Ung thư da ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Vậy liệu bạn đã biết các dấu hiệu ung thư da chưa?
Hiểu ung thư da là gì
Bệnh ung thư da là tình trạng các tế bào da phát triển bất thường, không kiểm soát. Ung thư da được chia làm 3 dạng chính là:
Về dịch tễ, bệnh chủ yếu gặp ở người già, nam nhiều hơn nữ. Dấu hiệu ung thư da thường xuất hiện ở vùng da hở, 90% ở vùng mặt. Mặt khác, các tổn thương trên da có thế biến đổi từ lành tính sang ác tính sau một thời gian dài tồn tại và phát triển.
8 dấu hiệu ung thư da bạn cần lưu ý
Biểu hiện của ung thư da là gì? Dưới đây là 6+ dấu hiệu ung thư da phổ biến mà bạn cần quan tâm.
1. Mảng da sần sùi, thô ráp, đóng vảy có thể là biểu hiện ung thư da
Nếu quan sát và nhận thấy các mảng thô ráp, đóng vảy có màu chuyển từ nâu đến hồng đậm trên cơ thể, đặc biệt là ở mặt, đầu và hai tay, bạn nên cẩn thận. Bởi vì, đây có thể là biểu hiện của bệnh dày sừng, một trong những tổn thương da tiền ung thư. Những mảng da như thế này thường thấy ở người da trắng hoặc người từng bị tổn thương da vì ánh nắng mặt trời.
2. Triệu chứng ung thư da: Một nốt u tròn như hạt ngọc, trong mờ như sáp
Hãy để ý nếu trên da xuất hiện một nốt u tròn với những đặc điểm sau:
- Nhìn như hạt ngọc, hơi mềm
- Trong mờ, hơi bóng như sáp
- Trông như mụn nhưng không có nhân, ở giữa lõm.
Các nốt u này có thể là dấu hiệu bị ung thư da, cụ thể là ung thư biểu mô tế bào đáy. Kèm theo đó, cơ thể bạn cũng có xu hướng dễ chảy máu hoặc xuất hiện các tia máu nhỏ đan xen gần bề mặt da (do các mạch máu nhỏ bị giãn).
3. Những vùng da tổn thương có màu đỏ, chạm vào thấy chắc, rắn
Một dấu hiệu của ung thư da khác mà bạn cần lưu ý là trên da xuất hiện những vùng tổn thương màu đỏ, cứng, xỉn màu. Chúng sẽ dần lan rộng ra, có phần trung tâm lõm xuống hay bị loét.
Khu vực bị loét có thể:
- Phát triển thêm một vòng mô khác bên trong khu vực ban đầu
- Phát triển thành một mảng giòn có màu khác biệt
- Mãi không lành
Các vùng tổn thương này hình thành nốt mủ trông như nốt mụn hoặc nhọt nhưng không lặn đi. Chúng thường xuất hiện trên mặt, tai và tay. Đối với những người da sẫm màu, tổn thương đôi khi phát triển trên các khu vực không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
4. Nốt ruồi bất thường có thể là dấu hiệu ung thư da
Bạn cần thận trọng và đến gặp bác sĩ khi:
- Trên da có nốt ruồi phát triển thành đốm nâu thẫm đi cùng các vết lốm đốm có màu đậm hơn
- Nốt ruồi vốn có bỗng dưng thay đổi màu sắc hoặc kích thước. Khi chạm vào thấy cảm giác khác thường hoặc bị chảy máu ở nốt ruồi
Nốt ruồi đột nhiên thay đổi có khi là dấu hiệu của một khối u hắc tố ác tính. Vì vậy, bạn hãy thường xuyên kiểm tra xem nốt ruồi có các dấu hiệu ung thư da nào sau đây hay không:
- A (Asymmetric): Có tính bất đối xứng, méo mó
- B (Border irregularity): Bờ không đều hoặc lan tràn
- C (Color variegation): Màu sắc không đồng nhất
- D (Diameter): Đường kính lớn hơn 0,5 cm
- E (Enlargement hoặc Evolution): Lan rộng hay tiến triển.
