Thai máy như thế nào? Tất tần tật các vấn đề liên quan đến thai máy mẹ cần biết

Thai máy hay cử động thai là thuật ngữ dùng để chỉ những hoạt động của thai nhi trong bụng mẹ như xoay mình, vươn vai, đạp chân… mà người mẹ có thể cảm nhận được. Đôi khi đây còn là phản ứng của thai nhi với các tác nhân từ môi trường ngoài hoặc là thức ăn mẹ sử dụng. 

Việc theo dõi thai máy sẽ giúp thai phụ nắm bắt được tình trạng sức khỏe của bé. Vậy thai bao nhiêu tuần thì máy và cảm giác thai máy sẽ như thế nào? Mời bạn tham khảo bài viết sau. 

Cử động thai thường có thể quan sát được nhờ phương pháp siêu âm ở thời điểm thai 11 – 13 tuần tuổi. Bản thân mẹ sẽ cảm nhận rõ cử động của bé bên trong tử cung khi mang thai ở tuần 16 – 24. Cảm nhận đầu tiên thường sẽ rất nhẹ nhàng, như có gì nhúc nhích trong bụng. Khi thai phát triển hơn, mẹ sẽ cảm nhận rõ hơn những cử động quẫy, đạp của con.  

Thai bao nhiêu tuần thì máy? 

Trước tuần thứ 16 thai kỳ, bào thai còn quá nhỏ nên người mẹ chưa thể cảm nhận được được thai máy một cách rõ rệt. Đến tuần thai từ 16 – 24, mẹ sẽ nhận thấy những cử động của con thông qua những cú đạp chân hay vươn vai của bé. 

Thường ở 3 tháng giữa, cử động của thai nhi sẽ không đều đặn mà có xu hướng gia tăng rõ nhất từ tuần 25 – 32 và giữ nguyên đến hết thai kỳ.  

Nhiều mẹ thắc mắc thai máy bao nhiêu tuần thì sớm nhất? Theo các bác sĩ sản khoa, từ tuần thai thứ 7 hoặc thứ 8, bé đã có những cử động đầu tiên nhưng khá yếu ớt, khó có thể nhận diện. Hơn nữa, mỗi thai phụ sẽ có thời điểm cảm nhận được thai máy khác nhau. Điều này phụ thuộc vào vị trí nhau thai, độ dày thành bụng của mẹ cũng như lượng nước ối của mẹ bầu.

Trong những trường hợp khác, nhiều mẹ cũng thắc mắc thai không máy bao lâu thì nguy hiểm? 

Theo đó, nếu thai nhi 24 tuần tuổi mà mẹ vẫn không thấy chuyển động của thai phải lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để bác sĩ siêu âm tim thai và kiểm tra các bất thường khác. 

Thai máy là một trong những dấu hiệu thai phát triển tốt. Do vậy, mẹ cần theo dõi cử động thai thường xuyên. Số lần cử động thai giảm là tín hiệu cảnh báo tình trạng sức khoẻ kém của bé và mẹ cần hết sức thận trọng.  

[embed-health-tool-due-date]

Cảm giác thai máy như thế nào? 

Thai máy có cảm giác như thế nào là một trong nhiều câu hỏi mà những mẹ mang thai lần đầu quan tâm. Trên thực tế, nhiều người có cảm nhận khác nhau về cử động thai nhi. Có người cảm thấy những cú đạp của con hệt như con tôm ngúng nguẩy, người khác lại thấy như tiếng cá quẫy đuôi, như tiếng nổ của bỏng ngô… Nhìn chung, những chuyển động thai mà mẹ sẽ dễ bắt gặp gồm: 

• Những cú đạp nhẹ hoặc lắc lư, cuộn tròn  

• Những cú đấm hoặc đẩy mạnh từ thai nhi (thường xảy ra vào giai đoạn cơ bắp của trẻ đã hoàn thiện và các cử động đã trở nên dứt khoát, mạnh mẽ hơn) 
• Thai vùng vẫy, đạp vào thành bụng mẹ từ nhiều vị trí khác nhau. 

Thông thường, mẹ dễ dàng cảm nhận rõ thai máy hơn khi đang nằm yên hoặc nghỉ ngơi. Tuy nhiên vẫn có những bé sẽ phản ứng lại bằng cách cử động khi tiếp xúc với môi trường nhiều tiếng ồn hoặc có âm thanh lớn nên mẹ cần quan sát kỹ thói quen chuyển động của con nhằm có thể đếm thai máy thuận tiện. 

Bạn cũng cần phân biệt cử động thai với cơn gò tử cung. Theo đó, cơn gò tử cung sẽ làm cho toàn bộ phần bụng cứng chắc lên và có thể gây cảm giác đau nhức nếu cường độ cơn gò mạnh; trong khi với thai máy, mẹ chỉ có cảm giác tại một vùng bụng nhất định.  

Thai máy có nhói bụng không? 

