Những dấu hiệu trầm cảm ở người mẹ sau sinh

Trầm cảm sau sinh (hay còn gọi là trầm cảm hậu sản) là một tình trạng sức khỏe tâm lý phổ biến nhưng thường bị bỏ qua ở các bà mẹ mới sinh. Đây là một vấn đề nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của bé. Trầm cảm sau sinh có thể xảy ra trong bất kỳ giai đoạn nào sau khi sinh, nhưng thường xuất hiện trong vòng 4 tuần đầu sau sinh.

Những dấu hiệu trầm cảm ở người mẹ sau sinh

Dưới đây là một số dấu hiệu trầm cảm sau sinh mà bạn cần lưu ý. Nếu mẹ bầu hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nào sau đây, cần tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý:

1. Cảm giác buồn bã, vô vọng

• Buồn bã kéo dài: Cảm giác buồn bã, không vui, không có niềm vui trong cuộc sống, kể cả khi ở bên gia đình hay bé yêu.
• Vô vọng: Cảm giác mình không đủ tốt, không thể làm tốt vai trò của một người mẹ. Mẹ cảm thấy tuyệt vọng về tương lai hoặc bản thân.

2. Lo âu, lo lắng quá mức

• Mẹ có thể cảm thấy lo lắng liên tục về sức khỏe của bé hoặc những thay đổi trong cuộc sống gia đình. Điều này có thể là lo lắng quá mức về việc chăm sóc bé hoặc không thể làm mẹ tốt.
• Lo sợ bị bỏ rơi hoặc không đủ khả năng để chăm sóc bé.

3. Mệt mỏi, kiệt sức

• Mặc dù có thể cảm thấy mệt mỏi sau sinh, nhưng nếu mệt mỏi kéo dài và không có sự cải thiện, đặc biệt là khi ngủ đủ giấc, đây có thể là một dấu hiệu của trầm cảm.
• Cảm giác kiệt sức, thiếu năng lượng để thực hiện các công việc cơ bản trong ngày.

4. Mất sự quan tâm và thích thú

• Không còn hứng thú hoặc không quan tâm đến những thứ mà trước đây mẹ yêu thích. Điều này có thể bao gồm việc không còn hứng thú với các hoạt động xã hội, sở thích cá nhân, hoặc thậm chí là với bé.

5. Cảm giác tội lỗi hoặc tự trách bản thân

• Mẹ có thể cảm thấy mình là một người mẹ tồi hoặc tự trách bản thân về mọi thứ, dù là việc nhỏ nhặt hay những điều lớn lao.
• Tội lỗi không đáng có: Cảm giác như mình không làm đủ tốt hoặc không yêu thương con như mình nghĩ.

6. Rối loạn giấc ngủ

• Khó ngủ dù rất mệt mỏi, hoặc ngủ quá nhiều mà vẫn cảm thấy mệt mỏi, không tỉnh táo. Đây có thể là một dấu hiệu của trầm cảm sau sinh.
• Có thể có giấc ngủ không sâu hoặc thức giấc nhiều lần vào ban đêm mà không rõ lý do.

7. Thay đổi khẩu vị hoặc cân nặng

• Ăn không ngon miệng hoặc ăn quá nhiều. Trầm cảm sau sinh có thể làm thay đổi cảm giác thèm ăn và khẩu vị, dẫn đến giảm cân hoặc tăng cân bất thường.

8. Khó khăn trong việc kết nối với con

• Mẹ có thể cảm thấy không thể kết nối hoặc không yêu thương đứa bé như mình nghĩ mình nên làm. Đó là một cảm giác rất đau đớn và thường đi kèm với sự cảm thấy thiếu tự tin về khả năng làm mẹ.

9. Cảm giác tách biệt hoặc cô đơn

• Mẹ có thể cảm thấy cô đơn, mặc dù có nhiều người xung quanh, hoặc cảm thấy bị tách biệt với gia đình và bạn bè. Điều này có thể khiến mẹ cảm thấy khó khăn khi chia sẻ cảm xúc hoặc yêu cầu sự giúp đỡ.

10. Tư tưởng tiêu cực, tự làm hại bản thân

• Suy nghĩ tiêu cực hoặc thậm chí có tư tưởng tự làm hại bản thân hoặc muốn làm hại bé. Đây là dấu hiệu cực kỳ nghiêm trọng và cần can thiệp y tế ngay lập tức. Nếu mẹ có ý định tự làm hại mình hoặc con, cần đến bệnh viện ngay.

11. Đau cơ thể không giải thích được

• Đau đầu, đau cơ thể hoặc đau bụng kéo dài mà không có nguyên nhân rõ ràng. Trầm cảm có thể gây ra các triệu chứng thể chất như vậy.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

• Ngay lập tức gặp bác sĩ nếu mẹ có tư tưởng tự làm hại mình hoặc bé. Đây là trường hợp cấp cứu tâm lý và cần được điều trị kịp thời.
• Nếu triệu chứng của trầm cảm kéo dài hơn vài tuần hoặc ngày càng nghiêm trọng, cần tìm sự hỗ trợ từ bác sĩ chuyên khoa tâm lý hoặc bác sĩ sản khoa để được đánh giá và điều trị.

Các phương pháp điều trị trầm cảm sau sinh:

1. Tư vấn tâm lý (trị liệu):

• Các liệu pháp như trị liệu hành vi nhận thức hoặc trị liệu tâm lý giúp mẹ hiểu và đối mặt với các cảm xúc tiêu cực.

2. Thuốc chống trầm cảm:

• Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc chống trầm cảm an toàn cho phụ nữ sau sinh để cải thiện tâm trạng. Các loại thuốc này thường phải được theo dõi sát sao, đặc biệt nếu bạn đang cho con bú.

3. Hỗ trợ từ gia đình và bạn bè:

• Sự hỗ trợ tinh thần từ người thân, bạn bè và các nhóm hỗ trợ sẽ giúp mẹ cảm thấy ít cô đơn hơn và có thể chia sẻ cảm xúc của mình.

4. Tập thể dục và chăm sóc bản thân:

• Tập thể dục nhẹ nhàng, ăn uống lành mạnh và ngủ đủ giấc cũng có thể giúp giảm bớt căng thẳng và trầm cảm sau sinh.

5. Tham gia nhóm hỗ trợ mẹ sau sinh:

• Các nhóm hỗ trợ hoặc các câu lạc bộ mẹ bầu sau sinh giúp mẹ cảm thấy rằng mình không cô đơn và có thể chia sẻ kinh nghiệm với những người khác.

Lưu ý quan trọng

• Trầm cảm sau sinh là bệnh lý có thể điều trị, và việc nhận diện sớm và tìm sự hỗ trợ kịp thời là rất quan trọng. Nếu bạn hoặc ai đó mà bạn biết đang gặp phải những dấu hiệu trên, đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia.
• Việc yêu cầu sự hỗ trợ không có nghĩa là bạn không thể làm tốt vai trò của một người mẹ, mà là bạn đang chăm sóc bản thân để có thể chăm sóc tốt hơn cho bé.

Chúc bạn luôn mạnh khỏe và có thể tìm được sự giúp đỡ kịp thời nếu cần thiết!