Vì sao miệng bạn có vị kim loại?

Miệng có vị kim loại là một chứng rối loạn vị giác có thể khiến bạn mất cảm giác ngon miệng khi ăn uống, dễ dẫn đến tình trạng sút cân. Nếu không điều trị kịp thời, bạn còn có nguy cơ bị trầm cảm và suy giảm hệ miễn dịch.

Vị giác là một trong năm giác quan cơ bản, là sự kết hợp của nhiều cảm giác khác nhau để truyền tín hiệu cho não bộ biết được mùi vị của một món ăn hay một chất nào đó. Cùng với hàng ngàn cơ quan cảm giác được gọi là nụ vị giác và nhú vị giác. Đây là những hạt nhỏ lấm tấm và nhú trên chiếc lưỡi để nhận thức được vị, mùi, kết cấu và nhiệt độ cũng đóng vai trò lớn đối với khẩu vị của từng người.

Rối loạn vị giác có thể là kết quả của nhiều tình trạng khác nhau hoặc mất cân bằng cơ thể khiến bạn cảm thấy có vị lạ trong miệng như vị đắng, vị ngọt, vị mặn, vị kim loại… Trường hợp miệng có vị kim loại (dysgeusia) có thể xảy ra khi cơ thể phản ứng với một chất lạ. Đây cũng có thể là một dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề sức khỏe.

Nguyên nhân miệng có vị kim loại

Bạn có thể thấy vị kim loại trong miệng do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số nguyên nhân rất nghiêm trọng nhưng hầu hết có thể được giải quyết dễ dàng hoặc sẽ tự khỏi.

Theo bác sĩ Michael Rabovsky, một bác sĩ y khoa gia đình tại Bệnh viện Cleveland (Hoa Kỳ), vị kim loại trong miệng người khỏe mạnh thường không phải là dấu hiệu báo động nghiêm trọng. Dưới đây là một số các nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này:

1. Sức khỏe răng miệng kém

Tình trạng không đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa thường xuyên có thể khiến bạn cảm thấy hơi thở có mùi kim loại. Nguyên nhân có thể là do bạn đã mắc phải chứng viêm nướu, viêm nha chu hoặc nhiễm trùng răng miệng. Những chứng bệnh nha khoa này có thể khiến bạn bị chảy máu chân răng sau khi vệ sinh, đôi khi làm ảnh hưởng đến mùi vị trong miệng.

Các nha sĩ có thể kê thuốc để loại bỏ nhiễm trùng, sau đó vị kim loại sẽ biến mất. Bạn nên thường xuyên làm sạch răng miệng và chọn nơi nhổ răng khôn uy tín để ngăn ngừa tình trạng này.

2. Các vấn đề mũi xoang có thể khiến miệng có vị kim loại

Khứu giác và vị giác luôn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau nên các nguyên nhân gây vấn đề mũi xoang có thể làm giảm khả năng nếm hoặc gây ra tình trạng miệng có vị kim loại. Tình trạng nghẹt mũi là một dấu hiệu của vấn đề mũi xoang. Một khi các vấn đề về mũi xoang biến mất, cảm giác vị lạ trong miệng cũng sẽ được cải thiện hơn.

Các vấn đề mũi xoang bạn thường gặp bao gồm cảm lạnh thông thường, viêm xoang, dị ứng, polyp mũi, viêm tai giữa hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên, phẫu thuật tai giữa…

3. Tác dụng phụ của thuốc

Đôi khi thuốc có thể gây những vị lạ trong miệng. Tình trạng miệng có vị kim loại cũng có thể xảy ra nếu bạn bị khô miệng do tác dụng phụ của các loại thuốc mà bạn đang sử dụng.

Một số loại thuốc phổ biến được biết là có thể gây ra miệng có mùi kim loại bao gồm thuốc kháng sinh, thuốc chống trầm cảm và các loại thuốc tâm thần khác, thuốc trị tăng huyết áp, thuốc trị tăng nhãn áp, thuốc chống nấm, steroid, những miếng dán nicotine, thuốc lợi tiểu, thuốc kháng histamine, thuốc trị loãng xương…

4. Tác dụng phụ khi điều trị ung thư khiến miệng có vị kim loại

Thay đổi vị giác là một tác dụng phụ thường gặp của các liệu pháp điều trị ung thư như hóa trị và xạ trị vùng đầu cổ. Các phương pháp điều trị này có thể gây tổn hại đến vị giác và tuyến nước bọt, đôi khi dẫn đến mùi vị kim loại.

5. Dùng các loại vitamin bổ sung

Các vitamin có kim loại nặng như đồng, kẽm hoặc crom có thể là nguyên nhân gây ra vị kim loại trong miệng. Các vitamin bổ sung trước khi sinh, sắt hoặc chất bổ sung canxi cũng có thể dẫn đến triệu chứng này.

6. Giai đoạn đầu của thai kỳ

Một số phụ nữ cho biết có một sự thay đổi về mùi vị trong miệng ở những giai đoạn đầu của thai kỳ. Điều này là do những rối loạn nội tiết tố xảy ra trong cơ thể và nó hoàn toàn có thể biến mất theo thời gian.

