Mẹ bị áp xe vú cho con bú được không?

Áp xe vú là một nhiễm trùng ở vú do vi khuẩn gây ra. Bệnh thường gặp đối với phụ nữ trong thời kỳ sau sinh đẻ và cho con bú. Vậy áp xe vú là bệnh gì và có nguy hiểm không? Mẹ bị áp xe vú cho con bú được không?

1. Áp xe vú là bệnh gì?

Áp xe vú là một dạng nhiễm trùng do vi khuẩn, gây ra hiện tượng sưng, đỏ, có hạch ấn thấy đau và có thể có mùi hôi ở vú. Có thể chẩn đoán bệnh thông qua các dấu hiệu áp xe vú thường gặp như:

• Bệnh nhân sốt cao, rét run.
• Vú sưng - nóng - đỏ - đau, khi thăm khám thấy các nhân mềm, có ổ chứa dịch ấn lõm. Hạch nách ấn đau, sữa có lẫn mủ vàng.
• Siêu âm vú có nhiều ổ chứa dịch.
• Xét nghiệm công thức máu: bạch cầu trung tính tăng
• Xét nghiệm CRP (C - reactive protein) tăng.
• Chọc dò ổ viêm có mủ, cấy vi khuẩn làm kháng sinh đồ.
• Trong một số trường hợp, áp xe vú có thể là dấu hiệu ung thư vú.

2. Cách xử trí khi mắc áp xe vú

Khi mẹ bị áp xe, dễ mệt mỏi, đau từ ngực lan ra sau lưng, lan sang bả vai và cánh tay. Vùng da trên ổ áp xe sưng nóng, căng tức, phù tím, có thể sốt cao, rét run, môi khô, đau đầu, sữa có thể lẫn mủ chảy qua núm vú.

Nếu không điều trị, áp xe tự vỡ hoặc hoại tử, có thể dẫn đến biến chứng nặng như nhiễm khuẩn huyết, suy thận, suy đa cơ quan, rối loạn đông máu, hoại tử các chi, nguy hiểm đến tính mạng.

Do đó, khi có vết đỏ, sưng hay đau vùng ngực; núm vú bị tụt vào trong hay có dịch mủ chảy ra từ núm vú; cảm thấy đau khi cho con bú; cơ thể sốt, lạnh run... nên đi khám sớm.

Tùy mức độ, bác sĩ kê thuốc kháng sinh, kháng viêm hoặc can thiệp như chích rạch hay chọc hút. Trong đó, đường rạch nan hoa sẽ giúp tránh tối đa tổn thương ống dẫn sữa, nhanh phục hồi, đảm bảo tính thẩm mỹ.

3. Cách chăm sóc bệnh áp xe vú tại nhà

Ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của các bác sĩ, tại nhà người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau; Chườm ấm/ massage vú…

Chườm ấm, massage vú, sử dụng áo hỗ trợ cho ngực: Các phương pháp giúp giảm tắc sữa, tan khối do tắc tia sữa hình thành, áo hỗ trợ ngực giảm phù nề và làm vú bớt đau khi người mẹ di chuyển.

Vết thương sẽ được chăm sóc hàng ngày; Nặn, hút sữa, nuôi con bằng sữa mẹ theo hướng dẫn của bác sĩ đối với các bà mẹ đang cho con bú.

Người bệnh áp xe vú cần có chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý:

• Uống đủ nước từ 2 – 2,5 lít/ngày.
• Ăn thực phẩm bổ sung đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng: tinh bột, đường, chất béo và vitamin khoáng chất.
• Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
• Vệ sinh tay và vú trước khi cho con bú.
• Tránh làm nứt hoặc xước núm vú tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập làm viêm tuyến sữa, nguy cơ áp xe vú.
• Ngủ đủ giấc từ 6 – 8 giờ/ngày.
• Khi bị áp xe, người phụ nữ dễ mệt mỏi, đau từ ngực lan ra sau lưng, lan sang bả vai và cánh tay.

4.Mẹ bị áp xe vú cho con bú được không?

Áp-xe vú phần lớn do tắc tia sữa nên các bà mẹ cho con bú cần chú ý, nếu sữa ra nhiều trẻ bú không hết và thấy vú cương đau là phải vắt ngay cho rỗng tia.

Những trường hợp cho con bú không đúng cách, hoặc trẻ mọc răng ngứa răng hay cắn đầu vú dễ gây nứt đầu vú và là nguyên nhân làm cho vi khuẩn xâm nhập tuyến vú và gây nhiễm khuẩn dẫn đến áp-xe.

