Phần lớn chúng ta đều biết nếu cơ thể bị thiếu sắt sẽ gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, nếu vì lo sợ mà bổ sung quá nhiều dẫn đến dư thừa, trẻ sẽ có nguy cơ cao bị ngộ độc sắt, nghiêm trọng hơn còn có thể dẫn đến tử vong.
Phần lớn chúng ta đều biết nếu cơ thể bị thiếu sắt sẽ gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, nếu vì lo sợ mà bổ sung quá nhiều dẫn đến dư thừa, trẻ sẽ có nguy cơ cao bị ngộ độc sắt, nghiêm trọng hơn còn có thể dẫn đến tử vong.
Nhịp sống hiện đại với guồng quay công việc, học hành khiến nhiều cha mẹ hầu như không còn thời gian để chu toàn bữa ăn cho trẻ. Điều này khiến cho sức khỏe của trẻ ngày một kém dần và thiếu đi một số dưỡng chất quan trọng để phát triển, chẳng hạn như sắt. Để “sửa sai”, nhiều phụ huynh không ngần ngại cho trẻ sử dụng các loại thuốc bổ sung chất sắt để bù đắp.
Tuy nhiên, ít ai ngờ biện pháp tưởng chừng như vô hại này lại gây ảnh hưởng to lớn đến sức khỏe của trẻ. Để hiểu nguyên nhân tại sao, hãy cùng Hello Bacsi xem tiếp những chia sẻ dưới đây nhé.
Sắt là dưỡng chất có vai trò quan trọng trong quá trình tuần hoàn của cơ thể. Đây là dưỡng chất thiết yếu được tìm thấy trong hemoglobin, một thành tố có tác dụng lưu trữ và vận chuyển oxy trong các tế bào máu. Tình trạng thiếu sắt có thể gây nhiều tác động tiêu cực đối với sức khỏe, nhưng nếu dư thừa dưỡng chất này có thể gây ngộ độ sắt và ung thư.
Sắt là kim loại nặng, cũng giống như chì, thủy ngân, nhôm… nên rất khó bài tiết ra khỏi cơ thể. Ở trẻ nhỏ, khả năng đào thải sắt qua gan và thận lại chưa hoàn thiện, do đó rất dễ gây ngộ độc nếu dùng nhiều. Đa phần, việc bổ sung sắt bao nhiêu trong từng trường hợp cần phải được sự hướng dẫn của bác sĩ.
Tình trạng ngộ độc sắt ở trẻ nhỏ không hề hiếm gặp bởi hiện nay nhiều cha mẹ có thói quen cho con uống viên bổ sung sắt vì lo sợ trẻ sẽ thiếu hụt khoáng chất này. Ngộ độ sắt có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm như giảm sức đề kháng, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, gây tổn thương não bộ, suy tim, nghiêm trọng hơn còn có thể dẫn đến tình trạng hôn mê và sốc.
Phần lớn trẻ bị ngộ độc sắt là do uống thuốc bổ sung sắt hoặc các loại thuốc bổ sung vitamin có chứa sắt quá liều. Theo thống kê, trẻ từ 6 tuổi trở lên sẽ có nguy cơ cao bị ngộ độc sắt. Các viên thuốc sắt thường có mùi vị và màu sắc trông giống như kẹo, nên nếu cha mẹ không chú ý, bé sẽ bỏ vào miệng và thưởng thức.
Các triệu chứng ngộ độc sắt thường xuất hiện trong vòng sáu giờ sau khi sắt được hấp thu vào cơ thể:
Ngộ độc sắt có thể dẫn đến sốc và tử vong.
Các bác sĩ khuyến cáo người trưởng thành không nên dùng quá 45mg sắt mỗi ngày. Trẻ em dưới 13 tuổi chỉ nên dùng dưới 40mg. Việc bổ sung quá nhiều khoáng chất này có thể gây suy gan, tụt huyết áp, thậm chí tử vong.
Ngộ độc sắt là một tình trạng nghiêm trọng. Nếu bạn nghi ngờ con mình rơi vào tình huống này, hãy đưa trẻ đi bệnh viện ngay cả khi bé không có bất cứ triệu chứng nào kể trên. Khi đi, đừng quên mang theo lọ thuốc mà bé đã uống. Bác sĩ sẽ kiểm tra tổng quát cho trẻ, nếu trẻ không có bất kỳ triệu chứng, bạn có thể yên tâm.
Chỉ có bác sĩ mới có thể xác định chắc chắn trẻ có bị ngộ độc sắt hay không. Nếu các xét nghiệm cho thấy trong cơ thể trẻ có quá nhiều sắt, bác sĩ có thể đề nghị một số phương pháp điều trị sau:
Nếu bạn nghi ngờ trẻ bị ngộ độc sắt, hãy bình tĩnh và thực hiện các điều sau:
Tình trạng ngộ độc sắt có thể phòng ngừa dễ dàng. Khi trẻ chỉ thiếu sắt ở mức độ nhẹ, bạn nên bổ sung bằng dinh dưỡng. Cho trẻ ăn những loại thực phẩm giàu sắt như hàu, thịt bò, cá, thịt gà, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu; rau lá xanh như rau bó xôi, bông cải xanh… Bạn nên cho trẻ ăn những thực phẩm này kèm với những thực phẩm giàu vitamin C để giúp hấp thu sắt tốt hơn.
Những trường hợp bị thiếu máu ở mức độ vừa và nặng thì mới cần bổ sung sắt ở dạng thuốc. Tuy nhiên, trước khi bổ sung, cần phải được đánh giá qua các xét nghiệm và chỉ nên dùng sắt kéo dài trong khoảng thời gian mà bác sĩ chỉ định. Khi cho trẻ uống, bạn không nên cho trẻ uống cùng với sữa hoặc uống trước giờ đi ngủ vì như vậy sẽ làm giảm khả năng hấp thụ.
Ngoài ra, để phòng tránh ngộ độ sắt, bạn cần thực hiện một số biện pháp sau:
Việc cho trẻ uống viên bổ sung sắt cần được thực hiện theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Là cha mẹ, bạn hãy chú ý nhiều đến việc bổ sung sắt cho trẻ thông qua chế độ ăn thay vì cho sử dụng các loại thuốc bổ sung để thay thế.
Ngân Phạm/ HELLO BACSI
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
4 Effective Treatments To Cure Iron Poisoning In Kids https://www.momjunction.com/articles/treatments-to-cure-iron-poisoning-in-kids_00332704/ Ngày truy cập: 2/6/2019
Iron Poisoning (in Children) https://www.emedicinehealth.com/iron_poisoning/article_em.htm
Ngày truy cập: 2/6/2019
Iron Poisoning https://www.webmd.com/a-to-z-guides/iron-poisoning#1 Ngày truy cập: 2/6/2019
Phiên bản hiện tại
02/12/2019
Tác giả: Ngân Phạm
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Cập nhật bởi: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh