Yếu sinh lý là “nỗi đau thầm kín” của không ít nam giới. Đáng quan ngại, tình trạng này đang ngày càng trẻ hóa do nhiều nguyên nhân. Vậy cụ thể yếu sinh lý là gì? Nguyên nhân do đâu? Cách điều trị thế nào?
Hello Bacsi mời bạn cùng tìm hiểu kỹ hơn về tình trạng yếu sinh lý ở đàn ông để chủ động chăm sóc sức khỏe sinh lý bản thân!
Yếu sinh lý là gì?
Yếu sinh lý ở nam giới (tên tiếng anh là Erectile Dysfunction) là tình trạng bệnh nam khoa ngày càng phổ biến. Bệnh không tác động trực tiếp đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng nhiều đến đời sống sinh lý của người mắc.
Bệnh đặc trưng với các triệu chứng gây rối loạn các chức năng tình dục, khiến nam giới suy giảm ham muốn và một số biểu hiện khác. Dựa theo đặc tính của từng loại mà có thể phân chia yếu sinh lý ở nam giới thành các dạng bệnh chính như sau:
Xuất tinh sớm/muộn: Rối loạn sinh lý làm ảnh hưởng đến khả năng xuất tinh, gây xuất tinh sớm hoặc muộn. Xuất tinh sớm là tình trạng cánh mày râu phóng tinh quá sớm kể từ lúc bắt đầu giao hợp. Ngược lại, xuất tinh muộn (hay còn gọi là ức chế xuất tinh) là tình trạng không thể đạt cực khoái khi quan hệ do không phóng tinh hoặc phóng tinh quá chậm.
Rối loạn cương dương: Là tình trạng dương vật khó cương cứng hoặc không thể duy trì trạng thái cương cứng khi giao hợp. Rối loạn cương dương kéo dài lâu ngày dẫn tới giảm hoặc mất ham muốn tình dục ở nam giới.
Xuất tinh ngược: Đây là tình trạng lượng tinh dịch phóng ra di chuyển ngược lại về phía bàng quang. Nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến việc can thiệp phẫu thuật tiết niệu như cắt đốt bướu tuyến tiền liệt qua ngã niệu đạo…
Yếu sinh lý có thể xảy ra ở cả nam và nữ, ở mọi độ tuổi. Tuy nhiên, mức độ phổ biến, các biểu hiện bệnh ở nam giới rõ ràng hơn. Do đó, khi nhắc đến bệnh lý này, đối tượng thường được quan tâm hàng đầu là cánh mày râu. Bệnh hoàn toàn có thể điều trị và khắc phục được nếu bản thân người mắc chủ động đi thăm khám và tiếp nhận chữa trị theo chỉ định của bác sĩ.
Nguyên nhân gây yếu sinh lý là gì?
Nguyên nhân gây bệnh yếu sinh lý có thể đến từ 2 nhóm: Nội sinh (do chính bản thân người bệnh) và ngoại sinh (do yếu tố tác động từ bên ngoài). Trong đó, nhóm nội sinh chiếm 70% tỷ lệ các ca mắc.
Việc xác định nguyên nhân gây yếu sinh lý là gì trong giai đoạn đầu có ý nghĩa quan trọng trong việc chữa yếu sinh lý có dứt điểm hay không.
>>> Đọc thêm: Đang quan hệ thì bị xìu là do đâu?
Nguyên nhân nội sinh gây yếu sinh lý
Nhóm nguyên nhân này xuất phát từ phía trong cơ thể, do sự thay đổi và suy yếu chức năng hoạt động của các nhóm cơ quan của người bệnh, bao gồm:
Ảnh hưởng của bệnh lý có sẵn: Bản thân người bệnh đã mắc các bệnh liên quan trước đó như tim mạch, các vấn đề ở thận hoặc đường tiết niệu… Do việc chữa trị bệnh nền không hiệu quả kéo theo tình trạng yếu sinh lý. Các bệnh này có thể gây tổn thương các dây thần kinh tại cơ quan sinh dục và hình thành các triệu chứng rối loạn khác nhau.
Lượng testosterone suy giảm: Testosterone là loại hormone nội tiết tố ở nam giới – chịu trách nhiệm chính trong việc điều tiết các hoạt động sinh lý. Lượng hormone này suy giảm khiến cánh mày râu không còn hứng thú tình dục.