Để phòng tránh áp-xe vú, các bà mẹ cần giữ vệ sinh vú, khi bị nứt đầu vú phải ngừng cho trẻ bú và điều trị triệt để. Khi bị áp-xe vú, bà mẹ không nên cho trẻ bú bên vú bị áp-xe mà cần dùng dụng cụ hút sữa để hút sữa tắc và mủ. Vì nếu cho trẻ bú sẽ gây rối loạn tiêu hóa cho trẻ. Còn bầu vú bên không bị áp-xe thì vẫn cho bú bình thường.

5. Áp xe vú có tự khỏi được không?

Nếu phát hiện các dấu hiệu áp xe vú sớm ở phụ nữ sau sinh, bệnh vẫn ở mức độ nhẹ và có sự can thiệp kịp thời bằng cách vệ sinh sạch sẽ bên vú bị áp xe, cho trẻ bú thường xuyên ở bên vú lành. Thực hiện chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi phù hợp… tình trạng áp xe tuyến sữa sẽ được cải thiện và bệnh có thể tự khỏi mà không cần đến bác sĩ điều trị.

Tuy nhiên, nếu phát hiện áp xe vú tình trạng nặng hoặc do các nguyên nhân bệnh lý tùy theo mức độ của bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh để điều trị, hoặc thực hiện mổ/ phẫu thuật.

6. Lưu ý với phụ nữ sau sinh

• Nghỉ ngơi, uống nhiều nước và ăn các thực phẩm giàu dinh dưỡng.
• Mát xa nhẹ nhàng bầu vú để ống dẫn sữa thông thoáng và cho con bú sớm ngay sau sinh, bú thường xuyên và đúng tư thế.
• Cho trẻ bú hết sữa và luân phiên hai bên vú, vắt sạch sữa sau khi cho bú xong.
• Vệ sinh núm vú đúng cách và sạch sẽ trước và sau khi cho bú.

Phương pháp làm bớt căng đau vú cho bà mẹ sau sinh:

• Dùng gạc ấm, áp lên vú trước khi cho trẻ bú, xoa bóp cổ và lưng của mẹ, nặn ít sữa trước khi cho bú và làm ướt đầu vú để giúp trẻ bú dễ dàng hơn.
• Sau khi cho bú phải nâng đỡ vú bằng một băng ngực, dùng gạc lạnh áp lên vú giữa những lần cho bú.
• Tránh làm nứt hoặc xước núm vú tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập làm viêm tuyến sữa là yếu tố nguy cơ áp xe vú.
• Nếu có biểu hiện của viêm vú cần điều trị ngay để tránh dẫn đến áp xe vú.
• Không cai sữa sớm, khi cai sữa cần giảm từ từ số lượng và số cữ bú.

7. Chi phí khám chữa bệnh

Nguyên nhân của phần lớn các ổ áp xe vú là do nhiễm trùng từ da, với tác nhân chủ yếu là tụ cầu vàng. Mặc dù áp xe vú ít gặp ở các nước phát triển thì nó vẫn là một vấn đề của phụ nữ ở các nước đang phát triển, liên quan đến dinh dưỡng, vệ sinh cho bà mẹ, chất lượng cuộc sống, việc sử dụng kháng sinh muộn và không có hiệu quả.

Việc điều trị có thể là:

• Thuốc kháng viêm – giảm đau
• Thuốc kháng sinh phù hợp chủng vi khuẩn
• Thuốc phục hồi mô

Khi bệnh nặng, các ổ áp xe to chứa nhiều mủ thì cần phải rạch da để dẫn lưu dịch trong áp xe trước khi điều trị nội khoa.

Chi phí khám áp xe cơ bản tại các cơ sở y tế chuyên khoa dao động từ 200.000 đồng - 550.000 đồng. Ngoài ra, còn tùy thuộc vào chỉ định thêm cần thiết khác của bác sĩ.

Về điều trị, dựa trên kết quả đánh giá mức độ nặng nhẹ của từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ có chỉ định biện pháp phù hợp.

Qua đây chúng ta đã trả lời được cho câu hỏi “Mẹ bị áp xe vú cho con bú được không?”. Ngay khi phát hiện vú có biểu hiện đau, nhức, sưng bầu vú, nứt núm vú... hãy ngừng tạm thời việc cho con bú và đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để các bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe của bạn.