Khi trẻ bước vào giai đoạn ăn dặm, để con ăn ngon, tiêu hóa tốt và hấp thu đầy đủ các chất dinh dưỡng, nhiều mẹ áp dụng thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé.
Hiện nay, phương pháp ăn dặm kiểu Nhật được rất nhiều bà mẹ Việt quan tâm vì mang lại nhiều ưu điểm vượt trội trong việc chăm sóc trẻ. Cùng Hello Bacsi tìm hiểu về phương pháp ăn dặm kiểu Nhật để lên thực đơn ăn dặm cho bé từ 5 – 18 tháng tuổi nhé.
Ăn dặm kiểu Nhật là gì, có những ưu điểm nào?
Trước khi đi tìm hiểu về cách xây dựng thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 5-18 tháng, hãy cùng tìm hiểu về phương pháp ăn dạm này cùng những ưu điểm của nó.
1. Ăn dặm kiểu Nhật là gì?
Ăn dặm kiểu Nhật là một phương pháp cho trẻ ăn dặm có nguồn gốc từ Nhật Bản. Mục tiêu của phương pháp này là kích thích bé ăn ngon miệng, giúp bé tiêu hóa tốt và tìm được niềm vui trong ăn uống. Trong đó, khuyến khích mẹ rèn cho bé thói quen tự lập ăn uống sớm và ăn theo nhu cầu của bé.
Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật được chia làm 4 giai đoạn theo độ tuổi của bé: từ 5-6 tháng; 7-8 tháng; 9-11 tháng; 12-18 tháng.
4 ưu điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật
Theo chia sẻ của nhiều mẹ bỉm, phương pháp ăn dặm kiểu Nhật đem lại 4 ưu điểm vượt trội như:
- Trẻ cảm nhận được hương vị, tính chất của món ăn: Ưu điểm đầu tiên của phương pháp này là việc chế biến thức ăn không dùng cối xay mà dùng cối giã và rây để làm mịn thức ăn, giúp bé yêu dễ nuốt và cảm nhận được đầy đủ hương vị, tính chất của món ăn. Đồng thời, giúp các bà mẹ dễ dàng điều chỉnh được độ lỏng, đặc, độ thô của món ăn theo từng giai đoạn phát triển của bé.
- Trẻ dần học được kỹ năng nhai nuốt tốt: Trong quá trình bé tập ăn dặm, việc ăn từ lỏng đến đặc, từ mịn tới thô, từ ít tới nhiều… giúp bé dần tự học được kỹ năng nhai, nuốt tốt.
- Kích thích vị giác: Việc bạn cho bé ăn riêng từng loại thức ăn giúp con nhận biết được mùi vị của từng loại thực phẩm.
- Hạn chế tình trạng thừa cân, béo phì: Người Nhật không dùng xương, thịt để nấu nước dùng chế biến thức ăn dặm cho trẻ mà dùng cá khô bào và rong biển (những thực phẩm có hàm lượng canxi cao, ít chất béo). Loại nước dùng này gọi là dashi. Nhờ vậy, trẻ khỏe mạnh và không bị béo phì.
Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 5 – 18 tháng tuổi ăn ngon, tăng cân tốt
Tùy theo sự phát triển của bé mà bạn chọn thời điểm cho con ăn dặm thích hợp. Thông thường khi được 5 – 6 tháng tuổi, bé có thể ngồi được nếu có sự hỗ trợ. Đây là giai đoạn thích hợp để tập cho bé bắt đầu ăn dặm.
Để lên thực đơn ăn dặm kiểu Nhật phù hợp với nguồn thực phẩm ở địa phương, bạn có thể dùng các loại rau củ như cà rốt, củ cải, bắp cải, cải bó xôi, bí đỏ, thịt gà… để nấu nước súp cho bé. Dưới đây là thực đơn cho bé ăn dặm qua 4 giai đoạn chính. Cụ thể như sau:
1. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 5 – 6 tháng tuổi
Nhiều mẹ thường thắc mắc thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 6 tháng mấy bữa, cần chú ý những gì? Theo các chuyên gia nhi khoa, đây là giai đoạn bé tập ăn dặm, bạn chỉ nên cho bé ăn 1 bữa/ngày, thức ăn lỏng, mịn. Mục đích là để cho bé tập làm quen với thức ăn khác ngoài sữa, tập phản xạ nuốt thức ăn. Cách cho bé ăn dặm kiểu Nhật như sau:
- Lượng sữa tiêu thụ của bé trong một ngày:
- Trẻ bú mẹ: Cho bé bú theo nhu cầu.
