Đến một giai đoạn nào đó, bạn có thể nghe bé tập nói ba ba, da da, ma ma… hoặc các chuỗi âm thanh bi bô dài hơn. Điều này cho thấy em bé của bạn dường như muốn nói gì đó nhưng bạn lại không thể hiểu được bất cứ điều gì. Bởi vì đây là âm thanh bé tạo ra trước khi nói được những từ đầu tiên và được gọi là tiếng bập bẹ.
Thực chất, bạn có thể nhận thấy tiếng bập bẹ của trẻ dường như là vô nghĩa. Tuy nhiên, đây lại là một phần quan trọng trong quá trình phát triển ngôn ngữ và lời nói của trẻ. Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu thêm về mốc phát triển quan trọng nhưng thú vị trong năm đầu tiên của bé cưng qua bài viết sau nhé!
Tiếng bập bẹ của trẻ nghe như thế nào?
Bập bẹ là giai đoạn phát triển ngôn ngữ sớm trước khi bé nói được những từ có ý nghĩa. Khi bập bẹ, em bé thường phát âm các phụ âm – nguyên âm như “ma”, “da”, “ba” hoặc nguyên âm – phụ âm chẳng hạn như “um”. Sau đó, trẻ có thể kết hợp các âm này phát âm thành một chuỗi các âm thanh. Vì vậy, bạn có thể nghe bé tập nói ba ba, da da, ma ma hoặc mabaga.
Sự xuất hiện của tiếng bập bẹ đã được nghiên cứu ở các em bé trên khắp thế giới. Kết quả cho thấy rằng, lúc đầu, mọi em bé đều tạo ra những âm thanh giống nhau bất kể trẻ đã nghe loại ngôn ngữ nào từ ba mẹ. Tuy nhiên, trong vòng vài tháng sau khi bập bẹ nói, trẻ phát triển hơn và quen với việc dùng miệng tạo ra âm thanh. Lúc này, tiếng bập bẹ của trẻ phản ánh rõ ràng hơn ngôn ngữ mà trẻ tiếp xúc hàng ngày. Trẻ có thể học các kiểu giao tiếp để có thể bắt đầu nói chuyện.
Bạn cần lưu ý thêm rằng tiếng khóc, tiếng ré, âm thanh thủ thỉ (cooing)… không phải là tiếng bập bẹ của trẻ, mặc dù đây cũng là phương thức trẻ dùng với mục đích bày tỏ cảm xúc hoặc gây sự chú ý với ba mẹ để được dỗ dành, quan tâm.
[embed-health-tool-child-growth-chart]
Khi nào bé bắt đầu nói bập bẹ? Bé tập nói ba ba, da da… có ý nghĩa gì không?
Trên thực tế, đối với người lớn thì tiếng bập bẹ của trẻ con dường như không thể hiểu được. Tuy nhiên, bạn cần biết rằng tiếng bập bẹ đầu đời là cột mốc phát triển quan trọng của trẻ. Sau đây là những thông tin bạn có thể quan tâm về tiếng bập bẹ khi bé tập nói ba ba, da da, ma ma…
Khi nào bé bắt đầu nói bập bẹ?
Mỗi em bé đều có tốc độ phát triển khác nhau. Vì vậy, thời điểm trẻ bắt đầu nói bập bẹ cũng có sự khác biệt. Tuy nhiên, nhìn chung thì việc em bé tập nói ba ba, da da… thường bắt đầu vào khoảng khi con được từ 4 đến 6 tháng. Một số bé cưng ở giai đoạn này cũng có thể dùng tiếng bập bẹ để thu hút sự chú ý của ba mẹ.
Có thể bạn quan tâm
Bé tập nói ba ba, da da… có ý nghĩa gì không?
Về cơ bản, tiếng nói bập bẹ đầu đời của một em bé không phản ánh đặc điểm ngôn ngữ mà bé tiếp xúc trong quá trình lớn lên. Thế nhưng, thời điểm mà trẻ bắt đầu bập bẹ cũng là lúc trẻ nghe và có nhận thức về các âm thanh từ lời nói. Điều này giúp trẻ phân biệt được âm thanh và từ ngữ của tiếng mẹ đẻ.
Do đó, mặc dù rằng bạn không thể hiểu được khi bé tập nói ba ba, da da… có nghĩa là gì. Thế nhưng, điều quan trọng hơn là bạn cần nhận thức được đây là mốc quan trọng và bé cưng đang cần đến sự hỗ trợ từ ba mẹ để phát triển lời nói, ngôn ngữ.
