Cảm cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus cúm gây ra. Ở Việt Nam, bệnh thường gặp vào thời điểm giao mùa, phổ biến nhất trong những tháng mùa thu và mùa đông. Hầu hết người mắc cúm sẽ tự khỏi. Tuy nhiên, các triệu chứng của cảm cúm như: sốt, ho, đau họng, đau cơ, sổ mũi, mệt mỏi có thể khiến người bệnh khó chịu. Vậy, cảm cúm uống thuốc gì nhanh khỏi, giảm triệu chứng khó chịu?
Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!
Cảm cúm uống thuốc gì?
Nếu bạn không thuộc nhóm nguy cơ mắc bệnh nặng thì chỉ cần dùng thuốc điều trị triệu chứng, cơ thể sẽ tự loại trừ virus trong vài ngày. Bạn có thể dùng một số loại thuốc sau đây để giảm nhẹ triệu chứng:
1. Thuốc giảm đau, hạ sốt
Bị sốt, đau đầu, đau họng, đau cơ do cảm cúm uống thuốc gì? Thông thường, bạn có thể uống các loại thuốc không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen, đây là một dạng thuốc kháng viêm không steroid.
- Paracetamol là thuốc không kê đơn, khá an toàn khi dùng để giảm đau và giảm sốt. Thuốc có thể dùng được cho cả người lớn và trẻ em trên 1 tháng tuổi. Đặc biệt lưu ý khi dùng thuốc cho trẻ, bạn cần dựa trên cân nặng của trẻ để không bị dùng thuốc quá liều.
- Ibuprofen có thể giúp giảm đau hạ sốt ở người lớn và trẻ em từ 3 tháng tuổi trở lên. Liều dùng ibuprofen cho trẻ em cũng được tính dựa vào cân nặng của trẻ. Trường hợp bị hen suyễn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
2. Thuốc giảm ho
Cảm cúm uống thuốc gì? Nguyên nhân chủ yếu gây ho khi bị cảm cúm là do phản ứng tăng tiết dịch nhầy mũi sau để chống lại sự xâm nhập của virus. Dịch nhầy và chất tiết khác gây kích thích dây thần kinh phía sau cổ họng và gây ho để tống xuất chất nhầy kèm virus ra khỏi cơ thể. Ho có thể tự hết mà không cần dùng thuốc. Thuốc giảm ho có thể được sử dụng nếu người bệnh cảm cúm bị ho nhiều và gây khó chịu. Cụ thể như sau:
- Với trường hợp ho khan có thể dùng thuốc chứa codein, pholcodin, benzonatate hoặc dextromethorphan. Các thuốc giảm ho chỉ nên sử dụng khi có đơn của bác sĩ với liều lượng phù hợp.
- Nếu ho có đờm dùng các thuốc làm loãng đờm, tiêu đờm như bromhexin, ambroxol, guaifenesin, acetylcysteine, carbocysteine…giúp làm loãng dịch tiết trong đường thở để cơn ho dễ dàng tống xuất chất nhầy cùng virus ra khỏi cơ thể hơn.
- Các sản phẩm tự nhiên như:
- Chiết xuất lá thường xuân.
- Mật ong giúp làm giảm ho và làm loãng chất nhầy nhưng không nên dùng cho trẻ dưới 1 tuổi.
- Menthol (trong bạc hà) có tác dụng làm thông thoáng đường hô hấp, làm dịu cơn đau họng và giúp giảm ho.
3. Thuốc kháng histamin
Thuốc kháng histamin là nhóm thuốc giúp giảm triệu chứng khó chịu do hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi,… Thuốc kháng histamin H1 được sử dụng trong trong các trường hợp như hắt hơi, sổ mũi, ho, các triệu chứng dị ứng như nổi mề đay,…
Thuốc được dùng dưới nhiều dạng khác nhau như viên nén, dạng lỏng, dạng xịt hay dùng qua đường trực tràng. Một số loại thuốc thường dùng của nhóm này là: Chlorpheniramine, Dexchlorpheniramine, Fexofenadine,…
4. Thuốc chống sung huyết mũi
Cảm cúm uống thuốc gì? Nếu cần điều trị triệu chứng cảm cúm như hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, bạn có thể sử dụng thuốc trị cảm cúm nghẹt mũi là thuốc chống sung huyết mũi (hay thuốc thông mũi).