Tuổi tác: Trên thực tế, tình trạng yếu sinh lý xảy ra phổ biến ở người trung niên và người cao tuổi. Đây là sự lão hóa tự nhiên theo thời gian, không thể thay đổi nên cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa từ sớm.
Do dị tật bẩm sinh: Một số trường hợp mắc bệnh do dị tật bẩm sinh tại cơ quan sinh dục như hẹp bao quy đầu, kích thước dương vật ngắn… Nếu can thiệp ngoại khoa từ sớm hoàn toàn có thể khôi phục hoàn toàn và sinh hoạt tình dục bình thường.
>>> Đọc thêm: Nam giới cần cảnh giác nếu dương vật không cương cứng được khi quan hệ
Nguyên nhân ngoại sinh gây bệnh yếu sinh lý
Có đến 30% tỷ lệ nam giới mắc yếu sinh lý do các tác động từ chế độ sinh hoạt và tác nhân từ môi trường, bao gồm:
Lạm dụng thủ dâm: Thủ dâm có thể giúp nam giới giải quyết nhu cầu sinh lý, đặc biệt khi chưa xây dựng gia đình. Tuy nhiên, lạm dụng thủ dâm có thể làm tổn thương dây thần kinh tại dương vật. Từ đó gây rối loạn chức năng khi quan hệ tình dục thật.
Áp lực về tâm lý: Nguyên nhân này thường gặp ở nam giới lần đầu quan hệ tình dục hoặc lâu ngày không quan hệ. Khi đó, sự căng thẳng về tâm lý sẽ khiến cánh mày râu gặp các biểu hiện đặc trưng cho tình trạng rối loạn sinh lý như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm,…
Uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá: Rượu bia, thuốc lá là những chất kích thích không tốt cho sức khỏe nói chung. Lạm dụng chúng gây ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh dẫn đến mất khả năng kiểm soát khả năng cương dương, xuất tinh ở nam giới. Không chỉ vậy, sử dụng chất kích thích còn ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng.
Cân nặng: Thừa cân hoặc béo phì làm ảnh hưởng đến khả năng lưu lượng máu đến dương vật. Khi đó, dương vật khó cương cứng khi cần tiến hành giao hợp.
Lối sống không lành mạnh: Làm việc quá sức, thường xuyên bị căng thẳng, chế độ ăn uống, nghỉ ngơi không đảm bảo cũng là những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây bệnh yếu sinh lý. Ngoài các nguyên nhân trên, bệnh yếu sinh lý cũng có thể xuất hiện do nhiều yếu tố nguy cơ khác. Để nhận định cụ thể về nguyên nhân gây bệnh, nam giới cần chủ động đi thăm khám ngay khi xuất hiện các dấu hiệu đặc trưng của bệnh.
Dấu hiệu dễ nhận biết của bệnh yếu sinh lý là gì?
Triệu chứng yếu sinh lý giai đoạn đầu thường không rõ ràng hoặc do bản thân người mắc chủ quan, thờ ơ nên không đi thăm khám ngay. Theo đó, rối loạn cương dương, rối loạn xuất tinh, giảm ham muốn tình dục, không đạt khoái cảm sau khi xuất tinh, đau nhức khi quan hệ tình dục là những dấu hiệu đặc trưng của tình trạng yếu sinh lý.
Suy giảm ham muốn tình dục: Triệu chứng rõ nhận thấy nhất của các dạng bệnh yếu sinh lý. Bản thân người đàn ông cảm thấy không còn ham muốn trong chuyện chăn gối với bạn tình. Đôi khi họ còn có biểu hiện né tránh, cáu gắt khi bạn tình nhắc đến chuyện “yêu”.
Rối loạn cương dương: Dương vật không thể cương cứng hoặc độ cương không đủ để giao hợp. Nhiều trường hợp cánh mày râu rơi vào tình trạng “ỉu xìu” ngay khi vừa tiếp xúc với âm đạo và kết thúc quá trình quan hệ khi chưa kịp bắt đầu.
Đau nhói khi quan hệ: Người bệnh vẫn quan hệ tình dục bình thường nhưng thường có cảm giác đau tức khi quan hệ. Trường hợp nhẹ thì chỉ là đau nhói, nặng hơn thì cảm giác đau tức dữ dội hơn, kể cả lúc đi tiểu, tiểu rắt và đau khi xuất tinh.
