5 bước của quá trình ghép thận

Quá trình ghép thận bắt đầu khi thận của bạn bị suy và cần phải bắt đầu xem xét các lựa chọn điều trị. Cấy ghép có là một trong các lựa chọn của bạn hay không sẽ phụ thuộc vào tình hình cụ thể của bạn, vì đây không phải lựa chọn điều trị dành cho tất cả mọi người.

Bác sĩ sẽ cho bạn biết rằng bệnh lý nào sẽ khiến cho việc cấy ghép nguy hiểm hay ít khả năng thành công. Dưới đây là những bước bạn sẽ trải qua khi chọn thực hiện phẫu thuật cấy ghép thận.

1/Giám định y khoa ở trung tâm cấy ghép

Nếu bác sĩ cho rằng việc cấy ghép là một sự lựa chọn cần thiết, bạn sẽ bắt đầu bằng bước giám định y khoa toàn diện tại bệnh viện cấy ghép. Việc giám định trước khi cấy ghép có thể cần vài cuộc hẹn trong suốt nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Bạn sẽ cần phải lấy máu và chụp X-quang để được kiểm tra nhóm máu và các yếu tố phù hợp khác để xác định xem liệu cơ thể của bạn sẽ chấp nhận một quả thận có sẵn hay không.

Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ kiểm tra liệu bạn có đủ sức khỏe để phẫu thuật. Nếu bạn đang mắc hoặc có dấu hiệu bệnh ung thư, nhiễm trùng nặng, hoặc một bệnh tim mạch, việc cấy ghép có thể sẽ diễn ra không thành công.

Ngoài ra, bạn cần hiểu và thực hiện theo đúng giờ giấc uống thuốc. Nếu một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè muốn hiến tặng thận, họ cần phải được đánh giá sức khỏe nói chung và xem liệu quả thận có tương thích tốt với cơ thể bạn hay không.

2/Chờ thông tin thận hiến tặng

Nếu việc thẩm định y khoa cho thấy rằng bạn là một ứng cử viên tốt cho việc cấy ghép, tuy nhiên, nếu không có thành viên nào trong gia đình có thể hiến tặng một quả thận cho bạn, bạn sẽ được đưa vào danh sách chờ đợi chương trình cấy ghép để nhận thận từ một người đã chết hiến tặng (một người vừa qua đời).

Theo bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, hiện nay, muốm tìm thông tin về người hiến tặng, người bệnh có thể đến cơ sở y tế có chức năng lấy, ghép mô, tạng như: Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức; Bệnh viện Quân Y 103; Bệnh viện Nhi Trung ương; Bệnh viện Bạch Mai; Bệnh viện 198 – Bộ Công an; Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn; Bệnh viện Trung ương Huế; Bệnh viện Đa khoa Đà Nẵng; Bệnh viện Chợ Rẫy; Bệnh viện Nhi đồng 2; Bệnh viện Nhân dân Gia Định; Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh; Bệnh viện Nhân dân 115; Bệnh viện Đa khoa Kiên Giang.

3/Xét nghiệm xác định độ tương thích

Thời gian bạn sẽ phải chờ đợi phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhưng chủ yếu được xác định bởi mức độ phù hợp giữa bạn và người hiến tặng. Một số người chờ đợi nhiều năm cho một sự tương thích tốt, trong khi những người khác nhận được trong vòng một vài tháng. Nếu bạn đang trong danh sách chờ, hãy luôn thông báo cho các trung tâm cấy ghép về những thay đổi trong sức khỏe của bạn.

Ngoài ra, bạn cần cung cấp cho các trung tâm cấy ghép thông tin cần thiết trong trường hợp bạn có di chuyển hoặc thay đổi số điện thoại để họ thuận tiện liên lạc với bạn ngay lập tức khi một quả thận có sẵn.