5. Những tổn thương có viền không rõ ràng màu đỏ, trắng, xanh hoặc xanh đen
Bất kỳ đốm tối màu nào trông kỳ lạ, đặc biệt khi nó xuất hiện đột ngột, có bất thường về màu sắc, khi chạm vào thấy đau đều cần được bác sĩ kiểm tra. Bạn hãy chú ý đến những khu vực như lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu ngón tay hoặc ngón chân. Đừng bỏ qua một số vị trí khác như khu vực quanh âm đạo và hậu môn.
6. Dấu hiệu ung thư da: Mụn cứng, màu vàng
Mụn cứng, màu vàng có khả năng là biểu hiện của ung thư biểu mô tuyến bã nhờn (một loại ung thư của tuyến phụ thuộc da, hiếm gặp). Nốt mụn kiểu này cũng có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác trên cơ thể như đầu, cổ, thân mình hoặc vùng sinh dục.
7. U nhỏ màu đỏ như thịt tươi hoặc tím bầm
Một u nhỏ với những đặc điểm sau đây có thể là dấu hiệu nhận biết ung thư da:
- Màu đỏ, xanh, tím hoặc đỏ như thịt tươi
- Trông giống như một nhọt nhỏ
- Lõm ở trung tâm
Ung thư tế bào Merkel là một dạng ung thư da rất hiếm gặp. Chúng có thể phát triển ở những khu vực da bị tổn thương trên mặt, đầu hoặc cổ. Người lớn tuổi có tiền sử tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá mức hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu thường gặp những dấu hiệu ung thư da này.
8. Mảng/đốm lớn màu đỏ hoặc tím trên da có thể là dấu hiệu ung thư da
Các mảng màu đỏ hoặc tím nổi lên trên da có thể là dấu hiệu của ung thư da Sarcoma Kaposi. Bệnh rất hiếm gặp và thường xảy ra ở những người bị HIV/AIDS hoặc ghép nội tạng. Kaposi sarcoma phát triển trong các mạch máu ở da, tạo ra tổn thương hoặc khối u không đau trên mặt hoặc chân. Các khối u ở vị trí chân hay bẹn làm chân sưng lên và đau đớn do di căn hạch làm tắc nghẽn bạch huyết vùng này.
Dấu hiệu ung thư da theo từng dạng bệnh
Các dấu hiệu ung thư da cũng có thể khác nhau tùy từng dạng bệnh nhất định:
Dấu hiệu ung thư da tế bào đáy
Ung thư da tế bào đáy xuất phát từ lớp tế bào đáy và chiếm 65% tổng số các trường hợp ung thư da. Bệnh phát triển chậm, hầu như không di căn hạch, không di căn xa, có tiên lượng tốt. Biểu hiện ung thư da dạng này thường xuất hiện ở vùng mặt và da hở, đặc biệt là mũi, má, thái dương và rất ít khi ở niêm mạc.
Triệu chứng ung thư da tế bào đáy điển hình là những tổn thương dạng hạt nổi gồ lên bề mặt da, màu đỏ hồng, cản sáng, có đường kính khoảng vài milimet và có giãn mạch. Ngoài ra, dấu hiệu nhận biết ung thư da còn biểu hiện một số dạng khác như sau:
- Dạng nốt: Tổn thương dạng nốt to, màu trắng.
- Dạng sẹo phẳng: Được hình thành từ vùng trung tâm của sẹo trên da với vùng bờ nổi gồ lên, thường ở má.
- Dạng loét: Tổn thương dạng loét, không nổi gồ, tiến triển nhanh.
- Dạng có màu sắc: Các hạt nổi gồ trên da có màu sắc.
- Dạng xơ cứng bì: Tổn thương thâm nhiễm không rõ ranh giới.
- Dạng tổn thương đỏ ở da, ranh giới rất rõ với bờ nổi gồ.
Ung thư da tế bào vảy
Ung thư da tế bào vảy (hay còn gọi là tế bào gai) xuất phát từ lớp tế bào vảy. Các dấu hiệu ung thư da tế bào vảy thường xuất hiện trên nền sẹo cũ, sẹo bỏng, ở những vị trí có cường độ tiếp xúc với ánh nắng cao nhất như vùng mặt, mu bàn tay và mặt lưng cẳng tay. Bệnh chiếm 25% trong tổng số các trường hợp ung thư da, phát triển nhanh, có di căn hạch, di căn xa, tiên lượng xấu hơn ung thư da tế bào đáy.