- Thuốc chống sung huyết mũi thường là các thuốc có công dụng co mạch (naphazolin, xylometazolin,…) giúp co tĩnh mạch hang, động mạch nhỏ, mao mạch, thúc đẩy tuần hoàn máu. Từ đó, làm cho hốc xoang mũi thông thoáng hơn, giúp hết nghẹt mũi và dễ thở hơn. Tuy nhiên, không nên dùng thuốc quá 3 ngày liên tục trừ khi được bác sĩ chỉ định. Việc sử dụng thuốc kéo dài trên 3 ngày có thể gây ra tình trạng phụ thuộc vào thuốc, gây viêm mũi, phù nề cuống mũi, làm trầm trọng tình trạng nghẹt thở, giảm khứu giác, đau đầu.
- Thuốc chống sung huyết mũi có chứa pseudoephedrine, phenylephrine, oxymetazoline hoặc xylometazoline không được sử dụng ở trẻ dưới 6 tuổi, người bị huyết áp cao. Người bệnh tiểu đường, tăng nhãn áp, bệnh tim, bệnh tuyến giáp, bệnh tiền liệt tuyến cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
5. Thuốc kháng virus gây cảm cúm
Ở người bệnh bị nhiễm trùng nặng hoặc có nguy cơ biến chứng cao, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus cúm kết hợp cùng với các thuốc điều trị triệu chứng.
Các đối tượng có nguy cơ biến chứng cao và có thể cần điều trị bằng thuốc kháng virus bao gồm:
- Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ từ 12 tháng tuổi trở xuống.
- Người lớn từ 65 tuổi trở lên.
- Phụ nữ mang thai.
- Người mắc một số bệnh lý mạn tính như hen suyễn, tiểu đường, bệnh tim…
Cảm cúm uống thuốc gì? Dưới đây là 4 loại thuốc kháng virus gây cảm cúm phổ biến:
- Thuốc Oseltamivir phosphate (Tamiflu): Tamiflu là một loại thuốc kháng virus được dùng để điều trị và ngăn ngừa bệnh cúm (cúm A và B). Thuốc Tamiflu được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa kỳ (FDA) phê duyệt là sử dụng cho các bệnh cấp tính không biến chứng hoặc phòng ngừa nhiễm các loại cúm A, cúm B, cúm lợn (cúm A H1N1). Tamiflu được chỉ định để điều trị bệnh cúm ở cả người lớn và trẻ em bao gồm cả trẻ sơ sinh đủ tháng. Hiệu quả được chứng minh khi bệnh nhân bắt đầu điều trị trong vòng 2 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng cúm đầu tiên. Tamiflu cũng được sử dụng để phòng ngừa cúm ở những người từ 1 tuổi trở lên sau khi tiếp xúc với bệnh nhân cúm. Tamiflu không thể thay thế cho việc tiêm vaccin phòng cúm.
- Thuốc kháng virus cúm A Baloxavir Marboxil (Xofluza): Xofluza được sử dụng để phòng ngừa và điều trị bệnh cúm không biến chứng (cúm không có tác động nghiêm trọng đến mức phải chăm sóc tại bệnh viện) ở người lớn và trẻ em từ 1 tuổi trở lên. Bạn dùng baloxavir bằng đường uống dưới dạng thuốc viên hoặc dạng lỏng. Để điều trị cúm, bạn chỉ cần dùng một liều duy nhất trong vòng 48h kể từ khi có triệu chứng. Để phòng ngừa cúm, liều duy nhất nên được uống càng sớm càng tốt trong vòng 48 giờ sau khi tiếp xúc với người nghi ngờ bị cúm. Baloxavir không được khuyến cáo dùng cho phụ nữ đang mang thai, cho con bú, bệnh nhân đang nhập viện hoặc mắc một số bệnh lý nhất định.
