Trong điều trị bệnh tiểu đường, thuốc đóng một vai trò rất quan trọng. Tùy theo loại bệnh bạn mắc phải, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc trị tiểu đường thích hợp.

Tiểu đường là tình trạng nồng độ glucose trong máu tăng cao. Điều này xảy ra khi cơ thể không thể sản xuất hoặc sử dụng insulin như bình thường. Insulin là một chất giúp cơ thể sử dụng glucose trong thức ăn.

Có hai loại bệnh tiểu đường: tiểu đường tuýp 1 và tiểu đường tuýp 2. Những người bị bệnh tiểu đường cần dùng thuốc để giúp giữ lượng đường trong máu ở mức bình thường. Các loại thuốc dùng để điều trị phụ thuộc vào loại bệnh tiểu đường bạn mắc phải. Bài viết này cung cấp thông tin về thuốc điều trị cho cả hai loại bệnh tiểu đường để giúp bạn có kiến thức về các lựa chọn điều trị sẵn có.

Các thuốc trị tiểu đường tuýp 1

Insulin

Insulin là thuốc trị tiểu đường phổ biến nhất được sử dụng trong điều trị bệnh tiểu đường tuýp 1. Đôi khi, thuốc cũng được sử dụng trong điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2. Insulin được dùng bằng đường tiêm và được chia thành nhiều dạng khác nhau. Bạn sẽ được chỉ định sử dụng dạng insulin phù hợp dựa trên mức độ thiếu hụt nghiêm trọng của insulin trong cơ thể, bao gồm:

Insulin tác dụng ngắn

• Insulin thông thường

Insulin tác dụng nhanh

• Insulin aspart
• Insulin glulisine
• Insulin lispro

Insulin tác dụng trung bình

• Isophaneinsulin

Insulin tác dụng kéo dài

• Insulin degludec
• Insulin detemir
• Insulin glargine

Insulin kết hợp

• Insulin aspart protamine – insulin aspart
• Insulin lispro protamine – insulin lispro
• Insulin người NPH – insulin người thông thường
• Insulin người – insulin NPH – insulin người thông thường
• Insulin degludec – insulin aspart

Thuốc amylinomimetic

Pramlintide là loại thuốc amylinomimetic. Đây là một loại thuốc tiêm được sử dụng trước bữa ăn. Thuốc hoạt động bằng cách kéo dài thời gian rỗng dạ dày. Thuốc này làm giảm tiết glucagon sau bữa ăn, do đó làm giảm lượng đường trong máu. Thuốc cũng làm giảm sự thèm ăn thông qua cơ chế trung ương.

Các thuốc điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2

Hầu hết các loại thuốc trị tiểu đường tuýp 2 là thuốc dùng đường uống. Tuy nhiên, một vài loại có dạng tiêm. Một số người bị bệnh tiểu đường tuýp 2 cũng có thể phải dùng insulin.

Thuốc trị tiểu đường nhóm biguanide

Biguanide giảm lượng đường sản xuất từ gan. Thuốc này giảm hấp thụ đường từ ruột, làm cho cơ thể nhạy cảm hơn với insulin và giúp cơ bắp hấp thụ glucose. Biguanide phổ biến nhất là metformin.

Metformin cũng có thể được kết hợp với các hoạt chất điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2 khác như:

• Metformin-alogliptin
• Metformin-canagliflozin
• Metformin-dapagliflozin
• Metformin-empagliflozin
• Metformin-glipizide
• Metformin-glibenclamid
• Metformin-glyburide
• Metformin-linagliptin
• Metformin- pioglitazone
• Metformin-repaglinide
• Metformin-rosiglitazone
• Metformin-saxagliptin
• Metformin-sitagliptin

Các chất ức chế alpha-glucosidase

Những thuốc này giúp làm chậm quá trình hấp thụ thức ăn chứa nhiều tinh bột và đường, do đó giúp giảm lượng đường trong máu. Để có kết quả tốt nhất, bạn nên dùng các loại thuốc sau trước bữa ăn, bao gồm:

• Acarbose
• Miglitol

Các chất chủ vận dopamine

Bromocriptine là một chất chủ vận dopamine. Cách thức hoạt động của thuốc này trong điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2 chưa được biết rõ. Thuốc có thể ảnh hưởng đến nhịp cơ thể và ngăn chặn tình trạng kháng insulin.

