Xơ gan gây ra những tổn thương trên gan. Từ đó, ngăn chặn gan thực hiện chức năng quan trọng như hỗ trợ tiêu hóa và thải độc tố khỏi cơ thể. Chẩn đoán xơ gan sớm giúp bạn sẽ có nhiều cơ hội điều trị tốt hơn, thậm chí có thể phục hồi một số tổn thương ở gan.
Ở giai đoạn đầu, xơ gan thường không gây ra triệu chứng. Bác sĩ chỉ nhận thấy dấu hiệu tổn thương gan thông qua xét nghiệm máu khi kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Nếu bạn có biểu hiện vàng da, mệt mỏi, dễ xuất hiện vết bầm trên da hay chảy máu, hãy kiểm tra sức khỏe ngay. Thực hiện xét nghiệm máu hoặc các chẩn đoán hình ảnh sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán xơ gan sớm.
Kiểm tra thể chất
Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng, tình trạng sức khỏe cũng như tiền sử bệnh của bạn và gia đình. Sau đó, kiểm tra các dấu hiệu nguy cơ do xơ gan như:
- Bụng trương phình
- Kích thước gan to hơn bình thường
- Mô vú phụ (xuất hiện ở nam)
- Vết xuất huyết trong lòng bàn tay
- Da hoặc mắt có màu vàng
- Các mạch máu nổi rõ dưới da
Xét nghiệm máu chẩn đoán xơ gan
Khi bạn có triệu chứng xơ gan và nguy cơ mắc bệnh, bác sĩ sẽ thực hiện lấy máu xét nghiệm. Thông qua kết quả xét nghiệm máu sẽ phát hiện các dấu hiệu tổn thương gan. Từ đó, có thể tìm ra nguyên nhân gây bệnh.
Xét nghiệm chức năng gan
Xét nghiệm dùng để đo lường lượng men gan và protein mà gan tạo ra. Trong đó, bao gồm các chỉ số sau:
- Enzyme alanine transaminase (ALT) và aspartate transaminase (AST): đây là các enzyme giúp phân hủy protein và axit amin. Nếu nồng độ ALT và AST tăng cao nghĩa là gan đang chịu tổn thương do xơ gan hoặc một bệnh lý khác.
- Albumin: là một loại protein do gan tạo thành. Khi gan tổn thương, mức độ albumin trong máu sẽ giảm xuống.
- Bilirubin: là sắc tố vàng còn tồn tại trong máu sau khi các tế bào máu chết đi. Gan sẽ loại bỏ bilirubin trong máu và thải ra ngoài cơ thể qua phân. Nếu gan hoạt động không bình thường, bilirubin sẽ bị tích tụ trong máu, khiến cho da và mắt có màu vàng.
- Creatinin: là sản phẩm được tạo ra từ các hoạt động cơ bắp và thận sẽ lọc nó ra khỏi cơ thể. Nồng độ creatinin cao là dấu hiệu của tổn thương thận, có thể xảy ra ở giai đoạn cuối của bệnh xơ gan.
- Xét nghiệm đông máu (thời gian prothrombine và chỉ số bình thường hóa quốc tế): bởi vì gan giúp tạo ra các yếu tố đông máu nên xét nghiệm này giúp đánh giá thời gian tạo thành cục máu đông. Nếu thời gian đông máu lâu, bác sĩ có thể chẩn đoán xơ gan.
Bác sĩ sẽ dựa trên kết quả các xét nghiệm trên để cung cấp cho bạn Mô hình bệnh Gan giai đoạn cuối. Từ đó, cho thấy gan của bạn tổn thương đến mức nào và liệu bạn có cần ghép gan hay không.
Một số các xét nghiệm máu khác mà bạn có thể phải làm:
- Công thức máu toàn phần (CBC): kiểm tra số lượng các tế bào hồng cầu và bạch cầu.
- Xét nghiệm máu viêm gan: tìm kiếm các virus gây viêm gan A, B, và C. Viêm gan là một căn bệnh nguy hiểm và có thể dẫn đến xơ gan.
Chẩn đoán xơ gan bằng hình ảnh
Bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm một hoặc nhiều các chẩn đoán hình ảnh để xem liệu gan có tổn thương khác hay không.
- Chụp cắt lớp (CT): giúp tạo ra hình ảnh chi tiết về gan nhờ vào tia X và máy vi tính. Bạn có thể uống thuốc phản quang trước khi chụp để bác sĩ nhìn rõ hình ảnh của gan hơn.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): nhờ vào năng lượng từ trường và các sóng có tần số vô tuyến để tạo ra hình ảnh của gan. Bạn cũng phải uống thuốc cản quang trước khi thực hiện phương pháp này.
- Siêu âm: sử dụng sóng siêu âm giúp quan sát gan.
- Nội soi: sử dụng một ống nhỏ có đèn và máy chụp ảnh ở một đầu luồn vào trong cơ thể. Qua đó, thấy được các mạch máu bất thường ở gan. Các tĩnh mạch gan sẽ phình to do các vết sẹo ở gan ngăn chặn máu chảy từ tĩnh mạch cửa vào gan. Theo thời gian, áp lực được tạo thành trong các tĩnh mạch này và máu sẽ đổ ngược vào dạ dày, ruột hay thực quản.
- Đo độ đàn hồi cộng hưởng từ (MRE) và đo độ đàn hồi thoáng qua (TE): đây là các phương pháp mới dùng để kiểm tra độ đàn hồi của gan để phát hiện các vết sẹo do tổn thương gan gây ra. Bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm xơ gan này thay vì sinh thiết gan vì ít xâm lấn hơn. Tuy nhiên, phương pháp này vẫn chưa phổ biến.
Sinh thiết gan
Đầu tiên, bác sĩ sẽ làm tê vùng bụng của bạn. Sau đó, sử dụng một cây kim nhỏ đâm xuyên qua ổ bụng vào đến gan và lấy ra một mảnh mô nhỏ. Để điều khiển mũi kim, bác sĩ có thể sử dụng quét cắt lớp (CT), siêu âm hoặc phương pháp hình ảnh khác.
Nhân viên y tế sẽ quan sát mẫu mô được lấy dưới kính hiển vi và tìm các dấu hiệu tổn thương. Sinh thiết gan được xem như phương pháp giúp các bác sĩ xét nghiệm xơ gan để chẩn đoán cũng như tìm hiểu được nguyên nhân gây tổn thương gan.
Chẩn đoán đúng bệnh
Thực tế, có rất nhiều bệnh gan có triệu chứng tương tự như xơ gan. Nếu có bất kỳ nghi ngờ gì từ chẩn đoán xơ gan của bác sĩ, bạn hoàn toàn có thể tham khảo thêm ý kiến các bác sĩ khác.
[embed-health-tool-bmr]