- Trẻ uống sữa công thức: ngày 6 cữ, mỗi cữ khoảng từ 90 – 120ml.
- Số bữa ăn/ngày: 1 bữa/ngày nên cho bé ăn vào gần trưa (10 giờ). Lượng thức ăn tăng dần: cháo 5 – 30g, rau củ quả 5 – 20g, thực phẩm giàu chất đạm 5 – 10g.
- Lưu ý khi nấu cháo cho bé 5 – 6 tháng tuổi:
- Cháo trắng nấu theo tỷ lệ 1 gạo : 10 nước hoặc 1 cơm : 4,5 nước. Lưu ý tỷ lệ này là dùng cho nồi cơm điện có chế độ nấu cháo. Nếu nấu bằng nồi thông thường, bạn phải tăng lượng nước lên cho phù hợp.
- Không nêm muối vào thức ăn của bé, chỉ nên cho bé ăn cá có thịt màu trắng như cá lóc, cá rô, cá điêu hồng, cá thu, cá chẽm… nhằm tránh dị ứng.
Sau khi bé tập ăn dặm được khoảng 1 – 2 tuần, bữa ăn của bé phải có đầy đủ ba nhóm thực phẩm chính gồm: tinh bột (gạo, miến, mì, bún), đạm (thịt, cá, đậu…), chất xơ (rau, củ, quả).
Bạn có thể nạo nhuyễn các loại trái cây như: bơ, chuối, xoài, đu đủ chín nhừ, dưa hấu, lê, táo… cho bé ăn tráng miệng.
Để lên thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 6 tháng tuổi, mẹ có thể tham khảo bảng thông tin dưới đây:
2. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 7 – 8 tháng
Lên thực đơn ăn dặm cho bé 6-7 tháng kiểu Nhật thế nào cho phù hợp? Nhiều bé ở độ tuổi này có thể nuốt thức ăn thành thục, ăn được thức ăn thô hơn trước. Mẹ hãy nấu mềm thức ăn, nghiền sơ để bé có thể dễ dàng nghiền nát thức ăn bằng lưỡi và nướu.
- Lượng sữa:
- Trẻ bú mẹ: Cho bé bú theo nhu cầu.
- Trẻ uống sữa công thức: 4 cữ/ngày (lượng sữa tùy theo nhu cầu của bé).
- Số bữa ăn/ngày: 2 bữa/ngày, sáng – chiều, lượng thức ăn tăng dần: cháo: 40 – 70g, rau: 25g, đạm: 10 – 15g.
- Lưu ý khi nấu cháo cho bé 7 – 8 tháng tuổi: Cháo trắng nấu theo tỷ lệ: 1 gạo : 7 nước hoặc 1 cơm : 3 nước hoặc cho bé ăn bún, miến, mì…
Ngoài các loại rau củ như trong thực đơn cho bé 5 – 6 tháng, bạn có thể thêm cà chua, nấm, bắp cải, rau cải, cải bó xôi, rau dền, mồng tơi… thái nhuyễn. Bé 7 – 8 tháng, bạn có thể cho bé ăn thịt nạc (heo, bò), cá thịt đỏ (hồi), gan. Bạn nên cho bé ăn từng ít một để xem bé có dị ứng với thức ăn nào hay không.
Đối với các loại trái cây, bạn nên cắt thành dạng dài để tập cho bé cầm, tự cắn ăn. Việc này giúp bé dần biết cách tự điều chỉnh cắn miếng trái cây như thế nào để có thể nhai, nuốt dễ dàng.
Để lên thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 7 – 8 tháng tuổi, mẹ có thể tham khảo bảng thông tin sau:
3. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 9 – 11 tháng tuổi
Khi được 9 – 11 tháng tuổi, nhiều bé đã bắt đầu biết cắn, nhai bằng nướu và dùng lưỡi đè nát thức ăn. Bạn có thể hầm mềm một số loại rau củ, rồi thái nhỏ để bé nhai, nuốt dễ dàng. Từ giai đoạn này trở đi, bạn có thể nêm gia vị vào thức ăn cho con.
- Lượng sữa:
- Trẻ bú mẹ: Cho bé bú theo nhu cầu.
- Trẻ uống sữa công thức: 3 cữ sữa (khoảng 500 – 600ml).
- Lượng thức ăn: 3 bữa/ngày (sáng, trưa, chiều), lượng thức ăn/bữa: cháo 40 – 70g, đạm 15 – 20g (nếu cho ăn đậu phụ cần 40 – 50g), rau 25 – 30g.
- Lưu ý khi chế biến thức ăn cho bé 9 – 11 tháng tuổi:
- Cháo đặc nấu theo tỷ lệ: 1 gạo : 5 nước hoặc 1 cơm : 2 nước.