Nhiều mẹ cũng lo lắng không biết thai máy có nhói bụng không? Câu trả là có! Cụ thể, khi thai nhi chuyển động, mẹ có thể sẽ gặp cảm giác đau tại vùng xương sườn hoặc đau bụng âm ỉ. Nhiều trường hợp cơn đau còn có thể xuất hiện tại vị trí âm đạo hoặc vùng háng nếu bé cử động mạnh. Trong trường hợp bị đau xương sườn khi thai máy, mẹ có thể khắc phục cơn đau bằng cách thử đưa tay lên qua đầu và vươn vai hoặc thử đứng lên đi lại nhẹ nhàng hoặc bất kỳ biện pháp nào khác khiến mẹ bầu cảm thấy thư giãn hơn.  

Nhìn chung cảm giác thai chuyển động ở mỗi người sẽ khác nhau phụ thuộc vào vị trí của thai hay ngôi thai trong tử cung, bé cử động như thế nào và giai đoạn mang thai của người mẹ. Cơn nhói bụng thường thoảng qua và chấm dứt ngay sau đó nhưng nếu cơn đau kéo dài kèm theo xuất hiện các dấu hiệu thai kỳ bất thường khác (như sốt, chảy máu vùng kín, thay đổi dịch âm đạo…) mẹ nên đi gặp bác sĩ ngay vì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề nghiêm trọng như: tiền sản giật, nhau bong non, vỡ tử cung…  

Thai máy bụng dưới: Điều mẹ bầu nên biết 

Hiện tượng thai máy thường xảy ra ở bất kỳ vị trí nào tại vùng bụng. Trường hợp thai máy bụng dưới có xảy ra thì mẹ không cần quá lo lắng vì đây là hiện tượng bình thường ở giai đoạn 3 tháng đầu và 3 tháng giữa thai kỳ và có thể bắt nguồn từ tư thế đầu ở trên, chân ở dưới và tư thế này sẽ đảo ngược khi càng gần về hết tam cá nguyệt thứ ba nhằm chuẩn bị cho việc sinh nở. Thay máy bụng dưới thường diễn ra với tần suất nhiều hơn khi: 

• Tư thế của bà bầu: khi mẹ nằm nghiêng sẽ thấy thai chuyển động nhiều hơn tại vùng bụng dưới vì đây là tư thế cung cấp nhiều máu và dưỡng chất cho bé 

• Có yếu tố tác động từ môi trường ngoài: tiếng ồn ào từ bên ngoài, tiếng nói chuyện xôn xao sẽ khiến thai nhi cảm thấy có chịu và quấy đạp mẹ nhiều hơn 

• Mẹ ăn no: sau bữa ăn mẹ được nạp nhiều vitamin và khoáng chất và bé sẽ gián tiếp được bổ sung thêm các chất dinh dưỡng cần thiết nên có sức hoạt động nhiều hơn và chuyển động mạnh mẽ hơn. 

Thai máy bên phải có ý nghĩa gì? 

Thai máy phải có nghĩa là phần lưng của thai nhi trong bụng mẹ sẽ nằm ở bên trái so với trục thẳng đứng của người mẹ còn tay và chân sẽ hướng về phía bên phải. Ở tư thế này, khi thai nhi chuyển động và đạp vào thành bụng mẹ thì mẹ sẽ cảm nhận được hoạt động của bé tác động chủ yếu lên vùng bụng phải gây hiện tượng thai máy bên phải. Tương tự nếu tư thế của thai nhi trong bụng ngược lại thì mẹ sẽ cảm nhận con cử động nhiều hơn phía bên trái. 

Hiện vẫn chưa có bằng chứng cho thấy thai máy bên trái hay phải có liên quan đến giới tính thai nhi. Song theo quan niệm dân gian, nếu thai phụ cảm nhận được bé cử động nhiều và mạnh mẽ hơn thì đó có thể bạn đang mang thai bé trai bởi bé trai thường chuyển động mạnh và vặn vẹo mình nhiều hơn bé gái. Tuy nhiên, điều này chỉ mang tính chất tham khảo, không có cơ sở để xác thực. 

Nếu thai máy ít hơn bình thường có đáng lo không? Điều này còn phụ thuộc vào số lần cử động thai theo từng mốc phát triển của bé. Cụ thể: 

• Giai đoạn tuần 7 – 16 của thai kỳ: thai máy nhẹ, đôi khi gián đoạn. Một số trường hợp cử động thai quá nhẹ, chưa đủ để mẹ cảm nhận. 
• Giai đoạn từ tuần 16 – 22 của thai kỳ: chuyển động thai rõ ràng hơn (khoảng 4 cử động/giờ). Số cử động trung bình mỗi ngày sẽ dao động từ 16 – 45 lần và khoảng cách tối đa giữa các lần ghi nhận là 50 – 70 phút. 
• Giai đoạn từ tuần 28 – 38 của thai kỳ: thai cử động mạnh mẽ và giảm dần chút nhưng nhưng cần phân biệt với cơn gò tử cung.  

