Cây xô thơm là một loại thảo dược thường được dùng làm gia vị trong nhiều món ăn trên khắp thế giới. Đặc biệt, cây xô thơm mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ vào các thành phần dinh dưỡng giúp tăng cường trí nhớ, giảm nguy cơ ung thư, ngăn ngừa bệnh răng miệng…

Cây xô thơm có nhiều tác dụng chữa bệnh, tuy nhiên không phải ai cũng biết các lợi ích sức khỏe của loại thảo dược này. Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu những tác dụng mà xô thơm mang lại để bạn có thể bổ sung thêm loại thảo dược này vào thực đơn hàng ngày nhé!

Cây xô thơm là gì?

Cây xô thơm có tên khoa học là Salvia officinalis, thuộc họ bạc hà (Lamiaceae) được trồng khắp nơi trên thế giới. Xô thơm có nguồn gốc từ khu vực Địa Trung Hải, được sử dụng dạng tươi hoặc khô làm gia vị trong nhiều loại thực phẩm.

Xô thơm là cây lâu năm, cao khoảng 60 cm, thân hình vuông. Lá cây hình bầu dục, thuôn dài, màu sắc của lá có thể màu xanh xám hoặc xanh trắng. Những bông hoa được sinh ra trong các gai với các màu sắc khác nhau như tím, hồng, trắng hoặc đỏ. Cây xô thơm phát triển ở nơi có ánh sáng mặt trời, thường được gieo hạt vào mùa xuân và hái lá vào mùa hè, được trồng trong khoảng 3 – 4 năm.

Lợi ích của cây xô thơm

Từ lâu, cây xô thơm được chứng minh có chứa nhiều lợi ích về sức khỏe như:

1. Cây xô thơm chứa chất chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa là các phân tử giúp củng cố khả năng phòng vệ của cơ thể bạn, trung hòa các gốc tự do có khả năng gây hại có liên quan đến các bệnh mãn tính. Cây xô thơm chứa hơn 160 polyphenol riêng biệt, đây là các hợp chất hóa học có nguồn gốc thực vật hoạt động như chất chống oxy hóa trong cơ thể bạn.

Thảo mộc xô thơm còn chứa axit chlorogen, axit caffeic, axit rosmarinic, axit ellagic và rutin có lợi cho sức khỏe của bạn. Đây là những chất giúp giảm nguy cơ ung thư, cải thiện chức năng và trí nhớ của não.

2. Cây xô thơm hỗ trợ sức khỏe răng miệng

Cây xô thơm có tác dụng kháng khuẩn, có thể vô hiệu hóa các vi khuẩn thúc đẩy mảng bám răng của bạn. Trong một nghiên cứu, nước súc miệng xô thơm đã được chứng minh là có hiệu quả tiêu diệt vi khuẩn Streptococcus mutans có khả năng gây sâu răng.

Nghiên cứu khác cho thấy tinh dầu xô thơm có thể tiêu diệt và ngăn chặn sự lây lan của Candida albicans, một loại nấm cũng có thể gây sâu răng. Cây xô thơm có thể điều trị nhiễm trùng cổ họng, áp xe răng, nướu bị nhiễm trùng và loét miệng.

3. Cây xô thơm làm giảm lượng đường trong máu

Lá của cây xô thơm từ lâu đã được sử dụng như một phương thuốc giúp ngăn ngừa bệnh bệnh tiểu đường. Trong một nghiên cứu, chiết xuất cây xô thơm làm giảm lượng đường trong máu ở chuột mắc bệnh tiểu đường tuýp 1, cải thiện độ nhạy của insulin. Một nghiên cứu khác ở chuột mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cho thấy cây xô thơm có tác dụng như thuốc kiểm soát đường trong máu metformin.

Ở người, chiết xuất lá xô thơm đã được chứng minh là làm giảm lượng đường trong máu và cải thiện độ nhạy insulin với tác dụng tương tự như rosiglitazone, một loại thuốc chống tiểu đường. Tuy nhiên, xô thơm cần được nghiên cứu nhiều hơn trong việc điều trị bệnh tiểu đường.