- Các loại rau củ, quả được hấp/luộc chín, thái thanh dài hoặc nghiền sơ cho bé tập nhai.
- Thịt heo, thịt gà, thịt bò, tôm… hấp chín, xé sợi, giã nhỏ. Cá hấp chín, gỡ sạch xương, dằm nát. Ngoài ra, bạn có thể nấu chung thịt/cá cùng cháo của bé.
- Các loại trái cây nên thái thanh dài cỡ ngón tay út cho bé tự cầm ăn. Riêng nho bóc vỏ, chẻ đôi theo chiều dọc, tránh cho bé khỏi bị hóc. Cam, quýt, bưởi bóc vỏ, bỏ hạt, tách ra từng miếng nhỏ.
Để lên thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 9 – 11 tháng, mẹ có thể tham khảo bảng thông tin sau:
4. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 12 – 18 tháng tuổi
Ở độ tuổi này, bé đã có nhiều răng hơn nên có thể nhai, nuốt thức ăn dễ dàng. Thức ăn của bé không cần nấu mềm như trước. Khi bé đã biết cầm nắm thức ăn thuần thục, bạn hãy cho bé dùng thìa tự xúc thức ăn. Việc này là nhằm giúp bé tự lập hơn và có thể tự ăn một mình.
Nếu đã cai sữa cho con (đối với trẻ bú mẹ), bạn cần cho bé bổ sung 2 cữ ăn phụ/ngày. Đối với những bé uống sữa công thức, bạn hãy tập cho bé uống sữa bằng ly để dễ dàng vệ sinh dụng cụ và bé nhanh chóng biết uống nước, sữa như người lớn.
- Lượng thức ăn: 3 bữa/ngày (sáng, trưa, chiều) cùng 2 bữa phụ.
- Cơm nát: 80 – 90g
- Đạm: Cá, tôm cua: 15 – 18g, lòng đỏ trứng: 2/3 quả, thịt lợn, thịt bò: 5 – 18g, đậu phụ: 50g
- Rau: 40 – 50g.
- Lưu ý khi chế biến thức ăn cho bé:
- Cơm nát nấu theo tỷ lệ 1 gạo: 2 nước hoặc 1 cơm : 1 nước.
- Đối với các loại rau củ quả như cà rốt, đậu que, ngô non… bạn hãy luộc/hấp rồi cắt khúc cho bé ăn.
- Các loại thịt như: thịt gà, thịt heo, thịt bò, tôm… thái miếng mỏng theo thớ ngang rồi chế biến cho bé dễ cắn. Bé ở giai đoạn này đã có thể ăn tôm (luộc/hấp chín, bóc vỏ để nguyên con), sò.
- Trái cây tráng miệng: Thái thành thanh dài hay miếng nhỏ cho bé tự cầm ăn.
Để lên thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 12 – 18 tháng, mẹ có thể tham khảo các gợi ý sau:
Mẹ cần chú ý gì khi chế biến thức ăn cho trẻ theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật?
Khi cho bé ăn theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật, mẹ hãy lưu ý các điều sau:
- Bạn có thể dùng thìa để đong lượng thức ăn cho bé, 1 thìa cà phê tương đương với khoảng 5g hoặc 5ml thực phẩm.
- Vì lượng thức ăn dùng một lần cho bé là tương đối ít. Do đó, bạn hãy trữ đông nước dùng dashi, nước dùng gà hay nước hầm rau củ bằng cách dùng khay đá có nắp đậy trữ đông để dùng dần.
- Tỷ lệ gạo và nước để nấu cháo nêu trên là dùng với nồi cơm điện có chế độ nấu cháo. Nếu nấu bằng nồi thông thường, bạn phải tăng lượng nước lên cho thích hợp. Hãy ngâm gạo trước khi nấu từ 30 phút – 1 giờ để cháo nhanh mềm.
- Cháo để nguội, cho vào khay đá có nắp đậy trữ đông để dùng dần. Do đó, bạn nên nấu cháo nhiều hơn lượng cần dùng một chút để trừ hao.
Hello Bacsi hi vọng rằng với những thông tin cung cấp trong bài, các mẹ bỉm đã tự tin lên thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé yêu để con ăn ngon miệng, tăng cân đều đặn. Bên cạnh đó, các mẹ bỉm đừng quên tham gia vào Cộng đồng Nuôi dạy con của Hello Bacsi để cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm trong việc nuôi dạy con và đặt câu hỏi để các bác sĩ giải đáp nhé!
[embed-health-tool-vaccination-tool]
