Da là bộ phận có diện tích lớn nhất cơ thể, được ví như hàng rào bảo vệ đầu tiên. Mặc dù được cho là có cơ chế tự phục hồi cao nhưng da vẫn có nguy cơ bị tổn thương bởi các loại tác nhân gây nhiễm trùng. Thuốc mỡ kháng sinh có thể được chỉ định trong một số trường hợp cần thiết để chống lại quá trình nhiễm khuẩn này.
Trong bài viết này, hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu chi tiết về công dụng cũng như cách sử dụng các loại thuốc mỡ kháng sinh sao cho đúng nhé!
Tìm hiểu chung về thuốc mỡ kháng sinh
Thuốc mỡ kháng sinh là gì?
Thuốc mỡ là những chế phẩm mềm, có độ nhớt và có chứa các hoạt chất hòa tan hoặc phân tán lơ lửng, hoạt động theo cơ chế thẩm thấu sâu vào da, làm mềm nhưng có thể gây bít tắc. Thuốc mỡ có thể chứa nhiều thành phần hoạt chất trong đó, nếu chứa kháng sinh thì được gọi là thuốc mỡ kháng sinh. Thuốc này có tác dụng chống lại tác nhân gây nhiễm khuẩn, thường dùng bôi ngoài da trong điều trị nhiễm khuẩn da và mô mềm.
Khi nào nên sử dụng thuốc mỡ kháng sinh bôi ngoài da?
Thuốc mỡ kháng sinh được bác sĩ kê đơn khi cần thiết. Nếu chỉ có vết trầy xước hoặc viêm nang lông nhẹ thì chỉ cần vệ sinh, dùng thuốc sát trùng tại chỗ và che phủ tốt cho các vùng da tổn thương. Nếu chưa đủ hiệu quả bác sĩ mới tính đến phương án kê đơn thuốc mỡ kháng sinh.
Do tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng nên các loại thuốc kháng sinh bôi ngoài da có vai trò rất hạn chế trong điều trị thực tế. Hiện nay, chỉ định chính của thuốc này bao gồm:
- Điều trị mụn trứng cá mủ và viêm nang lông.
- Thuốc mỡ kháng sinh bôi vết thương hở để phòng nhiễm trùng; điều trị các tổn thương có nhiễm trùng ở ngoài da như chốc, ghẻ lở,…
Ngoài ra, thuốc mỡ kháng sinh cũng có thể được sử dụng trong các trường hợp:
- Là lựa chọn chỉ định thứ hai cho bệnh nhân có vùng chốc lở khu trú (dưới 3 tổn thương) trên da không đáp ứng với các liệu trình (từ 5-7 ngày) làm sạch và sát trùng trước đó.
- Một số bệnh nhân bị nhiễm trùng da tái phát do Staphylococcus aureus có thể dùng thuốc kháng sinh bôi ngoài da chứa axit fusidic hoặc mupirocin – tùy theo độ nhạy cảm của vi khuẩn đã được xác định. Nếu chủng vi khuẩn đề kháng với kháng sinh tại chỗ hoặc có nhiễm trùng đang hoạt động, có thể cần dùng kháng sinh đường uống.
Các loại thuốc kháng sinh bôi ngoài da theo Bộ Y tế
Theo “Hướng dẫn sử dụng kháng sinh của Bộ Y tế (năm 2015)“, một số loại kháng sinh bôi ngoài da có thể được chỉ định trong điều trị nhiễm khuẩn và mô mềm bao gồm:
- Kem hoặc thuốc mỡ kháng sinh axit fusidic 2%, bôi 1 – 2 lần/ ngày.
- Thuốc mỡ kháng sinh neomycin, bôi 2 – 3 lần/ngày.
- Kem bôi chứa silver sulfadiazine 1%, bôi 1 – 2 lần/ngày.
- Thuốc mỡ mupirocin 2% bôi 3 lần/ngày.
- Thuốc bôi ngoài da erythromycin 1 – 2 lần/ngày.
- Thuốc bôi ngoài da clindamycin 1 – 2 lần/ngày.
Cách sử dụng thuốc mỡ kháng sinh bôi ngoài da
Nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc mỡ kháng sinh bôi ngoài da, lưu ý cần làm sạch và lau khô vùng da đang cần điều trị.
- Rửa sạch tay.
- Lấy một lượng thuốc mỡ cỡ bằng đầu ngón tay và xoa đều trên vùng da cần điều trị.
- Bôi thuốc theo số lần được chỉ định.
- Rửa sạch tay sau khi bôi thuốc mỡ.
Một số lưu ý khi sử dụng các loại thuốc mỡ kháng sinh
Thuốc mỡ kháng sinh chỉ được dùng bôi ngoài da và theo bác sĩ chỉ dẫn, không sử dụng một lượng lớn thuốc, bôi thuốc thường xuyên hơn hoặc sử dụng thuốc kéo dài hơn. Thông thường, các loại thuốc mỡ kháng sinh được sử dụng trong khoảng 5-7 ngày, trên 7 ngày phải có chỉ định trực tiếp từ bác sĩ.
Một số tác dụng phụ của thuốc mỡ kháng sinh có thể bao gồm:
- Phản ứng dị ứng nơi bôi như ngứa, phát ban, nóng rát,…
- Tăng độ nhạy cảm của da với ánh sáng mặt trời.
- Một số trường hợp dị ứng nặng như hội chứng Stevens – Johnson và hội chứng Lyell có thể xuất hiện.
Trường hợp tình trạng da không cải thiện, thậm chí có xu hướng xấu đi sau một vài ngày dùng thuốc, hãy tái khám ngay với bác sĩ.
Hy vọng các thông tin trên đây giúp bạn hiểu rõ hơn về cách sử dụng các loại thuốc mỡ kháng sinh bôi ngoài da để có thể dùng thuốc an toàn và hiệu quả nhé!