Chất ức chế DPP-4

Chất ức chế DPP-4 giúp cơ thể tiếp tục tạo ra insulin. Thuốc trị tiểu đường này làm việc bằng cách giảm lượng đường trong máu mà không gây hạ đường huyết (đường máu thấp). Những loại thuốc này cũng có thể giúp tuyến tụy sản xuất insulin nhiều hơn nữa, bao gồm:

• Alogliptin
• Alogliptin-metformin
• Alogliptin-pioglitazone
• Linagliptin
• Linagliptin-empagliflozin
• Linagliptin-metformin
• Saxagliptin
• Saxagliptin-metformin
• Sitagliptin
• Sitagliptin-metformin
• Sitagliptin và simvastatin

Peptide giống glucagon (giống incretin)

Những loại thuốc tương tự như các hormone tự nhiên được gọi là incretin. Chúng thúc đẩy tăng trưởng tế bào B và lượng insulin cơ thể sử dụng. Thuốc giảm sự thèm ăn và lượng glucagon cơ thể sử dụng cũng như kéo dài thời gian rỗng dạ dày, đây là tất cả những tác động quan trọng đối với người bị tiểu đường. Những thuốc peptide giống glucagon bao gồm:

• Albiglutide
• Dulaglutide
• Exenatide
• Liraglutide

Meglitinides

Những loại thuốc tiểu đường này giúp cơ thể giải phóng insulin. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chúng có thể làm giảm lượng đường trong máu quá nhiều. Loại thuốc này không dành cho tất cả mọi người, bao gồm:

• Nateglinide
• Repaglinide
• Repaglinide-metformin

Các chất ức chế vận chuyển glucose sodium (SGLT) 2

Những loại thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn thận giữ glucose. Thay vào đó, cơ thể lọc glucose qua nước tiểu. Những thuốc này bao gồm:

• Dapagliflozin
• Dapagliflozin-metformin
• Canagliflozin
• Canagliflozin-metformin
• Empagliflozin
• Empagliflozin-linagliptin
• Empagliflozin-metformin

Thuốc trị tiểu đường nhóm sulfonylureas

Đây là một trong các loại thuốc điều trị tiểu đường lâu đời nhất. Chúng hoạt động bằng cách kích thích hoạt động của tuyến tụy với sự giúp đỡ của các tế bào beta. Điều này làm cho cơ thể sản xuất nhiều insulin hơn. Những thuốc này bao gồm:

• Glimepiride
• Glimepiride-pioglitazone
• Glimeperide-rosiglitazone
• Gliclazide
• Glipizide
• Glipizide-metformin
• Glyburide
• Glyburide-metformin
• Chlorpropamide
• Tolazamide
• Tolbutamide

Thiazolidinediones

Các loại thuốc này hoạt động bằng cách tăng độ nhạy cảm của các mô với insulin. Loại thuốc này đi kèm với tăng nguy cơ bệnh tim mạch. Nếu bác sĩ kê toa cho bạn một trong những loại thuốc này, họ sẽ theo dõi chức năng tim của bạn trong quá trình điều trị. Những thuốc tiểu đường này bao gồm:

• Rosiglitazone
• Rosiglitazone-glimepiride
• Rosiglitizone-metformin
• Pioglitazone
• Pioglitazone-alogliptin
• Pioglitazone-glimepiride
• Pioglitazone-metformin

Các thuốc khác dùng trong điều trị tiểu đường

Những người bị bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 thường cần dùng các thuốc khác để kiểm soát các tình trạng khá phổ biến với bệnh tiểu đường. Những thuốc này có thể bao gồm:

• Aspirin điều trị sức khỏe tim mạch
• Thuốc giảm cholesterol trong máu
• Thuốc điều trị cao huyết áp

Có rất nhiều loại thuốc có sẵn để điều trị bệnh tiểu đường cả tuýp 1 và tuýp 2. Chúng hoạt động theo các cơ chế khác nhau để giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Hãy hỏi bác sĩ các loại thuốc tiểu đường nào là phù hợp nhất cho bạn. Bác sĩ sẽ đưa ra các lựa chọn dựa trên loại bệnh tiểu đường, sức khỏe của bạn và các yếu tố khác.