Bệnh cùi có lây không? Hiểu để biết cách phòng ngừa

Bệnh cùi do vi khuẩn gây ra và có biểu hiện lâm sàng chủ yếu trên da. Một trong những điều mọi người lo ngại khi nhìn thấy người bệnh là liệu bệnh cùi có lây không?

Bệnh cùi hay bệnh phong cùi , phong hủi là một bệnh lý tiến triển mạn tính do vi khuẩn Hansen (Mycobacterium leprae) gây nên. Người bệnh sẽ gặp tình trạng viêm loét ngoài da và tổn thương thần kinh, yếu cơ, nếu phát triển biến chứng sẽ gây biến dạng cơ thể, tàn tật. Khi nghe đến căn bệnh này, nhiều người lo sợ rằng không biết bệnh cùi có lây không?

Vì bệnh xảy ra do nhiễm khuẩn nên theo lý thuyết bệnh cùi có thể lây truyền từ người bệnh sang người khỏe mạnh. Tuy nhiên, có những yếu tố khiến cho vi khuẩn gây bệnh cùi khó lây lan hơn những bệnh truyền nhiễm khác, đó là:

1. Đặc tính của vi khuẩn Hansen: Đây là một loại trực khuẩn giống khuẩn lao nhưng yếu hơn, chỉ sống được trong tế bào da và thần kinh ở người. Khi vi khuẩn này ra môi trường bên ngoài cơ thể sẽ không tồn tại được quá 48 giờ. Người bệnh phong cùi ở thể nặng mang nhiều vi khuẩn trong người mới có nhiều nguy cơ gây lây nhiễm. Khi người bệnh đã uống thuốc điều trị thì vi khuẩn sẽ yếu đi sau khoảng 5 ngày và gần như không còn khả năng lây lan.
2. Con đường lây truyền chủ yếu là qua hô hấp, vết thương hở. Những người bị bệnh phong cùi nặng khi chưa được điều trị thì các giọt bắn hô hấp sẽ chứa nhiều vi khuẩn gây bệnh nhưng tỷ lệ vi khuẩn hoạt động khỏe mạnh chỉ khoảng 30% để có thể lây nhiễm sang người khỏe mạnh khác. Tuy nhiên, khi người bệnh được điều trị, số lượng vi khuẩn còn hoạt động tồn tại trong giọt bắn hô hấp chỉ dưới 5% nên khả năng lây bệnh giảm đi đáng kể.
3. Cơ thể cảm nhiễm với vi khuẩn gây bệnh ở người bình thường. Bệnh phong cùi được cho là khó lây lan vì đa số người trưởng thành khỏe mạnh đều có sức đề kháng tự nhiên đủ để chống lại vi khuẩn gây bệnh.

Như vậy, dù bệnh phong cùi có thể lây truyền được nhưng rất ít trường hợp bị lây nhiễm và khó lây nhiễm. Nguồn phát vi khuẩn gây bệnh cũng tương đối thấp. Hơn nữa, khả năng phát bệnh còn tùy thuộc vào sức đề kháng của mỗi người.

Khi vi khuẩn gây bệnh phong cùi phát triển, nó chủ yếu gây ảnh hưởng đến da và cácdây thần kinh ngoại biên , ngoài ra còn có khả năng tấn công đến mắt, niêm mạc mũi. Các triệu chứng chính là xuất hiện vết loét gây biến dạng da, hình thành các khối u hoặc nổi cục màu trắng, đỏ hay nâu mà không biến mất sau nhiều tuần hoặc nhiều tháng, có các mảng loét da nhạt màu. Dây thần kinh bị tổn thương cũng khiến người bệnh bị mất cảm giác ở tay, chân, yếu cơ. Nếu không được điều trị, người bệnh có thể gặp biến chứng ở mắt như tăng nhãn áp gây mù lòa, suy thận, biến dạng ngón tay, ngón chân do tiêu xương, loét lỗ đáo lòng bàn chân...

Thời gian ủ bệnh phong cùi có thể kéo dài nhiều năm, có người không có triệu chứng sau khi nhiễm vi khuẩn gây bệnh đến 20 năm. Điều này khiến cho các bác sĩ gặp khó khăn trong việc xác định thời điểm nhiễm bệnh cũng như nguồn gốc lây nhiễm vi khuẩn.

Khi phát hiện mắc bệnh phong cùi, người bệnh cần được điều trị đúng cách để tránh các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí gây tàn tật. Tin vui là căn bệnh này có thể chữa khỏi bằng các thuốc điều trị theo liệu trình phù hợp với loại phong cùi mắc phải. Người bệnh cần dùng thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm khuẩn và các thuốc chống viêm để kiểm soát các triệu chứng đau dây thần kinh cùng tổn thương khác.

Để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh, bạn cần tránh tiếp xúc gần lâu dài với những người có triệu chứng bệnh phong cùi mà chưa điều trị. Bạn cũng không nên dùng chung đồ đạc với người bệnh. Nếu không may tiếp xúc với dịch tiết hô hấp từ người bệnh, hãy rửa sạch ngay vùng da đó bằng xà phòng diệt khuẩn. Chú ý không để vùng da bị trầy xước, có vết thương hở tiếp xúc với người bệnh. Hy vọng với thông tin giải đáp cho thắc mắc bệnh cùi có lây không ở trên, bạn đã hiểu rõ về những con đường, khả năng lây nhiễm bệnh để biết cách bảo vệ sức khỏe.

❓ Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!