Khi trẻ bập bẹ nhiều hơn, bé sẽ bắt đầu bắt trước những âm thanh mà bé nghe thấy xung quanh. Điều này cũng đồng nghĩa rằng bé đang cố gắng nói các từ có nghĩa. Thêm vào đó, trẻ có thể bắt đầu kết hợp lời nói với cử chỉ để cho bạn hiểu những gì bé cần hoặc muốn ám chỉ.
Nếu bạn nghe thấy bé cưng tạo ra một phụ âm có thể đoán được, gợi ý hay ho là bạn hãy hoàn thành từ đó cho bé. Ví dụ, khi bé chỉ vào một con mèo và nói “meo”, bạn có thể trả lời rằng “Đúng rồi, đó là con mèo”. Thực chất, ngay cả khi trẻ chưa nói được thì vẫn có thể hiểu được nhiều từ bạn nói. Vì vậy, bạn hãy nói chuyện với con nhiều hơn để hỗ trợ em bé phát triển ngôn ngữ nhé!
Trẻ bắt đầu nói bập bẹ: Làm sao để khuyến khích bé tập nói tốt hơn?
Như đã đề cập, trẻ bắt đầu nói bập bẹ là một cột mốc phát triển quan trọng. Vì vậy, khi bé cưng của bạn bắt đầu bi bô tập nói, bạn có thể khuyến khích trẻ nói tốt hơn bằng một số gợi ý sau:
Trả lời lại tiếng bi bô của trẻ
Khi nghe bé tập nói ba ba, da da… bạn có thể trả lời lại bằng những câu như “con đang nói chuyện với ba/ mẹ đấy à?” hoặc “con đang nói gì vậy?” để xem như đây là một cuộc hội thoại bình thường. Mặc dù điều này đôi khi có vẻ gây ngượng ngùng, nhất là khi bạn đang ở nơi công cộng, thế nhưng đây chính là cách khuyến khích trẻ phát triển khả năng nói tốt hơn.
Gần gũi với em bé
Bạn có thể bế và giữ trẻ ở khoảng cách thật gần khi trẻ đang nói bập bẹ để em bé có thể nhìn thấy gương mặt bạn rõ ràng. Điều này cũng giúp bạn quan sát con kỹ hơn để nhận biết được tiếng bập bẹ của em bé có gửi “thông điệp” nào đến cho bạn hay không?
Bắt chước tiếng bập bẹ của trẻ
Đây là cách khuyến khích trẻ tạo nhiều âm thanh hơn, giúp bé hào hứng hơn khi bắt đầu một cuộc trò chuyện.
Kể về cuộc sống hàng ngày của bạn cho bé nghe
Mặc dù trẻ chưa nói được nhưng vẫn có thể nghe hiểu bạn nói. Những cuộc hội thoại hàng ngày và giọng nói của bạn có thể giúp em bé phát triển tiếng bập bẹ thành các từ có nghĩa. Vì vậy, đừng ngần ngại kể cho bé cưng nghe về những hoạt động trong ngày của bạn nhé!
Hát cho bé nghe
Song song với việc đáp lại tiếng bập bẹ của trẻ, bạn cũng có thể thử hát cho trẻ nghe. Điều này sẽ thu hút sự chú ý lắng nghe từ em bé.
Dành thời cho em bé một cách hợp lý
Trong giai đoạn này, việc bạn dành thời gian tương tác với em bé là vô cùng quan trọng. Bạn có thể ngồi xuống và chơi cùng con khi rảnh rỗi, đưa bé đến thư viện ở địa phương (nếu có) để đọc sách cùng con… Bằng cách này, bạn có thể giúp trẻ tập trung vào cuộc trò chuyện và học nói dễ dàng hơn.
Khi bạn nhận thấy bé tập nói ba ba, da da… hoặc những chuỗi âm thanh dài hơn, đây là dấu hiệu tốt, giúp dự báo thời điểm trẻ bắt đầu nói những từ đầu tiên. Có thể nói rằng trẻ nói bập bẹ là một phần quan trọng của quá trình phát triển ngôn ngữ. Vì vậy, nếu trẻ không bập bẹ nói sau khoảng 7 tháng thì bạn nên đưa con đi khám để xác định nguyên nhân và điều trị nếu cần thiết nhé!