4. Cây xô thơm giúp cải thiện trí nhớ

Cây xô thơm có thể giúp hỗ trợ bộ não và trí nhớ của bạn theo nhiều cách khác nhau. Xô thơm có chứa các hợp chất có thể hoạt động như chất chống oxy hóa, có tác dụng hỗ trợ hệ thống phòng thủ não của bạn. Đồng thời lá xô thơm cũng ngăn chặn sự phân hủy của chất hóa học acetylcholine (ACH) có vai trò trong bộ nhớ. Mức ACH bị suy giảm trong bệnh Alzheimer.

Ở người trưởng thành khỏe mạnh, xô thơm được chứng minh là cải thiện trí nhớ ở liều thấp. Liều cao ở cây xô thơm giúp cải thiện tâm trạng và tăng sự tỉnh táo. Ở người trẻ và người lớn tuổi, cây xô thơm giúp cải thiện trí nhớ và chức năng não.

5. Cây xô thơm cải thiện triệu chứng mãn kinh

Trong thời kỳ mãn kinh, cơ thể bạn bị suy giảm nội tiết tố estrogen một cách tự nhiên. Điều này có thể gây ra một loạt các triệu chứng bao gồm bao gồm bốc hỏa, đổ mồ hôi quá nhiều, khô âm đạo và khó chịu.

Cây xô thơm có khả năng làm giảm các triệu chứng mãn kinh. Các hợp chất trong lá xô thơm có đặc tính giống estrogen, cho phép liên kết với một số thụ thể trong não của bạn để giúp cải thiện trí nhớ, điều trị các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi quá mức.

6. Cây xô thơm làm giảm cholesterol xấu

Lượng cao cholesterol xấu LDL là một trong các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim chính. Cây xô thơm có thể giúp làm giảm cholesterol xấu LDL tích tụ trong động mạch của bạn và có khả năng gây ra ảnh hưởng xấu.

Trong một nghiên cứu, việc tiêu thụ trà xô thơm hai lần mỗi ngày làm giảm cholesterol xấu LDL và cholesterol toàn phần, đồng thời làm tăng cholesterol tốt HDL chỉ sau hai tuần. Qua đó, cây xô thơm có thể giúp làm giảm nguy cơ gây các bệnh về tim mạch.

7. Cây xô thơm hỗ trợ chống lại ung thư

Ung thư là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do các tế bào trong cơ thể phát triển bất thường. Trong các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm cho thấy, xô thơm có thể chống lại một số loại ung thư, bao gồm miệng, đại tràng, gan, cổ tử cung, vú, da và thận.

Trong các nghiên cứu này, chiết xuất cây xô thơm không chỉ ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư mà còn kích thích gây chết tế bào. Cây xô thơm cần được nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả trong việc chống ung thư ở người.

Cách sử dụng cây xô thơm

Dưới đây là một số cách đơn giản sử dụng cây xô thơm mà bạn có thể thực hiện tại nhà:

• Nước súc miệng: Bạn có thể dùng xô thơm làm nước súc miệng kháng khuẩn, chữa viêm họng…

• Nước trà: Bạn có thể sử dụng lá xô thơm để pha trà uống hằng ngày để cải thiện triệu chứng mãn kinh.

• Món ăn: Bạn có thể kết hợp xô thơm với các thức ăn nhạt nhiều tinh bột như khoai tây và các loại đậu hoặc với các thức ăn béo như phô mai và thịt.

Cây xô thơm không chỉ là vị thảo dược mà còn là nguyên liệu trong ẩm thực giúp bữa ăn của bạn phong phú hơn. Hãy thử thêm xô thơm vào các món ăn ngon hay nước uống để không bỏ lỡ những lợi ích sức khỏe của loại thảo dược quý này nhé!

Hoàng Trí | HELLO BACSI