Sulpiride (hay sulpirid) có tác dụng chống loạn tâm thần và chống trầm cảm, ức chế chọn lọc các thụ thể dopamin D2. Thuốc thường có dạng viên nén, viên nang cứng với hàm lượng sulpiride 25mg, sulpiride 50mg, sulpiride 200mg.
Tìm hiểu chung
Tác dụng của thuốc sulpiride là gì?
Sulpiride thuộc nhóm thuốc chống loạn thần, an thần kinh được chỉ định điều trị:
- Tâm thần phân liệt cấp và mạn tính
- Rối loạn tâm thần trong các bệnh thực thể như loét dạ dày và viêm trực tràng, kết tràng xuất huyết.
Liều dùng
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
Liều dùng thuốc sulpiride cho người lớn như thế nào?
- Tâm thần phân liệt với triệu chứng âm tính: Khởi đầu uống 200 – 400 mg/lần, ngày 2 lần, nếu cần thì tăng liều lên tối đa 800 mg/ngày.
- Tâm thần phân liệt với triệu chứng dương tính: 400 mg/lần, ngày 2 lần. Tăng dần liều tối đa đến 1200 mg/lần, ngày uống 2 lần.
- Triệu chứng âm và dương tính kết hợp: 400 – 600 mg/lần, ngày 2 lần.
- Rối loạn tâm thần có kèm theo loét dạ dày: 150 mg/ngày, một đợt dùng từ 4 – 6 tuần.
Liều dùng cho người cao tuổi cũng gần giống với người lớn, nhưng luôn luôn khởi đầu từ liều thấp sulpirid 50mg, ngày 2 lần sau đó tăng dần đến liều hiệu quả.
Người suy thận phải giảm liều dùng hoặc tăng khoảng cách giữa các lần dùng thuốc, dựa trên độ thanh thải creatinin như sau:
- Độ thanh thải creatinin 30 – 60 ml/phút: 2/3 liều bình thường hoặc tăng khoảng cách liều 1.5 lần
- Độ thanh thải creatinin 10 – 30 ml/phút: 1/2 liều bình thường hoặc tăng khoảng cách liều 2 lần
- Độ thanh thải creatinin dưới 10 ml/phút: 1/3 liều bình thường hoặc tăng khoảng cách liều 3 lần.
Riêng các trường hợp suy thận vừa và nặng, không dùng thuốc này là tốt nhất.
Liều dùng sulpiride cho trẻ em như thế nào?
Liều dùng cho trẻ em dưới 14 tuổi vẫn chưa được nghiên cứu và quyết định. Bạn không dùng thuốc sulpiride cho trẻ độ tuổi này.
Trẻ em trên 14 tuổi có thể dùng với liều khuyến cáo là 3–5 mg/ kg thể trọng/ ngày.
Cách dùng
Bạn nên dùng thuốc sulpiride như thế nào?
Thuốc sulpiride được uống chung với nước lọc. Hãy đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào trong quá trình sử dụng thuốc, hãy trao đổi với bác sĩ.
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc dùng quá liều?
Triệu chứng quá liều tùy thuộc vào liều dùng.
- 1 – 3g: Trí thức u ám, bồn chồn, hiếm gặp triệu chứng ngoại tháp
- 3 – 7g: Kích động, lú lẫn, hội chứng ngoại tháp nhiều hơn.
- Trên 7g: Có thể gặp các triệu chứng trên và hôn mê, hạ huyết áp.
Các triệu chứng thường mất đi trong vòng vài giờ, riêng hôn mê có thể kéo dài tới 4 ngày.
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Ngoài ra, bạn cần ghi lại và mang theo danh sách những loại thuốc bạn đã dùng, bao gồm cả thuốc kê toa và thuốc không kê toa.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.
Tác dụng phụ
Bạn sẽ gặp tác dụng phụ nào khi dùng thuốc sulpiride?
Các dấu hiệu của một phản ứng dị ứng bao gồm:
- Phát ban da, bong da, có mụn nhọt hoặc đau nhức ở môi và miệng
- Thở khò khè đột ngột, kích động hoặc đau thắt ngực hoặc té xỉu
Các tác dụng phụ có thể xuất hiện ở người dùng thuốc sulpiride gồm:
- Mất ngủ hoặc buồn ngủ
- Vô kinh, rối loạn kinh nguyệt; tăng tiết sữa; tăng prolactin máu
- Kích thích quá mức, hội chứng ngoại tháp, hội chứng Parkinson
- Kéo dài khoảng QT
- Vú to ở nam giới
- Rối loạn vận động muộn; hội chứng sốt cao ác tính
- Hạ huyết áp tư thế đứng, chậm nhịp hoặc loạn nhịp tim
- Hạ thân nhiệt, nhạy cảm với ánh sáng, vàng da ứ mật.