Sự phù hợp thận được xác định bước đầu dựa vào hai yếu tố:

• Nhóm máu: Nhóm máu của bạn (A, B, AB, O hoặc) phải phù hợp với nhóm máu của người hiến.
• Các yếu tố HLA: HLA là viết tắt của kháng nguyên bạch cầu người, một vùng di truyền được đánh dấu trên bề mặt các tế bào bạch cầu của bạn. Bạn thừa hưởng một bộ ba kháng nguyên từ mẹ và một bộ ba từ cha của mình. Số lượng các kháng nguyên phù hợp càng cao, sẽ làm tăng cơ hội thận của bạn sẽ kéo dài trong một thời gian dài.

Nếu bạn được lựa chọn trên cơ sở của hai yếu tố đầu tiên, yếu tố thứ ba sẽ được đánh giá:

• Kháng thể: Hệ thống miễn dịch của bạn có thể sản xuất ra kháng thể chống lại cụ thể một cái gì đó trong các mô của người hiến tặng. Để xem liệu có trường hợp này hay không, một mẫu máu nhỏ của bạn sẽ được trộn với một mẫu máu nhỏ của người hiến tặng trong một ống. Nếu không có phản ứng xảy ra, cơ thể bạn có thể sẽ chấp nhận thận của người đó. Nhóm cấy ghép có thể sử dụng việc tương thích chéo âm tính để mô tả việc không có phản ứng này.

4/Bước vào phẫu thuật cấy ghép

Nếu bạn có một người hiến thận, bạn sẽ phải sắp xếp các hoạt động trước. Bạn và người hiến tặng sẽ được thực hiện cùng một lúc, thường là ở những phòng cạnh nhau. Một nhóm các bác sĩ phẫu thuật sẽ thực hiện cắt lấy thận từ người hiến, trong khi một nhóm người khác chuẩn bị việc nhận quả thận được hiến tặng.

Nếu bạn đang ở trong một danh sách chờ đợi cho một quả thận được hiến từ người đã chết, bạn phải sẵn sàng nhanh chóng đến bệnh viện ngay khi quả thận có sẵn. Khi đó, bạn sẽ cung cấp cho một mẫu máu để xét nghiệm sự tương thích chéo của kháng thể. Nếu bạn có một tương thích chéo âm tính, nghĩa là kháng thể của bạn không phản ứng và quá trình cấy ghép có thể được tiến hành.

Bạn sẽ được gây mê toàn thân để ngủ trong thời gian cấy ghép, thường mất 3 hoặc 4 tiếng. Bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo một vết cắt nhỏ ở vùng bụng dưới, các động mạch và tĩnh mạch từ quả thận mới sẽ được gắn vào động mạch và tĩnh mạch của bạn. Niệu quản từ quả thận mới sẽ được kết nối với bàng quang của bạn.

Thông thường, quả thận mới sẽ bắt đầu làm cho bạn có nước tiểu ngay sau khi máu bắt đầu chảy qua nó, nhưng đôi khi phải mất một vài tuần trước khi nó có thể bắt đầu làm việc.

5/Phục hồi sau phẫu thuật

Sau khi trải qua cuộc phẫu thuật lớn, bạn có thể sẽ cảm thấy đau và chệnh choạng khi thức dậy. Tuy nhiên, nhiều người nhận cấy ghép nói rằng họ cảm thấy tốt hơn nhiều ngay sau khi phẫu thuật. Ngay cả khi bạn thức dậy và cảm thấy khỏe khoắn, bạn vẫn cần phải ở lại bệnh viện trong khoảng một tuần để hồi phục sau phẫu thuật, và lâu hơn nếu bạn có bất kỳ biến chứng nào.

Việc hiểu rõ các giai đoạn của quá trình ghép thận sẽ giúp bạn có được sự chuẩn bị kỹ càng nhất trong khi chờ đợi trước khi ghép thận, trong khi cấy ghép, cũng như phục hồi sau phẫu thuật.