- Thuốc Zanamivir (Relenza): Thuốc được dùng đường hít bằng thiết bị tương tự như ống hít hen suyễn. Thuốc được phê duyệt để dự phòng và điều trị sớm bệnh cúm A và cúm B ở người từ 5 tuổi trở lên. Bạn thường phải dùng nó trong vài ngày. Thuốc không nên được sử dụng cho bệnh nhân mắc các vấn đề về hô hấp mạn tính, chẳng hạn như hen suyễn, COPD và bệnh phổi. Ở những bệnh nhân phải dùng Relenza cùng với các thuốc hít khác như thuốc giãn phế quản tác dụng nhanh, bạn nên hít thuốc đó trước khi hít Relenza. Không nên sử dụng Relenza cho phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu của thai kỳ, chỉ nên xem xét dùng Relenza cho phụ nữ đang cho con bú trừ khi lợi ích vượt trội so với nguy cơ.
- Thuốc Peramivir (Rapivab) tiêm tĩnh mạch:Thuốc được chấp thuận để điều trị sớm bệnh cúm ở những người từ 6 tháng tuổi trở lên. Rapivab giúp rút ngắn thời gian sốt và giúp giải quyết các triệu chứng của bệnh cúm nhanh hơn. Hiệu quả của Rapivab trên các thử nghiệm lâm sàng về bệnh cúm trong đó chủ yếu là các bệnh nhân mắc cúm A, một số lượng ít bệnh nhân mắc cúm B. Bệnh nhân nằm viện có thể được kê đơn loại thuốc này, tiêm trực tiếp thông qua tĩnh mạch và với một liều duy nhất.
Lưu ý khi dùng thuốc kháng virus cúm Oseltamivir (Tamiflu)
Lưu ý khi dùng thuốc kháng virus cúm (thuốc kê đơn)
- Thuốc kháng virus thường được kê đơn điều trị trong 5 ngày hoặc với 1 liều duy nhất, do đó bạn phải uống theo sự hướng dẫn của bác sĩ và theo đơn thuốc.
- Thuốc kháng virus có tác dụng rút ngắn thời gian bệnh khoảng 1 ngày, giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Tác dụng phụ của thuốc kháng virus có thể bao gồm buồn nôn, ói mửa, tiêu chảy, phát ban, các phản ứng phụ nghiêm trọng trên da rất hiếm gặp như hội chứng Stevens-Johnson hay hoại tử thượng bì nhiễm độc. Những tác dụng phụ trên đường tiêu hóa có thể giảm bớt nếu dùng thuốc cùng với thức ăn. Tác dụng phụ rất hiếm gặp của thuốc hít là có thể gây co thắt làm thắt chặt và thu hẹp đường thở (co thắt phế quản).

[embed-health-tool-bmi]
Lưu ý khi dùng thuốc cảm cúm
Ngoài việc biết rõ cảm cúm uống thuốc gì thì khi dùng thuốc, bạn cũng nên lưu ý rằng:
- Bổ sung vitamin C hoặc khoáng chất như kẽm có thể giúp nâng cao sức đề kháng chống lại virus gây bệnh cúm.
- Các thuốc trị triệu chứng cảm thường ở dạng phối hợp. Cần xem kỹ thành phần tránh dùng quá liều thuốc (ví dụ như thuốc hạ sốt chứa paracetamol và các thuốc dạng phối hợp có chứa thành phần mang tên acetaminophen hoặc paracetamol).
- Các thuốc giảm ho (codein, benzonatate) và các thuốc chống sung huyết mũi (pseudoephedrine, phenylephrine, oxymetazoline, xylometazoline,…) không dùng được cho một số đối tượng. Các thuốc này cần có đơn của bác sĩ và lưu ý đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng.
- Không phải ai cũng nên dùng các loại thuốc cảm cúm nêu trên, các thuốc này cũng có khả năng tương tác với các thuốc/thực phẩm chức năng mà bạn đang dùng. Vì vậy, hãy hỏi kỹ dược sĩ trước khi sử dụng.
- Đọc kỹ hướng dẫn và trao đổi với bác sĩ, dược sĩ trước khi sử dụng thuốc cảm cúm cho trẻ em.