Không phải ai cũng gặp các tác dụng phụ như trên. Có thể xuất hiện các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn gặp phải bất kỳ tác dụng không mong muốn nào, hãy thông báo cho bác sĩ điều trị.
Thận trọng/ Cảnh báo
Trước khi dùng thuốc sulpiride bạn nên biết những gì?
Trước khi sử dụng thuốc sulpiride, báo cho bác sĩ nếu bạn có các tình trạng sau:
- Bị động kinh
- Người cao tuổi
- Người uống rượu hoặc các loại thuốc chứa cồn
- Sốt cao không rõ nguyên nhân
- Hưng cảm nhẹ.
Sulpiride có thể làm bạn nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời, vì thế hãy che chắn và sử dụng kem chống nắng khi ở ngoài dưới ánh nắng mặt trời.
Ngoài ra, thuốc chống chỉ định cho các trường hợp sau:
- Quá mẫn với sulpiride hay bất kỳ thành phần nào trong thuốc
- U tủy thượng thận
- Rối loạn chuyển hóa porphyrin cấp
- Thần kinh trung ương bị ức chế, hôn mê, ngộ độc rượu và thuốc ức chế thần kinh.
Những điều cần lưu ý nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú
Chống chỉ định thuốc sulpiride cho phụ nữ có thai và cho con bú.
Tương tác thuốc
Thuốc sulpiride có thể tương tác với thuốc nào?
Tương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Tài liệu này không bao gồm đầy đủ các tương tác thuốc có thể xảy ra. Tốt nhất là bạn viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn xem. Không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Đặc biệt, thông báo với bác sĩ nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào sau đây:
- Pramipexole, ropiniole hoặc levodopa
- Thuốc lợi tiểu
- Thuốc chống loạn nhịp tim như amiodarone, sotalol, disopyramide hoặc quinidine
- Sucralfate, magie hydroxide
- Metoclopramide
- Thuốc nhuận tràng
- Các loại thuốc được dùng để điều trị chứng trầm cảm như fluoxetine, lithi, thuốc chống trầm cảm ba vòng như dosulepin
- Các loại thuốc được dùng để điều trị động kinh
- Các loại thuốc được dùng để điều trị tăng huyết áp hoặc các rối loạn về tim, như clonidine, diltiazem, verapamil hoặc digitalis
- Các loại thuốc được dùng để điều trị nhiễm trùng như amphotericin, erythromycin hoặc pentamidine
- Các loại thuốc được dùng để điều trị các vấn đề về tâm thần hoặc cảm xúc như pimozide và thioridazine
- Các loại thuốc được dùng để điều trị bệnh tiểu đường, như thuốc viên nén metformin hoặc thuốc tiêm insulin
- Thuốc an thần và thuốc ngủ như diazepam, nitrazepam và temazepam
- Các loại thuốc giảm đau mạnh như morphine, codeine phosphate và dihydrocodeine
- Thuốc gây mê
- Mefloquine và quinine
- Terfenadine và misolastine, antihistamine
- Tetracosactide
- Glucocorticoid
- Các loại thuốc được dùng để điều trị sốc như adrenaline, ephedrine và dobutamine
- Các loại thuốc chống loạn thần khác như pimozide và thioridazine
Thức ăn và rượu bia có ảnh hưởng tới sulpiride không?
Dùng sulpiride với rượu phải thận trọng vì làm tăng buồn ngủ.
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc sulpiride?
Những vấn đề sức khỏe mà bạn đang mắc phải có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Chắc chắn báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.
Bảo quản thuốc
Bạn nên bảo quản thuốc sulpiride như thế nào?
Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ không quá 30ºC. Không vứt bỏ thuốc vào nước thải hoặc thùng rác thải gia đình. Hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ cách xử lý thuốc không sử dụng nữa để bảo vệ môi trường.
Để thuốc sulpiride tránh xa tầm tay của trẻ em.