Rối loạn xuất tinh: Người bệnh không thể kiểm soát thời điểm phóng tinh khi giao hợp. Nghiêm trọng hơn, các cặp đôi không thể tiến hành giao hợp do thời điểm xuất tinh quá nhanh khó kiểm soát.
Cơ thể mệt mỏi, hay cáu gắt: Không giải tỏa được nhu cầu sinh lý ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh. Lúc này, người bệnh thường xuyên có cảm giác mệt mỏi, hay cáu gắt, xa lánh bạn tình. Tình trạng này kéo dài lâu ngày ảnh hưởng nghiêm trọng đến mối quan hệ của các cặp đôi.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp một số dấu hiệu đặc trưng khác. Để tránh biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần chủ động đi thăm khám, nhận biết và chữa bệnh yếu sinh lý từ sớm.
Cách điều trị bệnh yếu sinh lý ở nam
Mặc dù bệnh yếu sinh lý không đe dọa tính mạng nhưng lại gây ảnh hưởng nặng nề đến đời sống tinh thần, khả năng tình dục và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nếu không tiến hành chữa bệnh yếu sinh lý kịp thời và đúng cách, tình trạng này có thể gây liệt dương và mất khả năng quan hệ vĩnh viễn. Tùy vào nguyên nhân và mức độ bệnh, bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị yếu sinh lý nam giới phù hợp.
Có nhiều cách điều trị yếu sinh lý ở nam giới, bao gồm thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, tâm lý trị liệu, vật lý trị liệu, điều trị bằng thuốc.
Chế độ ăn uống khoa học hỗ trợ điều trị bệnh yếu sinh lý
Chế độ ăn uống của người bệnh yếu sinh lý cần đảm bảo đầy đủ và cân bằng 4 nhóm chất dinh dưỡng: đường bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Theo đó, người bệnh cần tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu kẽm, vitamin C và E như thịt bò nạc, gan, thịt gà, lòng trắng trứng, sữa, các loại hải sản như cá thu, mực, tôm, sò và đặc biệt là hàu.
Đồng thời, nam giới nên ăn nhiều các loại ngũ cốc nguyên hạt, hạt vừng, đậu xanh, những rau củ quả có màu vàng hoặc xanh đậm như rau diếp, cải bó xôi, măng tây, cải xoăn. Cà rốt và khoai lang tím cũng là nguồn bổ sung kẽm dồi dào.
Song song đó, người bệnh cần bỏ hút thuốc lá, không sử dụng các chất kích thích và hạn chế ăn đồ ngọt, đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, nhiều muối, tránh sử dụng thức ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp.
Chế độ làm việc, luyện tập và nghỉ ngơi hợp lý
Trong điều trị yếu sinh lý nam giới, việc sắp xếp chế độ làm việc, nghỉ ngơi và tập luyện hợp lý là điều quan trọng. Nam giới nên:
- Tránh thức khuya, nên đi ngủ đúng giờ và ngủ đủ giấc.
- Hạn chế căng thẳng bằng cách sắp xếp các công việc một cách khoa học, tránh làm việc quá sức, đọc sách, xem phim, nghe nhạc, thiền định, yoga, đi du lịch để lấy lại cân bằng.
- Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức khỏe toàn thân cũng như tăng sự dẻo dai, giúp tinh thần được sảng khoái, cải thiện khả năng sinh lý cho nam giới. Người bệnh nên chọn các môn thể thao phù hợp với sức khỏe (như chạy bộ, bơi lội, cầu lông …), tập duy trì ít nhất 30 phút mỗi ngày và ít nhất 5 lần mỗi tuần.
Tâm lý trị liệu
Yếu sinh lý do tâm lý căng thẳng, lo âu thái quá sẽ làm ức chế thần kinh, gây co thắt cơ trơn, khiến dương vật không thể cương cứng. Trong trường hợp này, cần khắc phục yếu sinh lý nam bằng các biện pháp giải tỏa tâm lý để giảm stress, lo âu.
Nếu bản thân không thể tự giải quyết, người bệnh cần tìm đến chuyên gia trị liệu tâm lý hoặc tìm sự hỗ trợ từ người thân.
