Bệnh dại là bệnh do một loại virus xâm nhập vào hệ thống thần kinh trung ương, đặc biệt là gây viêm trong não. Chìa khóa để chống lại virus dại là nhận biết được các biểu hiện của bệnh dại và điều trị kịp thời trước khi các triệu chứng bệnh dại nguy hiểm hơn xảy ra.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó cắn
Biểu hiện của bệnh dại
Khoảng thời gian nạn nhân bị cắn cho đến khi các triệu chứng bệnh dại xuất hiện được gọi là thời gian ủ bệnh dại. Thông thường, phải mất 4–12 tuần để một người phát triển các dấu hiệu bệnh dại sau khi bị cắn. Tuy nhiên, thời gian ủ bệnh cũng có thể kéo dài từ vài ngày đến nhiều năm sau.
Sự khởi đầu của bệnh dại bắt đầu bằng các dấu hiệu bệnh dại giống như cúm, bao gồm:
Giai đoạn 1 (kéo dài 2–10 ngày)
- Sốt
- Đau đầu
- Cảm thấy không khỏe
- Giảm cảm giác thèm ăn
- Nôn
- Đau, ngứa hoặc tê ở vị trí vết cắn, cào
Sau một vài ngày, các triệu chứng thần kinh sẽ phát triển, bao gồm:
- Cáu kỉnh hoặc hung hăng
- Kích động
- Lú lẫn, suy nghĩ kỳ lạ hoặc bị ảo giác
- Co thắt cơ và có các tư thế bất thường
- Co giật
- Yếu hoặc tê liệt
- Cực kỳ nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh
Những người mắc bệnh dại cũng tiết ra rất nhiều nước bọt và co thắt cơ ở cổ họng, khiến người bệnh khó nuốt và xuất hiện hiệu ứng “tạo bọt ở miệng”. Nó cũng dẫn đến nỗi sợ nghẹt thở hoặc sợ nước ở bệnh nhân nhiễm dại.
Giai đoạn 2
- Khó nuốt (đôi khi sùi bọt mép do không thể nuốt nước bọt)
- Kích động và mất phương hướng
- Tê liệt
- Tử vong ngay lập tức hoặc hôn mê dẫn đến tử vong do các biến chứng khác
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Bệnh dại có chữa được không?
Khi virus tiếp tục tấn công hệ thống thần kinh trung ương, nó sẽ tiến triển thành hai thể là thể viêm não và thể liệt.
Biểu hiện của bệnh dại thể viêm não
Những người bị nhiễm bệnh dại thể viêm não thường rất hiếu động, dễ bị kích động và có những biểu hiện bất thường như:
- Mất ngủ
- Lo lắng
- Lú lẫn
- Kích động
- Ảo giác
- Chảy nước bọt
- Khó nuốt
- Sợ nước
Biểu hiện của bệnh dại thể liệt
Bệnh dại thể này sẽ mất nhiều thời gian để khởi phát bệnh hơn, nhưng ảnh hưởng thì vô cùng nghiêm trọng. Những người bị nhiễm bệnh dần dần bị tê liệt, cuối cùng rơi vào trạng thái hôn mê và chết. Theo nguồn tin của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có khoảng 30% các ca tử vong do bệnh dại là ở thể liệt.
Cách xử trí khi bị nhiễm virus dại
Sau khi tiếp xúc với virus bệnh dại, bạn cần tiêm một loạt thuốc để ngăn ngừa bệnh. Globulin sẽ cung cấp cho bạn một liều kháng thể dại ngay lập tức để chống lại nhiễm trùng, giúp ngăn ngừa virus này. Sau đó, tiêm vaccine bệnh dại là chìa khóa để tránh bệnh. Vaccine bệnh dại thường được tiêm 5 mũi trong 14 ngày.
Cố gắng tìm ra con vật cắn bạn để nó được kiểm tra bệnh dại. Nếu con vật không mang bệnh dại, bạn sẽ tránh được những mũi chích ngừa dại lớn. Trong trường hợp không thể tìm thấy con vật này, cách hành động an toàn nhất là thực hiện đầy đủ liệu trình tiêm phòng dại.
Tiêm vaccine bệnh dại sau khi bị động vật cắn là cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh. Các bác sĩ sẽ điều trị vết thương của bạn bằng cách rửa ít nhất 15 phút bằng xà phòng và nước, chất tẩy hoặc iốt. Tiếp theo là tiêm immunoglobin. Và sau đó, bạn sẽ bắt đầu đợt tiêm vaccine bệnh dại đầu tiên.
Cách phòng chống bệnh dại cho mọi người
Loại bỏ bệnh dại ở chó
- Bệnh dại là căn bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccine. Tiêm phòng cho chó là chiến lược hiệu quả nhất để phòng ngừa và làm giảm tỷ lệ tử vong do bệnh dại ở người.
- Giáo dục hành vi của chó và phòng chống chó cắn cho cả trẻ em và người lớn là một phần quan trọng của chương trình tiêm phòng bệnh dại. Nó giúp làm giảm cả tỷ lệ mắc bệnh dại ở người và gánh nặng tài chính khi điều trị vết cắn của chó.
- Nâng cao nhận thức về phòng ngừa và kiểm soát bệnh dại trong cộng đồng bằng cách giáo dục trong nhà trường, dùng phương tiện thông tin đại chúng để truyền bá rộng rãi về cách phòng ngừa chó cắn và các biện pháp chăm sóc ngay lập tức sau khi bị cắn.
Phòng ngừa cho cá nhân
Các cá nhân nên tuân theo một số quy tắc an toàn để giảm nguy cơ mắc bệnh dại:
Tiêm phòng cho thú cưng: Tìm hiểu tần suất bạn cần tiêm vaccine cho mèo, chó và các vật nuôi trong nhà.
Bảo vệ vật nuôi nhỏ: Một số vật nuôi không thể tiêm phòng được, vì vậy chúng nên được giữ trong lồng hoặc trong nhà để tránh tiếp xúc với các động vật hoang dã.
Giữ thú cưng trong nhà: Thú cưng nên được nhốt an toàn khi ở nhà, và được giám sát khi ra ngoài.
Báo cáo cho chính quyền địa phương: Liên hệ với các quan chức kiểm soát động vật địa phương hoặc sở cảnh sát nếu bạn thấy động vật hoang.
Không tiếp cận động vật hoang dã.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) gọi bệnh dại là “căn bệnh phòng ngừa được bằng vaccine 100%”. Họ lưu ý rằng phải có ít nhất 70% chó trong một khu vực được tiêm phòng để loại bỏ dại ra hết khỏi cộng đồng.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Bệnh dại và tất cả những điều bạn cần biết để bảo vệ bản thân
Các bài viết của Hello Health Group và Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