Chăm sóc người bệnh cảm cúm tại nhà
Ở trên, chúng ta đã có câu trả lời cho câu hỏi “Cảm cúm uống thuốc gì?”. Tuy nhiên, ngoài dùng thuốc, bạn cũng có thể thực hiện những điều sau đây để bệnh nhanh khỏi:
- Nghỉ ngơi.
- Giữ ấm cơ thể và giữ ẩm không khí.
- Xông hơi với tinh dầu, xịt mũi và rửa mũi bằng nước muối.
- Uống mật ong và một số loại trà thảo mộc giúp giảm đau họng.
- Uống nhiều nước, ăn trái cây và bổ sung điện giải nếu cần.
Đồng thời, người bệnh nên ở nhà ít nhất 24 giờ sau khi hết sốt, tránh tiếp xúc với người khác, che miệng khi ho và hắt hơi bằng khăn giấy, rửa tay thường xuyên, làm sạch và khử trùng các bề mặt và đồ vật có nguy cơ lây nhiễm để hạn chế lây lan virus gây bệnh.

Câu hỏi thường gặp
Cảm cúm có nên uống kháng sinh không?
Kháng sinh chỉ có tác dụng chống lại các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn nên không có hiệu quả trong điều trị bệnh gây ra do virus như cảm cúm. Vì vậy, cảm cúm thông thường không uống kháng sinh.
Kháng sinh chỉ được sử dụng khi đã có sự cho phép của bác sĩ trong trường hợp cảm cúm bội nhiễm vi khuẩn, hoặc dùng trên nhóm đối tượng có nguy cơ nhiễm khuẩn cao với mục đích dự phòng bội nhiễm (suy giảm miễn dịch, người cao tuổi có nhiều bệnh nền,…). Không tự ý sử dụng kháng sinh để tránh tác dụng phụ và tình trạng kháng thuốc.
Làm sao để hết mệt khi cảm cúm?
Khi bị bệnh nói chung hay bị cảm cúm nói riêng, bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, bạn cần điều chỉnh lại một số thói quen thường ngày, ưu tiên nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và ăn uống lành mạnh.
Cảm cúm, hắt hơi, sổ mũi uống thuốc gì cho nhanh khỏi?
Bạn có thể uống các nhóm thuốc sau đây (bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ và dược sĩ trước khi sử dụng):
- Nhóm thuốc điều trị triệu chứng: Nhóm thuốc này giúp giảm nhẹ các triệu đau đầu, đau họng, sốt, nghẹt mũi, hắt hơi, sổ mũi, ho, long đờm… Các tên thuốc phổ biến như paracetamol (hay acetaminophen), ibuprofen; naphazolin, xylometazolin giúp giảm nghẹt mũi và giảm sung huyết mũi, thuốc chứa codein, pholcodin, benzonatate, dextromethorphan giúp giảm ho; các thuốc làm loãng đờm, tiêu đờm như bromhexin, ambroxol, guaifenesin, acetylcysteine, carbocysteine…
- Thuốc kháng histamin H1: được sử dụng trong điều trị bệnh dị ứng như hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, nổi mề đay,… như chlorpheniramine, alimemazine, dexchlorpheniramine.
- Nhóm thuốc đặc trị, thuốc kháng virus (thuốc kê đơn): thuốc oseltamivir phosphate (tamiflu), thuốc kháng virus cúm A baloxavir marboxil (xofluza), thuốc zanamivir (relenza), thuốc peramivir (rapivab).
Kết luận
Cảm cúm là bệnh thông thường và có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Thông thường, bệnh sẽ tự khỏi, tuy nhiên, trong một số trường hợp sẽ cần được điều trị bằng thuốc để tránh các biến chứng xảy ra trong các trường hợp bệnh nặng. Hy vọng bài viết đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc “cảm cúm uống thuốc gì”.
Thực tế, người bệnh chỉ cần dùng các thuốc điều trị triệu chứng như thuốc hạ sốt, giảm ho, long đờm, thuốc trị hắt hơi, sổ mũi. Trong các trường hợp có nguy cơ cao gặp biến chứng, bạn có thể cần điều trị đặc hiệu với thuốc kháng virus cảm cúm.