Thuốc chống trầm cảm có thể được bác sĩ chỉ định giúp hỗ trợ điều trị những trường hợp bệnh do nguyên nhân tâm lý.
Điều trị yếu sinh lý bằng thuốc
Dùng thuốc là cách điều trị yếu sinh lý ở nam giới phổ biến và hiệu quả. Có nhiều loại thuốc điều trị yếu sinh lý ở nam giới bao gồm thuốc uống, thuốc ngậm, thuốc tiêm và thuốc đặt… Đa phần các thuốc điều trị yếu sinh lý nam giới giúp tăng cường ham muốn tình dục, duy trì khả năng cương cứng dương vật và kéo dài thời gian quan hệ.
Tuy nhiên, người bệnh không nên tự ý sử dụng mà phải điều trị theo đúng chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa đạt hiệu quả tốt.
Nhóm thuốc ức chế men PDE-5 như Viagra, Vardenafil… Làm giãn mạch, tăng lưu lượng máu đến dương vật, hỗ trợ tăng cường khả năng cương cứng. Tuy nhiên, tác dụng phụ không mong muốn của loại thuốc này là đau họng, đau đầu, đau lưng, chảy máu mũi, nóng bừng mặt, ù tai, buồn nôn, thậm chí gây ra tình trạng cương quá dài, dẫn tới dương vật hoại tử và đe dọa tính mạng.
Một số loại thuốc tiêm phổ biến như Prostaglandin E1 hoặc Phentolamine được chỉ định nếu thuốc uống không có hiệu quả. Thuốc có thể tiêm trực tiếp vào thể hang dương vật hoặc vào cơ vùng bắp tay để hỗ trợ cương cứng trong một thời gian nhất định.
Thuốc đặt dương vật như Alprostadil thường ít sử dụng hơn thuốc uống vì khó sử dụng, có thể gây đau và chảy máu dương vật.
Thuốc bôi dạng gel hoặc xịt gây tê tại chỗ chỉ giúp trì hoãn tạm thời việc xuất tinh. Thuốc có tác dụng phụ như chóng mặt, ù tai, hoa mắt, rối loạn nhịp tim và đau rát khi quan hệ nếu chưa được rửa sạch.
Vật lý trị liệu
Các kỹ thuật vật lý trị liệu như quang năng trị liệu, nhiệt trị liệu sóng ngắn, sóng viba, thiết bị chân không… được sử dụng trong điều trị yếu sinh lý nam giới. Cơ chế hoạt động của vật lý trị liệu là kích thích dây thần kinh điều khiển khả năng sinh lý và tạo lực hút giúp cho dương vật cương cứng. Từ đó thúc đẩy tuần hoàn máu đến dương vật, tăng cường sự ham muốn tình dục, giúp nam giới cải thiện tình trạng yếu sinh lý.
Điều trị yếu sinh lý bằng phương pháp phẫu thuật
Trong một số tình trạng bẩm sinh như dây thần kinh ở bao quy đầu nhạy cảm quá mức, hẹp bao quy đầu; nam giới mắc các vấn đề về tuyến tiền liệt hoặc trong trường hợp điều trị bằng thuốc uống không hiệu quả thì bác sĩ có thể chỉ định chữa bệnh yếu sinh lý bằng phương pháp phẫu thuật. Tuy nhiên, phẫu thuật là can thiệp ngoại khoa ngoại mang tính phức tạp, bác sĩ phải có trình độ chuyên môn cao.
Các biện pháp phẫu thuật điều trị yếu sinh lý nam giới bao gồm:
- Phẫu thuật cắt bỏ hoặc mở rộng bao quy đầu
- Chỉnh hình hoặc cấy ghép để thay đổi cấu trúc của dương vật
- Đặt thể hang nhân tạo cho dương vật giúp tăng cường khả năng cương
- Tăng độ dài cho dương vật
- Phẫu thuật nối thông với động mạch
Yếu sinh lý hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu nam giới phát hiện và chữa bệnh từ giai đoạn khởi phát. Bất kỳ dấu hiệu bất thường gì ở khả năng sinh lý và sinh hoạt tình dục, nam giới cần lưu ý để đến bác sĩ kiểm tra, thăm khám sớm.
[embed-health-tool-bmi]