Tìm hiểu chung
Mở mống mắt chu biên là gì?
Mở mống mắt chu biên (laser iridoplasty) là một thủ thuật dùng để điều trị tăng nhãn áp góc đóng.
Ở đôi mắt khỏe mạnh, thủy dịch chảy qua đồng tử ra phía trước mắt và chảy ra một mạng lưới các kênh dẫn lưu được gọi là vùng bè (trabecular meshwork). Nếu bạn mắc phải tình trạng góc đóng, các kênh dẫn lưu này bị tắc nghẽn bởi mống mắt (phần đem lại màu sắc cho đôi mắt) di chuyển về phía trước. Khi đó, thủy dịch không thể thoát ra ngoài và làm cho áp lực nội nhãn tăng lên (tăng nhãn áp).
Nếu các kênh dẫn lưu thủy dịch vẫn đóng sau khi thực hiện cắt mống mắt chu biên (laser iridotomy), áp lực nội nhãn tiếp tục tăng sẽ làm tổn thương dây thần kinh thị giác – giúp truyền thông tin từ mắt đến não – và gây ảnh hưởng đến thị lực, thậm chí mất thị lực hoàn toàn.
Khi thực hiện mở mống mắt chu biên, tia laser được chiếu vào mống mắt, phần bên cạnh các kênh dẫn lưu. Kết quả là làm cho mống mắt co lại, giúp mở góc tiền phòng. Từ đó, thủy dịch dễ dàng theo các kênh dẫn lưu ra ngoài, làm giảm nhãn áp.
Khi nào cần thực hiện mở mống mắt chu biên?
Bạn có thể cần thực hiện mở mống mắt chu biên trong những trường hợp sau:
- Vẫn còn đóng góc tiền phòng sau khi cắt mống mắt chu biên
- Góc đóng cấp tính ở bệnh nhân thực hiện cắt mống mắt chu biên
- Tăng nhãn áp góc đóng không đáp ứng với điều trị nội khoa hoặc không cắt mống mắt chu biên được do môi trường xung quanh bị mờ, đục
- Tái phát tăng nhãn áp góc đóng sau khi cắt/mở mống mắt chu biên
- Trước khi tiến hành thủ thuật dùng laser tạo hình vùng bè (laser trabeculoplasty) do góc tiền phòng vẫn còn hẹp sau khi cắt mống mắt chu biên
Thận trọng
Những điều bạn cần biết trước khi mở mống mắt chu biên
Thủ thuật này chỉ giúp bảo tồn thị lực hiện tại chứ không thể nào khôi phục lại tầm nhìn đã mất đi, cũng không thể cải thiện tầm nhìn của bạn.
Phương pháp điều trị sử dụng tia laser giúp giảm bớt áp lực ở bên trong mắt, hay áp lực nội nhãn. Nhờ đó, thủy dịch được dẫn lưu ra bên ngoài mắt. Nếu không được điều trị, bạn có thể bị tăng nhãn áp đột ngột (cấp tính) hoặc mất thị lực vĩnh viễn (mù).
Các biến chứng và tác dụng phụ từ mở mống mắt chu biên
Đa số người bệnh sau khi trải qua thủ thuật mở mống mắt chu biên không gặp phải biến chứng. Một vài trường hợp, con ngươi (đồng tử) có thể trở nên to hơn sau khi bắn laser và mất vài tháng để ổn định trở lại.
Bác sĩ có thể cần theo dõi vài tuần để đánh giá kết quả điều trị có hiệu quả hay không. Đôi khi, bạn sẽ cần trải qua thủ thuật này thêm lần nữa.
Tuy nhiên, cũng có trường hợp mở mống mắt chu biên không giúp giảm bớt áp lực nội nhãn như mong đợi. Khi đó, bạn sẽ phải tiếp tục điều trị bằng thuốc nhỏ mắt hoặc thử một phương pháp khác.
Nếu xuất hiện một hoặc nhiều triệu chứng sau đây, bạn nên đến gặp bác sĩ để được điều trị ngay:
- Đau quá mức
- Mất tầm nhìn
- Nhìn thấy ánh sáng lóe lên
- Mắt càng ngày càng đỏ
Quy trình
Chuẩn bị trước khi thực hiện mở mống mắt chu biên
Bạn vẫn có thể ăn, uống như bình thường. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến phương pháp điều trị này, bạn hãy đến gặp bác sĩ điều trị để trao đổi.