Lời khuyên từ bác sĩ khi theo dõi thai máy

Mỗi thai nhi sẽ có số lần cử động khác nhau, điều quan trọng là mẹ cần ghi nhận lại cử động cá nhân của con mình và theo dõi, thường xuyên so sánh qua từng giai đoạn. Một số trường hợp sau mẹ cần đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám và kiểm tra ngay: 

• Thai không máy cả ngày hoặc ít hơn so với những ngày trước đó.

• Thai không cử động kèm với triệu chứng như nôn mửa, cơn đau ngực, xuất huyết âm đạo, co thắt tử cung. Điều này cho thấy có thể thai đang bị thiếu oxy hoặc gặp vấn đề về nhau thai. 
• Thai chuyển động quá nhiều (hơn 20 lần) cũng là yếu tố bất thường cảnh báo thai đang bị stress hoặc bản thân người mẹ đang gặp vấn đề căng thẳng. Lúc này, mẹ cần phải bình tĩnh và nghỉ ngơi đầy đủ. 

Những câu hỏi thường gặp về thai máy

1. Tại sao mỗi mẹ bầu lại có cảm giác thai máy khác nhau?

Cử động thai không giống nhau ở mỗi mẹ bầu là vì thai máy còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tư thế thai nhi trong bụng mẹ (quyết định thai máy nhiều bên trái hay phải), sự phát triển của thai nhi qua từng giai đoạn (số lần cử động sẽ tăng dần từ tuần 16 – 20 của thai kỳ), lượng nước ối nuôi thai, thành bụng của mẹ, môi trường sống, chế độ ăn uống và dùng thuốc của mẹ... 

2. Có cần ghi lại số lần thai máy mỗi ngày không? 

Cần! Bởi cảm giác bé đang chuyển động là dấu hiệu cho thấy thai nhi đang phát triển khoẻ mạnh. Bé cử động ít hơn bình thường có thể là dấu hiệu cho thấy thai nhi không được khỏe. Lúc này, mẹ cần đến bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra tình trạng sức khỏe của bé. 

3. Thai máy mạnh có phải dấu hiệu thai khỏe không? 

Thai nhi sẽ có những cử động nhẹ nhàng từ tuần 16. Khi bé đã phát triển hoàn chỉnh về hệ cơ, xương, khớp thì các cử động này sẽ trở nên mạnh hơn và mẹ cũng dễ nhận biết hơn. Thai cũng thường đạp mạnh mẽ khi bé thức hoặc được kích thích bằng âm thanh. Do vậy nếu thai máy mạnh và đều đặn mỗi ngày thì mẹ có thể yên tâm rằng con đang phát triển tốt. Tuy nhiên, nếu thai đạp mạnh, liên tục bất chợt thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng dây rốn quấn cổ làm thai thiếu oxy và khó thở.  

4. Mẹ ăn gì để thai nhi máy nhiều hơn? 

Nếu thấy thai nhi cử động yếu, không đều đặn, thỉnh thoảng gián đoạn thì bên cạnh việc theo dõi thai máy, mẹ có thể chọn cách ăn nhẹ những thực phẩm dễ tiêu hoá như trái cây, bánh quy, sữa chua nhằm kích thích thai nhi tỉnh táo và cử động nhiều hơn. Ngoài ra, bạn có thể cung cấp nước thường xuyên cho cơ thể nhằm làm tăng lượng nước ối tạo môi trường kích thích thai chuyển động. 

5. Cách kích thích thai máy hiệu quả 

Để kích thích thai nhi đạp, mẹ có thể thử qua các biện pháp sau: 

• Uống một ly nước mát: nước lạnh sẽ khiến bé muốn vận động để làm ấn bản thân.

• Ấn nhẹ tay hoặc xoa bụng nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ hoặc từ trên xuống dưới. Khi cảm nhận được sự tiếp xúc của mẹ, bé sẽ phản ứng lại bằng cách chuyển động để thay cho lời đáp trả.

• Hát hoặc nói chuyện với con nhưng chú ý không tạo âm thanh quá lớn sẽ khiến bé giật mình mà có thể đạp mạnh hơn.

• Nằm nghiêng về bên trái là phương pháp được đánh giá cao vì có lợi ích tăng lượng máu và tăng khả năng truyền năng lượng, dinh dưỡng cho thai nhi.  

Kết luận 

Vừa rồi là những chia sẻ xoay quanh chủ đề tháng thứ mấy thì thai máy cũng như các vấn đề liên quan đến cử động thai. Việc theo dõi dấu hiệu thai chuyển động sẽ giúp mẹ chủ động hơn trong vấn đề theo dõi sức khoẻ của bản thân và bé yêu, từ đó phòng tránh các biến chứng thai kỳ xấu có thể xảy đến. 

Hy vọng rằng với những thông tin được cung cấp, mẹ có thể trải qua một thai kỳ hoàn toàn khỏe mạnh, hạnh phúc!