kê đơn
Một số loại thuốc nhỏ mắt không kê đơn có thể giúp giảm triệu chứng:
- Nước mắt nhân tạo: Giúp làm dịu cảm giác khô rát, cộm mắt.
- Thuốc nhỏ mắt chống dị ứng: Có thể dùng khi bệnh đau mắt đỏ liên quan đến dị ứng, giúp giảm ngứa và kích ứng.
Tránh sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt được quảng cáo là “giảm đỏ mắt” và thuốc chứa corticoid vì có thể khiến tình trạng kích ứng nặng hơn, thậm chí tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật gây bệnh sinh sôi, làm trầm trọng bệnh và kéo dài thời gian bị bệnh.
4. Giữ vệ sinh
Đau mắt đỏ lây lan rất nhanh. Do đó, giữ vệ sinh là cách điều trị đau mắt đỏ tại nhà quan trọng để bảo vệ bản thân và người xung quanh:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm, đặc biệt sau khi chạm vào mắt.
- Dùng khăn sạch khi lau dịch tiết từ mắt, sau đó giặt hoặc vứt bỏ ngay. Khi lau mắt, nên lau từ khóe mắt trong ra ngoài bằng bông/gạc sạch, tránh tái nhiễm.
- Thay vỏ gối, khăn mặt, ga giường mỗi ngày để hạn chế vi khuẩn, virus tích tụ.
- Không dùng chung đồ cá nhân như khăn, chăn, gối, mỹ phẩm mắt với người khác.
- Sử dụng kính bảo hộ: Có thể dùng kính râm hoặc tối màu, giúp làm giảm cảm giác sợ ánh sáng, ngoài ra còn có vai trò là một rào cản vật lý ngăn cản người bệnh chạm tay lên mắt một cách vô thức, ngăn chặn sự lây lan của vi sinh vật gây bệnh. Lưu ý vệ sinh kính thường xuyên và không sử dụng chung kính với người khác.
5. Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử
Trong thời gian bị đau mắt đỏ, mắt thường nhạy cảm và dễ mỏi. Việc tiếp xúc nhiều với màn hình máy tính, điện thoại, TV… có thể khiến triệu chứng nặng hơn và kéo dài thời gian hồi phục.
Vì vậy, bạn hãy hạn chế hoặc tạm ngưng sử dụng thiết bị điện tử, cho mắt có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi tốt hơn nhé.
Không phải trường hợp đau mắt đỏ nào cũng cần dùng kháng sinh. Thực tế, đa số trường hợp đau mắt đỏ là do virus, nên thuốc kháng sinh không mang lại hiệu quả và thậm chí còn tiềm ẩn nguy cơ kháng thuốc hoặc gây tác dụng phụ.
Kháng sinh nhỏ mắt chỉ được bác sĩ chỉ định trong những trường hợp sau:
- Đau mắt đỏ do vi khuẩn, thường có đặc điểm là tiết nhiều dịch nhầy hoặc mủ vàng, xanh.
- Người bệnh có hệ miễn dịch suy yếu (ví dụ: đang hóa trị, dùng thuốc ức chế miễn dịch, mắc bệnh mạn tính).
- Khi bác sĩ nghi ngờ hoặc xác định nguyên nhân từ một số loại vi khuẩn đặc biệt có khả năng gây biến chứng nặng.
Trong quá trình áp dụng những cách trị đau mắt đỏ tại nhà, bạn không nên tự ý mua và dùng kháng sinh. Nếu thấy mắt tiết dịch mủ nhiều, đỏ kéo dài không cải thiện sau 1-2 ngày, hoặc có thêm triệu chứng bất thường, cần đi khám để được bác sĩ nhãn khoa chẩn đoán chính xác và kê đơn phù hợp.
Những điều nên làm khi chữa đau mắt đỏ tại nhà
Trong quá trình điều trị đau mắt đỏ, ngoài việc dùng thuốc và chăm sóc mắt đúng cách, người bệnh cũng nên chú ý đến thói quen sinh hoạt hằng ngày để tránh bệnh kéo dài hoặc lây sang người khác:
- Đeo khẩu trang khi tiếp xúc gần: Việc đeo khẩu trang y tế giúp giảm phát tán dịch tiết và hạn chế nguy cơ lây nhiễm cho người xung quanh, đặc biệt ở nơi đông người.
- Hạn chế tiếp xúc với người khác, tránh đến những nơi đông người là biện pháp cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
- Sát khuẩn điện thoại: Một nghiên cứu từng cho thấy điện thoại vỏ nhựa có thể bẩn gấp 7 lần bồn cầu và thậm chí bẩn gấp 17 lần nếu có vỏ da. Đây là vật dụng hay tiếp xúc tay – mặt. Vì vậy, bạn cần vệ sinh, sát khuẩn điện thoại thường xuyên nhé.
