Thuốc tiêu sợi huyết (hay thuốc tan sợi huyết) là một phần quan trọng trong việc kiểm soát và điều trị các bệnh lý đe dọa tính mạng liên quan đến huyết khối trong lòng mạch.
Tham vấn y khoa: Thạc sĩ - Dược sĩ - Giảng viên Lê Thị Mai · Dược · Đại học Nguyễn Tất Thành
Thuốc tiêu sợi huyết (hay thuốc tan sợi huyết) là một phần quan trọng trong việc kiểm soát và điều trị các bệnh lý đe dọa tính mạng liên quan đến huyết khối trong lòng mạch.
Để hiểu rõ hơn về nhóm thuốc này, hãy cùng Hello Bacsi điểm qua một số thông tin sau đây nhé!
Thuốc tiêu sợi huyết (hay thuốc tan sợi huyết) là những loại thuốc được sử dụng để làm tan cục máu đông trong lòng mạch máu.
Cơ chế hoạt động của thuốc tiêu sợi huyết:
Để hiểu rõ cơ chế hoạt động của nhóm thuốc này, bạn cần tìm hiểu đôi chút về quá trình hình thành – ly giải huyết khối. Huyết khối thực chất là một phản ứng sinh lý của cơ thể để chống lại tình trạng xuất huyết do tổn thương mạch máu lớn và nhỏ. Chúng được hình thành nhờ vào các liên kết fibrin. Nếu huyết khối hình thành và làm cản trở lưu thông máu trong lòng mạch, gây tắc nghẽn thì chất gọi là plasmin sẽ tiến hành hủy fibrin thành các chất hòa tan được.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Thuốc điều trị tai biến mạch máu não và những thông tin cần biết
Chống chỉ định tuyệt đối dùng thuốc tiêu sợi huyết cho các đối tượng sau đây:
Chống chỉ định tương đối khi dùng thuốc điều trị tiêu sợi huyết:
Streptokinase là một protein tổng hợp từ C ß- Hemolytic streptococci, tiêu huyết khối theo cơ chế gắn với plasmin để hình thành phức hợp fibrin – plasminogen, có khả năng phân hủy plasminogen thành plasmin. Thời gian bán thải của streptokinase là khoảng 16-90 phút.
Urokinase là một glycoprotein nội sinh có thể tách ra từ thận, có thời gian bán thải 9-12 phút. Do là chất nội sinh nên urokinase không gây dị ứng như streptokinase.
rtPA (Recombinant Tissue Plasminogen Activator) tên biệt dược là Alteplase là thuốc tiêu sợi huyết duy nhất được FDA phê chuẩn dùng trong điều trị đột quỵ nhồi máu não từ năm 1996. Được tổng hợp bởi tế bào nội mô và lưu hành trong máu ở nồng độ thấp, rtPA có thời gian bán hủy ngắn từ 3 – 8 phút. Thuốc được gắn kết trên màng tiểu cầu, có tác dụng kết dính mạnh gấp đến 100 lần khi hoạt hóa tại phức hợp fibrin – plasminogen.
Một số chất khác Reteplase, Tenecteplase , Desmoteplase…có thời gian bán thải dài hơn và bước đầu thể hiện kết quả đầy hứa hẹn trong một số nghiên cứu. Tuy nhiên, chúng đều là các loại thuốc vẫn còn đang trong quá trình thử nghiệm.
Tác dụng ngoài ý muốn của các loại thuốc tan sợi huyết gần như là như nhau, điển hình gồm có:
Chảy máu là biến chứng thường gặp nhất khi dùng thuốc tiêu sợi huyết, đặc biệt được quan tâm chú ý nhiều nhất là đột quỵ xuất huyết hoặc xuất huyết nội sọ. Các yếu tố nguy cơ liên quan đến xuất huyết bao gồm bệnh nhân cao tuổi, tăng huyết áp không được kiểm soát, tiền sử đột quỵ hoặc phẫu thuật gần đây, xuất huyết nội tạng hoặc dùng chung với các thuốc chống đông máu khác.
Một số lưu ý khi sử dụng thuốc tiêu sợi huyết cho các đối tượng bệnh nhân đặc biệt bao gồm:
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!