Quá trình mở mống mắt diễn ra như thế nào?
Đầu tiên, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng mắt và kiểm tra nhãn áp. Bạn vẫn sẽ sử dụng thuốc nhỏ mắt như bình thường vào buổi sáng ngày thực hiện thủ thuật này, trừ khi bác sĩ có chỉ định khác. Thuốc nhỏ mắt thường gồm một giọt làm giảm nhãn áp và một giọt thuốc gây tê mắt.
Sau đó, bạn được hướng dẫn ngồi vào máy trông giống như máy bình thường dùng để kiểm tra mắt nhưng có gắn máy chiếu tia laser chuyên dụng.
Bác sĩ đặt một kính áp tròng đặc biệt lên mắt bạn trước khi chiếu tia laser. Nhờ thấu kính này, bác sĩ có thể quan sát các kênh dẫn lưu gặp vấn đề và điều chỉnh lại bằng laser. Các tia laser được tập trung chiếu vào phần mống mắt gần với kênh dẫn lưu thủy dịch, giúp các kênh mở ra.
Quá trình này sẽ không gây đau đớn nhờ thuốc gây tê được nhỏ vào mắt lúc đầu nhưng bạn có thể cảm thấy hơi khó chịu khi tia laser bắn vào mắt. Tổng thời gian cho thủ thuật này là khoảng 20 phút.
Điều gì xảy ra sau khi thực hiện mở mống mắt chu biên?
Bạn sẽ được kiểm tra lại mắt sau một vài tuần để đảm bảo mắt đáp ứng tốt với phương pháp điều trị này. Bác sĩ sẽ lên lịch hẹn tái khám rõ ràng.
Nếu vẫn còn cảm thấy khó chịu sau khi về nhà, bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn theo hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc.
Các triệu chứng sau đây xuất hiện trong vài giờ sau khi trải qua thủ thuật dùng tia laser là hoàn toàn bình thường:
- Ngứa mí mắt
- Dính mí mắt
- Hơi khó chịu ở mắt
Bạn cũng cảm thấy tầm nhìn hơi mờ nhẹ. Điều này không có gì đáng lo ngại và tầm nhìn sẽ trở lại như trước sau khoảng 2 giờ.
Có phương pháp nào có thể thay thế mở mống mắt chu biên không?
Phẫu thuật đục thủy tinh thể có thể được dùng thay thế cho thủ thuật này nhưng không phù hợp cho tất cả người bệnh. Phẫu thuật cũng đi kèm với nhiều nguy cơ gặp biến chứng hơn. Ngoài ra, không còn phương pháp thay thế khác giúp mở thông các kênh dẫn lưu thủy dịch trong mắt.
Một số người bệnh bị tăng nhãn áp góc đóng lâu dài và trở thành mạn tính, khiến áp lực nội nhãn luôn ở mức cao. Lúc đó, bạn có thể dùng thuốc nhỏ mắt hoặc các phương pháp điều trị khác trong thời gian dài để giữ cho nhãn áp luôn nằm trong giới hạn bình thường.
Phục hồi
Quá trình phục hồi sau khi mở mống mắt chu biên
Bác sĩ thường kê đơn thuốc chống viêm sau khi điều trị bệnh ở mắt bằng laser để giảm viêm (không do nhiễm trùng). Thông thường, bác sĩ sẽ cho bạn dùng các thuốc này trong lâu nhất là 1 tuần. Ngoài ra, bạn không cần phải uống kháng sinh vì không có vết thương hở ở mắt.
Nếu bạn đang sử dụng thuốc hạ nhãn áp, hãy hỏi lại bác sĩ xem có cần tiếp tục dùng thuốc trên mắt đã điều trị hay không. Phần lớn trường hợp, bạn vẫn sẽ tiếp tục nhỏ thuốc, trừ khi bác sĩ có chỉ định khác.
Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị tăng nhãn áp cho bên mắt không được điều trị, hãy tiếp tục nhỏ thuốc, trừ khi có hướng dẫn khác từ bác sĩ điều trị.
Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị y khoa.