- Áp dụng quy tắc 20-20-20: Nếu phải sử dụng máy tính hoặc điện thoại, hãy nhớ quy tắc chăm sóc mắt này: Sau mỗi 20 phút nhìn màn hình, rời mắt nhìn vật cách xa khoảng 5-6 mét trong ít nhất 20 giây. Cách này giúp mắt nghỉ ngơi, giảm khô mỏi và hỗ trợ phục hồi nhanh hơn.
Những điều không nên làm khi chữa đau mắt đỏ tại nhà
Bên cạnh việc áp dụng những cách trị đau mắt đỏ tại nhà, bạn cần tránh một số thói quen sai lầm có thể khiến bệnh nặng hơn hoặc lây lan rộng. Cụ thể:
- Không đeo kính áp tròng khi mắt còn viêm: Kính áp tròng có thể giữ lại vi khuẩn, virus và khiến bệnh kéo dài. Hãy ngừng đeo cho đến khi mắt trở lại bình thường.
- Không trang điểm mắt: Đồ trang điểm mắt có thể nhiễm vi khuẩn sau khi tiếp xúc với mắt bị đau mắt đỏ. Hãy ngừng trang điểm cho đến khi khỏi và bỏ đi toàn bộ mỹ phẩm cũ để tránh tái nhiễm.
- Không đắp lá hoặc nguyên liệu dân gian trực tiếp lên mắt: Những cách truyền miệng như đắp lá trầu, nha đam, sữa mẹ… tiềm ẩn nguy cơ nhiễm nấm, vi khuẩn, làm bệnh đau mắt đỏ nặng thêm.
- Không dùng chung thuốc nhỏ mắt hoặc vật dụng cá nhân: Mỗi người bệnh cần có lọ thuốc nhỏ mắt riêng. Ngoài ra, tuyệt đối không dùng chung khăn, chăn gối, kính mắt với người khác để ngăn lây nhiễm.
Chế độ dinh dưỡng khi điều trị đau mắt đỏ tại nhà
Ngoài những cách trị đau mắt đỏ tại nhà đã đề cập, một chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể giúp cơ thể tăng cường miễn dịch và hỗ trợ mắt hồi phục nhanh hơn. Người bệnh nên:
- Ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như ớt chuông cam, việt quất, dầu cá để bảo vệ tế bào mắt và hỗ trợ quá trình lành bệnh.
- Bổ sung rau củ và trái cây giàu vitamin A, C, E như cà rốt, bí đỏ, cà chua, cam, bưởi, kiwi… hỗ trợ tăng sức đề kháng.
- Tránh thực phẩm tanh, cay nóng, nhiều dầu mỡ và hạn chế chất kích thích như rượu, bia.
- Uống nhiều nước để loãng dịch tiết và hỗ trợ cơ thể đào thải tác nhân gây bệnh.
- Quản lý trẻ nhỏ: Trẻ bị đau mắt đỏ do nhiễm trùng thường được khuyên tạm nghỉ học trong một thời gian ngắn cho đến khi hết bệnh để tránh lây cho các bạn khác. Các bé cũng nên cắt móng tay, tránh dụi mắt và dùng khăn ấm lau ghèn mỗi sáng.
- Người đeo kính: Nên đeo kính gọng thay vì kính áp tròng trong thời gian mắc bệnh. Đồng thời, hãy thường xuyên vệ sinh kính bằng xà phòng và nước ấm, tránh để vi khuẩn, virus bám trên bề mặt rồi lây lan trở lại.
Nhận diện các dấu hiệu nguy hiểm cần nhanh chóng đi khám
Trong phần lớn các trường hợp, việc áp dụng cách trị đau mắt đỏ tại nhà có thể mang lại hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, bạn cần đi khám ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:
- Đau nhức mắt nhiều.
- Cảm giác có dị vật trong mắt.
- Nhạy cảm với ánh sáng bình thường.
- Thị lực giảm, nhìn mờ và không cải thiện sau khi lau sạch dịch tiết.
- Đỏ mắt tăng lên hoặc đỏ kéo dài trên 1 tuần kèm chảy dịch.
- Sốt, đau nhức hoặc các dấu hiệu toàn thân khác gợi ý nhiễm trùng nặng.
- Đau mắt đỏ do vi khuẩn không cải thiện sau 48 giờ dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
Người có hệ miễn dịch suy yếu khi mắc đau mắt đỏ cần đi khám sớm để tránh biến chứng dẫn đến mất thị lực như:
- Bệnh đau mắt hột
- Viêm màng bồ đào
- Viêm giác mạc
- Các bệnh giác mạc nghiêm trọng hơn, đặc biệt là loét giác mạc và xói mòn giác mạc tái phát.
Kết luận
Việc áp dụng cách trị đau mắt đỏ tại nhà khoa học như nhỏ mắt đúng loại, chườm khăn sạch, giữ vệ sinh cá nhân và hạn chế dùng thiết bị điện tử sẽ giúp giảm khó chịu, rút ngắn thời gian bệnh và ngăn ngừa lây sang người khác. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài, mắt đau nhiều, sợ ánh sáng hoặc nhìn mờ, hãy đến ngay bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.