Bệnh có những đặc điểm:
- Tổn thương tiền ung thư: Dày sừng ánh sáng (keratose actinique) là các tổn thương không nổi gồ, nhưng sần sùi, kích thước < 1 cm, thường màu đen và tăng sừng hóa. Khoảng 5 – 20% tổn thương dạng này tiến triển thành ung thư da tế bào vảy.
- Ung thư da tế bào vảy tại chỗ (bệnh Bowen): Dấu hiệu ung thư da tế bào vảy tại chỗ thường là những tổn thương có dạng ovan, ranh giới rõ, bề mặt sần sùi, màu đỏ, tiến triển chậm và thường ở chi dưới.
- Ung thư da tế bào vảy xâm nhập: Thường xuất phát trên vùng da bất thường, có thể trên nền của bệnh dày sừng ánh sáng, bệnh Bowen hay trên nền sẹo cũ như sẹo bỏng. Tổn thương ung thư thường có cả 3 đặc điểm (nồi sùi, loét hoặc thâm nhiễm). Thể loét sùi là thể thường gặp nhất với đặc điểm: U sùi, thâm nhiễm, bề mặt không đều, ở giữa có loét, dễ chảy máu. Đôi khi, u lớn trông giống một khối loét sùi kiểu súp lơ, mùi hôi khó chịu.
- Ở giai đoạn muộn, khối u bội nhiễm, nề đỏ quanh u, đau và nghẽn mạch. Khối u tiến triển nhanh, loét sùi lan rộng, xâm lấn xuống lớp sâu, ở vùng bàn tay bàn chân có thể làm rụng ngón, ở vùng gần khớp gây hạn chế vận động chi. Khối u vùng da đầu có thể làm lộ xương sọ, biến dạng và bội nhiễm trầm trọng.
Ung thư da tế bào vảy dễ di căn hạch. Hạch di căn thường to, chắc, đơn độc hoặc dính thành đám, di động hoặc cố định. Da trên bề mặt của hạch bình thường, thâm nhiễm hoặc lở loét. Bệnh càng ác tính thì càng sớm di căn theo đường bạch huyết vào hạch và di căn theo đường máu vào phổi, xương, não, gan.
Ung thư da tế bào vảy thể không điển hình: U xuất hiện trên nền tổn thương tiền ung thư, trên nền sẹo xơ hóa lâu ngày, tiến triển chậm. Bề mặt khối u có gai, sừng hóa hoặc sùi không rõ rệt. Bệnh phát triển tại chỗ là chính, độ ác tính thấp, ít di căn hạch và di căn xa.
Ngoài ra, có thể gặp Paget của da ở vùng bẹn, bộ phận sinh dục và tầng sinh môn.
Ung thư tuyến phụ thuộc da
Ung thư tuyến phụ thuộc da xuất phát từ các tế bào của tuyến mồ hôi hoặc tuyến bã. Vị trí hay gặp ở vùng da đầu, nách, mông, chiếm khoảng 10% trong tổng số các trường hợp ung thư da. Các tuyến này nằm ngay dưới da nên khi xuất hiện, ung thư nằm dưới mặt da, đẩy lồi da lên cao, dễ nhầm với ung thư phần mềm. U vùng nách dễ nhầm với ung thư tuyến vú phụ hoặc ung thư vú di căn hạch nách. U vùng mông dễ nhầm với u tuyến bã lành tính. Ung thư tuyến phụ thuộc da là phát triển nhanh, hay di căn hạch, di căn xa, tiên lượng xấu.
Dấu hiệu ung thư tuyến phụ thuộc da là các khối u chắc, dính, di động kém, nề đỏ, đau như một khối viêm. U phát triển nhanh, xâm lấn xuống lớp sâu vào cơ và xương, khớp kế cận.
Ung thư là căn bệnh đáng sợ và ung thư da là một trong những loại ung thư phổ biến nhất. Bạn nên thường xuyên chú ý đến cơ thể để phát hiện dấu hiệu ung thư da giai đoạn đầu và điều trị kịp thời.
[embed-health-tool-bmi]