7. Chứng suy giảm trí nhớ

Những người mắc bệnh mất trí nhớ đôi khi có thể có những thay đổi vị giác. Vì cơ quan cảm nhận vị giác gửi tín hiệu đến não, thay đổi vị giác có thể xảy ra nếu một phần của não bộ bị rối loạn hoặc suy yếu.

8. Một số căn bệnh dị ứng gây ra miệng có vị kim loại

Một số bệnh dị ứng gây ra các vấn đề về mũi xoang, sau đó có thể gây ra mùi vị kim loại. Ngoài ra, một số chất gây dị ứng như phấn hoa, hạt cây và động vật có vỏ cũng có thể là nguyên nhân.

9. Tiếp xúc với hóa chất

Hít phải một số hóa chất nhất định ở mức độ cao có thể dẫn đến vị kim loại trong miệng, bao gồm:

• Ngộ độc thuốc trừ sâu.
• Ngộ độc chì thường được tìm thấy nhiều nhất trong sơn có chì, bụi sơn, đất bị ô nhiễm do tróc sơn, nước nhiễm chì, đồ gốm và một số mỹ phẩm.
• Ngộ độc thủy ngân thường liên quan đến cá và các loại hải sản khác, các công trường xây dựng và trong các nhiệt kế cũ.

Những hóa chất này có thể gây ra vị kim loại trong miệng và bạn cần gặp bác sĩ để được điều trị ngay lập tức.

10. COVID-19

Tình trạng mất vị giác và khứu giác là một tác dụng phụ có thể xảy ra của COVID-19, nhưng một số người cũng có thể gặp phải vị kim loại.

Thông thường, tình trạng này sẽ tự hết sau khi nguyên nhân cơ bản đã được điều trị, nhưng vị kim loại do COVID-19 gây ra trong miệng có thể tồn tại trong vài tuần hoặc thậm chí vài tháng sau khi bạn khỏi bệnh.

Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ?

Vị kim loại trong miệng có thể gây mất cảm giác thèm ăn, sau đó có thể dẫn đến sụt cân, dinh dưỡng kém, trầm cảm và thậm chí là suy yếu hệ miễn dịch nếu không được điều trị.

Đối với người cao tuổi, triệu chứng này cũng có thể là dấu hiệu của một chứng rối loạn thần kinh trung ương, chẳng hạn như bệnh Alzheimer hoặc bệnh Parkinson.

Chẩn đoán và điều trị

Chẩn đoán

Bạn nên tìm đến một bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng trước tiên. Bước đầu tiên trong chẩn đoán nguyên nhân gây ra tình trạng miệng có vị kim loại là thực hiện một số xét nghiệm cơ bản bao gồm:

• Khám sức khỏe tai, mũi và cổ họng
• Khám răng để xác định vệ sinh răng miệng
• Đánh giá lịch sử sức khỏe tổng quát
• Một thử nghiệm vị giác để chẩn đoán bất kỳ rối loạn vị giác nào

Nếu bác sĩ cho rằng nguyên nhân có liên quan đến dây thần kinh trong miệng và não bộ, họ có thể yêu cầu bạn chụp X-quang. Nếu đó là nguyên nhân về mũi xoang, bạn có thể phải tiến hành các xét nghiệm hình ảnh khác.

Điều trị

Các bước bạn có thể tự thực hiện để giảm thiểu vị kim loại trong miệng ngay tại nhà bao gồm:

• Giữ vệ sinh răng miệng tốt bằng cách đánh răng thường xuyên, dùng chỉ nha khoa và cạo lưỡi.
• Uống đủ nước để tránh khô miệng.
• Ưu tiên sử dụng vật dụng bằng thủy tinh, nhựa hoặc gốm.
• Súc miệng trước khi ăn bằng dung dịch muối nở và nước ấm. Nó có thể điều chỉnh độ cân bằng pH trong miệng và giúp trung hòa axit – bao gồm cả vị kim loại thô.
• Bỏ thuốc lá, vì thuốc lá có thể làm trầm trọng thêm vị kim loại và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
• Ngậm một miếng bạc hà hoặc một miếng kẹo cao su không có đường!
• Ăn thức ăn có thể làm mất mùi vị của kim loại, chẳng hạn như trái cây có múi như chanh, thực phẩm chua như dưa chua, dùng chất tạo ngọt như si rô,..

Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài và không thể hết sau khi bạn thực hiện điều trị tại nhà, hãy thăm khám với bác sĩ sớm để tìm ra nguyên nhân.

Tùy thuộc vào chẩn đoán, các bác sĩ có thể kê toa thuốc để làm giảm vị kim loại trong miệng. Nếu nghi ngờ nguyên nhân là một bệnh lý nghiêm trọng, họ có thể giới thiệu bệnh nhân đến một chuyên gia khác, thực hiện nhiều xét nghiệm hơn.

Vấn đề miệng có vị kim loại xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu bạn cảm giác miệng mình có vị kim loại thì hãy đến ngay bác sĩ để chữa trị. Bên cạnh đó, bạn nên thay đổi thói quen sống hàng ngày để hạn chế tối đa triệu chứng này.